Polacy coraz częściej mają problem z wypłatą gotówki. Bankomaty znikają, a placówki bankowe ograniczają obsługę gotówkową. W 2024 roku liczba bankomatów w Polsce spadła do ok. 18 000, co oznacza ubytek o ponad 2 000 urządzeń w ciągu zaledwie pięciu lat. Czy to celowe działanie banków, czy może naturalny trend wynikający z cyfryzacji?
Bankomaty znikają w zastraszającym tempie
Jeszcze w 2018 roku w Polsce funkcjonowało ponad 23 000 bankomatów. Obecnie liczba ta zmniejszyła się do 18 000, a prognozy wskazują, że w najbliższych latach ten trend się utrzyma. Codziennie likwidowanych jest średnio 1-2 bankomaty, zwłaszcza w małych miejscowościach i na wsiach.
Banki tłumaczą to rosnącymi kosztami utrzymania urządzeń oraz spadkiem zainteresowania gotówką. Jednak rzeczywistość jest bardziej złożona. Mimo rosnącej popularności płatności bezgotówkowych, nadal ok. 30% Polaków deklaruje, że regularnie korzysta z gotówki.
Wypłata gotówki coraz trudniejsza
Nie tylko spada liczba bankomatów – wiele placówek bankowych ogranicza możliwość wypłat i wpłat gotówkowych. W niektórych oddziałach wypłata powyżej 10 000 zł wymaga wcześniejszego zgłoszenia, a w mniejszych miastach banki całkowicie rezygnują z obsługi gotówkowej.
Polacy, którzy próbują wypłacić większe sumy, często spotykają się z koniecznością podania celu wypłaty lub wręcz odmową. W 2024 roku banki wprowadziły dodatkowe ograniczenia w dostępie do gotówki, powołując się na przepisy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.
Czy Polska zmierza w stronę społeczeństwa bezgotówkowego?
Z jednej strony cyfryzacja przyspiesza, a rząd wspiera rozwój płatności elektronicznych. Z drugiej jednak gotówka nadal pełni kluczową rolę w gospodarce, szczególnie wśród starszych osób, właścicieli małych firm i w miejscach, gdzie dostęp do infrastruktury bankowej jest ograniczony.
Wielu ekspertów ostrzega, że nadmierne ograniczanie dostępu do gotówki może prowadzić do pełnej kontroli nad finansami obywateli. Jeśli gotówka zniknie, każda transakcja będzie śledzona, a możliwość korzystania z własnych pieniędzy stanie się zależna od decyzji banków i rządu.
Czy gotówka przetrwa?
Mimo wszystko, wciąż istnieją inicjatywy broniące dostępu do gotówki. NBP i UOKiK podkreślają, że gotówka pozostaje pełnoprawnym środkiem płatniczym, a obywatele powinni mieć swobodny dostęp do swoich pieniędzy. Jednak realia pokazują, że jej rola w systemie finansowym maleje.
Czy za kilka lat wypłata gotówki będzie luksusem? Wiele wskazuje na to, że Polska – podobnie jak inne kraje europejskie – zmierza w stronę społeczeństwa bezgotówkowego. Dla jednych to wygoda, dla innych – zagrożenie wolności finansowej.
