Ministerstwo Przemysłu liczy na to, że Komisja Europejska jeszcze w 2025 roku wyda decyzję w sprawie pomocy publicznej dla pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. Negocjacje są jednak trudne, a rząd obawia się, że Polska może spotkać się z podobnymi restrykcjami, jakie nałożono na Czechy w przypadku projektu w Dukovanach.
KE bez terminu na decyzję. Negocjacje pod klauzulą poufności
Podczas konferencji TOGETAIR w Warszawie Łukasz Sawicki, radca w Departamencie Energetyki Jądrowej Ministerstwa Przemysłu, przyznał, że rozmowy z Komisją Europejską są prowadzone w atmosferze niepewności.
– „Rozmowy z Komisją są objęte klauzulą poufności i nic więcej nie może powiedzieć w tej sprawie” – zaznaczył Sawicki.
Choć energetyka jądrowa jest uwzględniona w unijnych strategiach, takich jak plan rozwoju Europy autorstwa Mario Draghiego czy „Czysty Ład Przemysłowy”, nie oznacza to automatycznej zgody na finansowanie projektu ze środków publicznych.
Czeski precedens: Dukovany i interwencja KE
Przykładem trudności w uzyskaniu zgody na pomoc publiczną jest czeski projekt budowy nowego reaktora w Dukovanach. W marcu 2022 roku Czechy ogłosiły wsparcie dla elektrowni jądrowej o mocy do 1200 MW, której uruchomienie planowane jest na 2036 rok.
Inwestorem jest spółka Elektrarna Dukovany II z Grupy CEZ, jedynego operatora elektrowni jądrowych w Czechach. Rząd proponował m.in. umowę zakupu energii, subsydiowaną pożyczkę oraz mechanizm ochrony przed zmianami politycznymi.
Komisja Europejska wszczęła jednak dochodzenie i nałożyła szereg warunków, w tym:
- Skrócenie okresu wsparcia z 60 do 40 lat,
- Wprowadzenie algorytmu rekompensaty ex post – elektrownia otrzymywałaby lub zwracała różnicę między ceną gwarantowaną a rynkową,
- Obowiązek sprzedaży 70% energii na giełdzie, a reszty przez przejrzyste aukcje.
Czy Polskę czekają podobne ograniczenia?
Polski rząd obawia się, że KE może zażądać podobnych zmian w przypadku naszej elektrowni jądrowej. Kluczowe będzie, czy uda się wypracować rozwiązania, które z jednej strony zapewnią finansowanie, a z drugiej – zadowolą Brukselę.
Decyzja KE może zapaść jeszcze w 2025 roku, ale na razie nie ma gwarancji, że nie zostaną nałożone dodatkowe warunki.
- Nowe zasady 800 plus od 1 czerwca – tysiące rodzin może stracić świadczeniaOd 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie zmiany w programie 800 plus, które mogą pozbawić tysiące rodzin comiesięcznego wsparcia. Rząd wprowadził nowe kryterium – świadczenie
- Luka VAT w Polsce: Ministerstwo Finansów odpowiada na krytykę. Jakie są fakty?W ostatnich dniach głośno zrobiło się o luce VAT w Polsce. Minister finansów Andrzej Domański znalazł się pod ostrzałem krytyki, a resort finansów wydał oficjalne oświadczenie,
- Donald Tusk dementuje doniesienia amerykańskich mediów: „Nie potwierdzam takiego komunikatu”Premier Donald Tusk odniósł się do doniesień amerykańskich mediów, które sugerowały, że Władimir Putin nie zamierza prowadzić negocjacji pokojowych, ponieważ wierzy w swoje sukcesy na froncie.