W III kwartale 2024 r. 24 spółki giełdowe kontrolowane przez Skarb Państwa osiągnęły łącznie 7,4 mld zł zysku netto. To wynik o 30% niższy w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku – informuje „Dziennik Gazeta Prawna” (DGP). Spadek ten jest szczególnie widoczny w sektorach pozafinansowych, które odnotowały poważne straty.
Sektor pozafinansowy pod kreską
Z analiz „DGP” wynika, że aż 13 z 24 spółek Skarbu Państwa zakończyło III kwartał stratą. Szczególnie dotkliwy był ten okres dla firm pozafinansowych, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy zanotowały łącznie ponad 10 mld zł strat netto. Wśród największych przegranych znalazły się:
- Grupa Azoty: Dziewiąty z rzędu kwartał na minusie. Głównym problemem były rosnące koszty produkcji, w tym amoniaku, który Grupa przestała wytwarzać we własnych zakładach. Wzrost kosztów wynikał m.in. z założeń Europejskiego Zielonego Ładu, ograniczających emisyjność.
- PKP Cargo: Firma zakończyła zwolnienia grupowe, redukując około 30% personelu, co wpisuje się w trwającą restrukturyzację.
- Jastrzębska Spółka Węglowa (JSW): Odnotowała 315,3 mln zł straty netto. Straty całego polskiego górnictwa w tym okresie sięgnęły ponad 9,2 mld zł.
- Polimex Mostostal: Strata w wysokości 267 mln zł była konsekwencją problemów z budową elektrowni węglowej dla Grupy Azoty w Puławach.
Orlen: spadek zysków o 94%
Jednym z bardziej rozczarowujących wyników było 220 mln zł zysku netto PKN Orlen – aż o 94% mniej niż rok wcześniej. Główne przyczyny to spadek marż rafineryjnych o dwie trzecie oraz pogorszenie sytuacji rynkowej. Warto dodać, że kurs akcji Orlenu na giełdzie, uwzględniając wypłaconą dywidendę, spadł w tym roku o 15%. To plasuje firmę w gronie najsłabszych spółek indeksu WIG20.
Sektor finansowy wciąż liderem zysków
Na tle problemów pozostałych przedsiębiorstw pozytywnie wyróżnił się sektor finansowy. Banki i PZU, przy wsparciu GPW, wygenerowały w III kwartale aż 5,6 mld zł zysku, co stanowi około 75% całkowitych zysków spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa. Wśród najważniejszych wyników:
- PKO BP: Drugi z rzędu kwartał z rekordowym wynikiem, pozostając liderem wśród spółek Skarbu Państwa.
- Alior Bank i Pekao (grupa PZU): Oba banki odnotowały bardzo dobre rezultaty, mimo że cały sektor bankowy zakończył kwartał z wynikiem o 8% niższym niż rok wcześniej.
Wnioski i wyzwania
Malejące zyski spółek Skarbu Państwa odzwierciedlają trudności gospodarcze, które dotykają polskie przedsiębiorstwa, w tym rosnące koszty energii, surowców oraz zmiany regulacyjne w ramach polityki klimatycznej UE. Pomimo stabilnych wyników sektora finansowego, pozostałe branże – w tym przemysł ciężki i paliwowy – stoją przed poważnymi wyzwaniami.
W nadchodzących miesiącach kluczowe będzie, czy procesy restrukturyzacyjne i dostosowanie do zmieniających się realiów rynkowych pozwolą na zahamowanie tej negatywnej tendencji. Szczególną uwagę warto zwrócić na efektywność działań takich firm jak PKP Cargo czy Grupa Azoty, które mogą stać się wskaźnikiem dla innych podmiotów gospodarczych w podobnej sytuacji.
Podsumowanie: Czy spółki Skarbu Państwa wyjdą z kryzysu obronną ręką?
Choć spadek zysków w III kwartale 2024 r. jest alarmujący, niektóre spółki – zwłaszcza w sektorze finansowym – nadal pokazują potencjał. Jednak dla firm pozafinansowych przyszłość będzie zależeć od skuteczności restrukturyzacji i zdolności do dostosowania się do dynamicznie zmieniających się warunków gospodarczych. Jak długo sektor finansowy będzie w stanie „ciągnąć” wyniki całego portfela Skarbu Państwa? Czas pokaże.