Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał przełomowy wyrok dotyczący prac regulacyjnych prowadzonych na Odrze przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Sąd orzekł, że działania te odbywały się z pogwałceniem prawa, uchylając decyzje Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie, które zezwalały na ingerencję w nurt rzeki.
Wyrok na korzyść ekologów
O wyroku poinformowała organizacja ekologiczna EKO-UNIA, która od początku sprzeciwiała się pracom regulacyjnym na Odrze. „Rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oznacza, że zrealizowane przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie prace kamienowania nurtu ostrogami na Odrze dokonane zostały nielegalnie – bez przeprowadzenia wymaganej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Trzeba naprawić te szkody poprzez program renaturyzacji rzeki, też w kontekście osłabienia odporności ekosystemu Odry, po katastrofie w 2022 r.” – podkreślił Radosław Gawlik, prezes EKO-UNII.
Prace na Odrze uznane za niezgodne z prawem
Polskie i niemieckie organizacje ekologiczne wielokrotnie zwracały uwagę na nieprawidłowości związane z procedurami administracyjnymi prowadzonymi przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie. W sprawie tej głos zabrał również Interdyscyplinarny Zespół Doradczy ds. Kryzysu Klimatycznego, działający przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk, który w komunikacie nr 07/2022 z dnia 12 września 2022 r. wskazał na konieczność renaturyzacji rzeki Odry. Stanowisko to poparły Komitet Gospodarki Wodnej PAN oraz Komitet Inżynierii Środowiska PAN.
Co dalej z inwestycjami na Odrze?
Wody Polskie realizowały na Odrze prace polegające na budowie ostróg, które miały na celu uregulowanie biegu rzeki. Jednak w obliczu orzeczenia sądu przyszłość tych inwestycji staje pod znakiem zapytania. Wyrok WSA może nie tylko zastopować dalsze prace, ale również doprowadzić do decyzji o rozbórce już istniejącej infrastruktury. Oznaczałoby to konieczność przywrócenia naturalnego charakteru rzeki i dostosowania działań do wymagań środowiskowych.
Decyzja WSA stanowi istotny krok w ochronie polskich rzek przed nadmierną ingerencją człowieka i podkreśla konieczność uwzględniania aspektów ekologicznych przy realizacji inwestycji hydrotechnicznych.