W ostatnich miesiącach Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zintensyfikował kontrole dotyczące umów zlecenia zawieranych ze studentami. Celem tych działań jest wykrycie nieprawidłowości w zakresie odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. W efekcie, wielu przedsiębiorców może zostać zobowiązanych do zwrotu zaległych składek, co w skrajnych przypadkach może oznaczać kwoty sięgające kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Status studenta a obowiązek składkowy
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, studenci do ukończenia 26. roku życia są zwolnieni z obowiązku opłacania składek ZUS od umów zlecenia. Oznacza to, że pracodawca nie musi odprowadzać za nich składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne. Jednakże, kluczowe jest tutaj posiadanie aktualnego statusu studenta przez cały okres trwania umowy. W przypadku utraty tego statusu, np. w wyniku skreślenia z listy studentów czy ukończenia studiów, zwolnienie z opłacania składek przestaje obowiązywać.
Kontrole ZUS i konsekwencje dla pracodawców
ZUS, w ramach swoich działań kontrolnych, skupia się na weryfikacji, czy osoby zatrudnione na podstawie umów zlecenia rzeczywiście posiadają status studenta uprawniający do zwolnienia z opłacania składek. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, pracodawca może zostać zobowiązany do uregulowania zaległych składek wraz z odsetkami. W praktyce oznacza to konieczność zapłaty zarówno części składek należnych od pracodawcy, jak i tych, które powinny zostać potrącone z wynagrodzenia pracownika. Dla wielu przedsiębiorców może to stanowić poważne obciążenie finansowe.
Jak uniknąć problemów ze składkami?
Aby zabezpieczyć się przed ewentualnymi konsekwencjami kontroli ZUS, pracodawcy powinni:
- Regularnie weryfikować status studenta swoich pracowników zatrudnionych na umowy zlecenia. Warto prosić o aktualne zaświadczenia z uczelni potwierdzające ten status.
- Dokumentować wszelkie informacje dotyczące statusu studenta w aktach osobowych pracownika. W razie kontroli ZUS, posiadanie pełnej dokumentacji może ułatwić wykazanie prawidłowości postępowania.
- Monitorować wiek pracownika – po ukończeniu przez niego 26. roku życia, zwolnienie z opłacania składek przestaje obowiązywać, niezależnie od posiadanego statusu studenta.
Planowane zmiany w przepisach
Warto również zwrócić uwagę na planowane zmiany w przepisach dotyczących oskładkowania umów zlecenia. Początkowo zakładano, że od 1 stycznia 2025 roku wszystkie umowy zlecenia będą objęte obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne. Jednakże, zgodnie z najnowszymi informacjami, rząd wycofał się z tego pomysłu, co oznacza, że dotychczasowe zasady dotyczące umów zlecenia pozostaną bez zmian.
Zintensyfikowane kontrole ZUS w zakresie umów zlecenia zawieranych ze studentami pokazują, jak ważne jest przestrzeganie przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych. Pracodawcy powinni dołożyć wszelkich starań, aby prawidłowo weryfikować status swoich pracowników oraz terminowo odprowadzać należne składki. W przeciwnym razie narażają się na poważne konsekwencje finansowe, które mogą negatywnie wpłynąć na kondycję ich przedsiębiorstw.
