W ostatnich latach rynek pożyczkowy w Polsce dynamicznie się rozwija, a szczególną popularnością cieszą się tzw. „chwilówki”. Według najnowszych danych Biura Informacji Kredytowej (BIK), w styczniu 2025 r. firmy pożyczkowe udzieliły więcej pożyczek niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Co dokładnie wynika z raportu i jakie są tego przyczyny? Sprawdzamy.
POLECAMY: Kosiniak-Kamysz poinformował o przygotowaniu nowej pomocy dla Ukrainy o wartości 200 mln euro
„Chwilówki” na czele: Wzrost liczby i wartości pożyczek
Z danych BIK wynika, że średnia wartość pożyczki gotówkowej, potocznie nazywanej „chwilówką”, udzielonej w styczniu 2025 r. wyniosła 2 487 zł. To o 11,7% więcej niż w styczniu 2024 r. Łączna wartość sprzedaży tych pożyczek osiągnęła 1,053 mld zł, co oznacza wzrost o 35,8% w porównaniu z rokiem poprzednim. W ujęciu liczbowym dynamika wzrostu wyniosła +21,8%. Co ciekawe, „chwilówki” stanowiły aż 72,3% wartości wszystkich udzielonych w styczniu 2025 r. pożyczek gotówkowych.
Pożyczki celowe: Mniej, ale częściej
W przypadku pożyczek celowych sytuacja wygląda nieco inaczej. Średnia wartość nowo udzielonej pożyczki celowej w styczniu 2025 r. wyniosła 644 zł, co oznacza spadek o 8,9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Mimo to liczba nowo udzielonych pożyczek tego typu wzrosła o +24,9%, a w ujęciu wartościowym wzrost wyniósł +13,8%. Oznacza to, że Polacy coraz częściej sięgają po mniejsze kwoty, co wpłynęło na spadek średniej wartości pożyczki.
Pożyczki długoterminowe: Wzrost wartości i liczby
W styczniu 2025 r. udzielono również 74 tys. pożyczek gotówkowych na okres powyżej 60 dni, o łącznej wartości 404 mln zł. W porównaniu ze styczniem 2024 r. oznacza to wzrost w ujęciu liczbowym o +19,1% i wartościowym o +39,6%. Średnia wartość takiej pożyczki wyniosła 5 497 zł, co jest wynikiem o 15,5% wyższym niż w styczniu 2024 r.
Płatności odroczone (BNPL): Rosnąca popularność
Coraz większą popularnością w Polsce cieszą się również transakcje płatności odroczonych (BNPL – Buy Now Pay Later). W styczniu 2025 r. udzielono ich 5,37 mln szt., co oznacza wzrost o 21% w porównaniu z rokiem poprzednim. Łączna wartość tych transakcji wyniosła 931 mln zł, co stanowi wzrost o 25%.
Spłacalność pożyczek: Które są najbezpieczniejsze?
Według BIK, najlepszą spłacalnością charakteryzują się pożyczki celowe. Ich poziom szkodowości wynosi zaledwie 1%, co jest zbliżone do wskaźników kredytów ratalnych w sektorze bankowym. Z kolei pożyczki gotówkowe zaciągane na okres do dwóch miesięcy mają szkodowość na poziomie 4%, podczas gdy te udzielane na dłuższy czas (powyżej 60 dni) charakteryzują się szkodowością 10%. Warto zauważyć, że wskaźnik NPL (Non-Performing Loans), informujący o strukturze bilansu, poprawił się w sektorze pożyczkowym. Pod koniec stycznia 2025 r. wyniósł on 18,2%, co oznacza spadek o 6 pkt proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.
Polityczne komentarze: Warchoł o „drenowaniu portfeli Polaków”
Do wzrostu popularności „chwilówek” odniósł się poseł PiS Marcin Warchoł. Jego zdaniem, jest to efekt objęcia sterów rządu przez Donalda Tuska.
„Wrócił Donald, wróciły 'chwilówki’. Drożyzna drenuje portfele Polaków i gdy trzeba wykupić leki albo po prostu przeżyć do pierwszego, muszą sięgać po najdroższe na rynku pożyczki” – napisał były minister sprawiedliwości.
Warchoł przypomniał również o działaniach rządu Zjednoczonej Prawicy, które miały na celu ograniczenie lichwiarskich praktyk.
„Dzięki naszym zmianom w prawie z rynku zniknęły lichwiarskie firmy i pożyczki na wielotysięczne procenty, ale 'dobrobyt’ Tuska zmusza ludzi do korzystania z 'chwilówek’ i wpędza w spiralę zadłużenia” – podkreślił polityk.
Wrócił @donaldtusk, wróciły „chwilówki”. Drożyzna drenuje portfele Polaków i gdy trzeba wykupić leki albo po prostu przeżyć do pierwszego, muszą sięgać po najdroższe na rynku pożyczki. Dzięki naszym zmianom w prawie z rynku zniknęły lichwiarskie firmy i pożyczki na wielotysięczne…
— Marcin Warchoł (@marcinwarchol) February 26, 2025
Podsumowanie
Rynek pożyczkowy w Polsce wciąż się rozwija, a „chwilówki” pozostają jednym z najpopularniejszych produktów finansowych. Mimo spadku średniej wartości pożyczek celowych, ich liczba rośnie, co świadczy o zwiększonym zapotrzebowaniu na szybkie i łatwo dostępne środki. Jednocześnie poprawia się jakość portfela pożyczkowego, co może świadczyć o większej odpowiedzialności finansowej Polaków. Jednak, jak wskazuje poseł Warchoł, wzrost popularności „chwilówek” może być również efektem trudnej sytuacji ekonomicznej wielu gospodarstw domowych.