Minister Sprawiedliwości, działając na podstawie art. 112b § 1 i 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, dokonał 24 lutego br. kluczowych powołań na stanowiska Rzeczników Dyscyplinarnych. Decyzje te wywołały liczne dyskusje w środowisku prawniczym i poza nim, zwłaszcza w kontekście ostatnich wydarzeń związanych z postępowaniami dyscyplinarnymi wobec sędziów. W artykule przyjrzymy się szczegółom tych powołań, a także kontrowersjom, które wzbudziły.
Andrzej Krasnodębski: Nowy Rzecznik Dyscyplinarny w Sprawie Przemysława Radzika
Jednym z nowo powołanych Rzeczników Dyscyplinarnych został sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie – Andrzej Krasnodębski. Jego zadaniem będzie poprowadzenie sprawy neosędziego Sądu Apelacyjnego w Warszawie, Przemysława Radzika. Sprawa ta dotyczy podejrzenia popełnienia deliktu dyscyplinarnego z art. 107 § 1 pkt 5 u.s.p., co może również wyczerpywać znamiona przestępstwa z art. 212 § 1 i 2 k.k.
Kontrowersje wokół tej sprawy sięgają 23 grudnia 2024 roku, gdy Przemysław Radzik opublikował na platformie X (dawniej Twitter) wpis, w którym zarzucił Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Ministra Sprawiedliwości, Grzegorzowi Kasickiemu, bezprawne umorzenie postępowania dyscyplinarnego. Radzik napisał: „Bodnarowski specrzecznik skręcił sprawę sędziowskiego celebryty. Umorzył 68 przedstawionych przez nas zarzutów dot. ewidentnego poświadczenia nieprawdy w orzeczeniach sądowych”.
Takie publiczne wypowiedzi neosędziego, zwłaszcza w mediach społecznościowych, budzą wątpliwości co do przestrzegania zasad etyki zawodowej. Jak podkreślono, sędzia powinien kierować się godnością urzędu nie tylko podczas wykonywania obowiązków służbowych, ale także poza służbą. Wpis Radzika został uznany za przejaw lekceważenia tych zasad.
Grzegorz Kasicki: Rzecznik Dyscyplinarny w Sprawach Daniela Jurkiewicza i Mateusza Bartoszka
Kolejnym powołanym Rzecznikiem Dyscyplinarnym został sędzia Sądu Okręgowego w Szczecinie – Grzegorz Kasicki. Jego zadaniem będzie prowadzenie spraw dotyczących sędziów Sądu Okręgowego w Poznaniu – Daniela Jurkiewicza i Mateusza Bartoszka. Sprawy te zostały wszczęte przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego przy Sądzie Apelacyjnym w Poznaniu, a następnie przejęte przez Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych – neosędziego Piotra Schaba.
Włodzimierz Brazewicz: Rzecznik Dyscyplinarny w Sprawie Sędziów Sądu Apelacyjnego w Szczecinie
Trzecim powołanym Rzecznikiem Dyscyplinarnym został sędzia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku – Włodzimierz Brazewicz. Jego zadaniem będzie poprowadzenie sprawy sędziów Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, którzy byli członkami składu orzekającego w sprawie o sygn. akt II AKa 152/24. Wobec tych sędziów Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych – Piotr Schab podjął czynności wyjaśniające w związku z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1 pkt 1 i 3 u.s.p.
Sprawa ta ma związek z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 24 stycznia 2025 roku, który uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 15 czerwca 2023 roku. Wyrok ten został wydany w stosunku do oskarżonego Mariusza G. (sygn. akt II K 43/21) i został uchylony z powodu wystąpienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej, określonej w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Chodziło o nienależytą obsadę Sądu Okręgowego w Koszalinie, ze względu na zasiadanie w jego składzie sędziego powołanego z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku.
Kontrowersje wokół Piotra Schaba
Sędzia Piotr Schab, Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych, wielokrotnie wyrażał w przestrzeni publicznej poglądy sprzeczne z obowiązującym porządkiem konstytucyjnym. Takie zachowanie budzi wątpliwości co do jego niezależności i bezstronności. W związku z tym, powołanie Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości w sprawach, w których Schab prowadził czynności wyjaśniające, wydaje się uzasadnione. Celem jest zachowanie rzetelności i wymaganej bezstronności po stronie organu prowadzącego postępowanie.
Podsumowanie
Powołania nowych Rzeczników Dyscyplinarnych przez Ministra Sprawiedliwości wywołały liczne dyskusje i kontrowersje. W centrum uwagi znalazły się nie tylko same decyzje, ale także zachowanie sędziów, którzy zostali objęci postępowaniami dyscyplinarnymi. Wszystkie te wydarzenia wskazują na głębsze problemy w polskim wymiarze sprawiedliwości, związane z niezależnością sędziów, przestrzeganiem zasad etyki zawodowej oraz zgodnością działań z obowiązującym porządkiem prawnym.
