Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wprowadza zmiany w zasadach przyznawania emerytur. Nowe przepisy mogą mieć kluczowy wpływ na wysokość i termin wypłaty świadczeń, dlatego warto się z nimi zapoznać, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Zmiany obejmują m.in. nowe zasady dotyczące wyliczania stażu pracy, wymaganych dokumentów oraz terminu składania wniosków.
Co dokładnie zmienia się od 1 lipca 2025 roku?
Od 1 lipca 2025 roku ZUS zacznie stosować nowe procedury weryfikacji wniosków o emeryturę. Najważniejsze zmiany obejmują:
- Nowy sposób liczenia okresów składkowych i nieskładkowych — ZUS zaostrzy zasady dotyczące uznawania okresów zatrudnienia za pełnoprawne do stażu emerytalnego. W praktyce oznacza to, że brak nawet jednego dokumentu potwierdzającego zatrudnienie może skutkować niższym świadczeniem.
- Konieczność przedstawienia dodatkowych dokumentów — Oprócz świadectw pracy wymagane będą również np. zaświadczenia płacowe z konkretnych okresów zatrudnienia. Brak tych dokumentów może znacząco wydłużyć proces przyznawania emerytury.
- Zmiana terminów składania wniosków — Aby uzyskać emeryturę od miesiąca osiągnięcia wieku emerytalnego, wniosek trzeba będzie złożyć najpóźniej na miesiąc przed ukończeniem odpowiedniego wieku. Wcześniejsze lub późniejsze złożenie wniosku może wpłynąć na datę rozpoczęcia wypłaty świadczenia.
Kogo najbardziej dotkną zmiany?
Zmiany w zasadach przyznawania emerytur odczują w szczególności:
- Osoby urodzone w latach 1960–1965, które zbliżają się do wieku emerytalnego.
- Osoby z niepełną dokumentacją zatrudnienia, zwłaszcza jeśli część ich stażu przypada na lata 80. i 90., kiedy dokumentacja kadrowa była prowadzona mniej starannie.
- Osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych, gdzie obowiązek składkowy mógł być niejasny lub niepełny.
Według szacunków ZUS, aż 25% wnioskodawców może zostać poproszonych o uzupełnienie dokumentów lub wyjaśnień w procesie przyznawania emerytury.
Jakie dokumenty będą teraz niezbędne?
Od lipca wymagane będą:
- Świadectwa pracy z pełnym okresem zatrudnienia.
- Zaświadczenia o wynagrodzeniu (druk Rp-7) z całego okresu zatrudnienia lub jego części.
- Dokumenty potwierdzające okresy nieskładkowe, np. studiów, urlopu wychowawczego czy pobytu na rencie.
- Dokumenty potwierdzające zatrudnienie za granicą, jeśli taki okres ma być wliczony do stażu pracy.
W przypadku braku dokumentacji, ZUS będzie wymagał od wnioskodawcy przedstawienia innych dowodów — np. oświadczeń świadków lub innych potwierdzonych dokumentów pomocniczych, jednak ich akceptacja będzie ograniczona.
Dlaczego ZUS wprowadza zmiany?
Jak wynika z oficjalnego komunikatu ZUS, zmiany są związane z koniecznością:
- Usprawnienia procesu przyznawania świadczeń w związku z rosnącą liczbą wniosków.
- Zwiększenia bezpieczeństwa systemu emerytalnego, aby ograniczyć ryzyko wypłaty świadczeń na podstawie niepełnej lub nieprawdziwej dokumentacji.
- Dostosowania procedur do wytycznych Najwyższej Izby Kontroli oraz zaleceń wynikających z audytów międzynarodowych.
Jak podkreśla ZUS, nowe zasady mają na celu zapewnienie większej przejrzystości oraz lepsze zabezpieczenie interesów przyszłych emerytów.
Co zrobić, aby nie stracić świadczenia?
Eksperci radzą, aby osoby planujące przejście na emeryturę w najbliższych miesiącach:
- Już teraz skompletowały całą dokumentację zatrudnienia.
- Zweryfikowały dane dotyczące okresów składkowych i nieskładkowych.
- Złożyły wniosek o ustalenie kapitału początkowego, jeśli nie zostało to jeszcze zrobione.
- Złożyły wniosek o emeryturę z odpowiednim wyprzedzeniem, najlepiej minimum na dwa miesiące przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Dzięki temu można uniknąć opóźnień i nieprzyjemnych niespodzianek związanych z weryfikacją dokumentów.
Perspektywy na przyszłość
Zmiany w procedurze przyznawania emerytur wpisują się w szersze reformy systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Możliwe, że kolejne lata przyniosą dalsze modyfikacje, zwłaszcza w kontekście cyfryzacji procesów i automatyzacji naliczania świadczeń. Warto więc regularnie śledzić komunikaty ZUS oraz konsultować się z doradcami emerytalnymi, aby nie przegapić żadnych ważnych zmian.
