Rosnące zagrożenie rozległym blackoutem w Europie zmusza wielu Polaków do przemyślenia kwestii bezpieczeństwa finansowego w kryzysowych sytuacjach. Choć scenariusz całkowitej utraty zasilania w Polsce pozostaje mało prawdopodobny, to jego konsekwencje mogłyby być dramatyczne. Brak prądu oznacza natychmiastowe unieruchomienie bankomatów, terminali płatniczych i systemów bankowych, co może całkowicie zablokować możliwość zakupu podstawowych produktów. Eksperci jednoznacznie wskazują: gotówka to kluczowy zasób przetrwania.
Dlaczego gotówka jest niezbędna, gdy zabraknie prądu?
W przypadku blackoutu zawodzi cała infrastruktura elektroniczna — od kas fiskalnych, przez terminale płatnicze, aż po systemy transakcyjne banków. Bez dostępu do fizycznej gotówki, konsumenci mogą zostać całkowicie pozbawieni możliwości zakupu żywności, leków czy paliwa. Nawet jeśli sklepy zdecydują się kontynuować sprzedaż, bez działających urządzeń przyjmą tylko płatność gotówką.
Gotówka w takiej sytuacji pełni funkcję nie tylko środka płatniczego, ale i narzędzia niezależności — pozwala działać, gdy inne środki zawodzą.
Ile gotówki warto mieć przygotowanej?
Eksperci ds. bezpieczeństwa rekomendują zgromadzenie gotówki odpowiadającej minimum tygodniowym wydatkom całego gospodarstwa domowego. Oto szacunkowe kwoty zależne od liczby domowników:
- Osoba samotna: 500–1000 zł
- Rodzina 2+1 lub 2+2: 1500–2500 zł
- Większe gospodarstwa domowe: 3000 zł lub więcej
Kwoty te powinny wystarczyć na zakup podstawowych produktów spożywczych, środków higienicznych, lekarstw, wody oraz paliwa. Warto jednak brać pod uwagę, że w sytuacjach kryzysowych mogą wystąpić gwałtowne wzrosty cen, zwłaszcza na produkty pierwszej potrzeby.
W jakich nominałach przechowywać pieniądze?
Jednym z najczęściej popełnianych błędów jest gromadzenie wyłącznie dużych nominałów. Tymczasem w czasie blackoutu sklepy mogą nie mieć możliwości wydawania reszty. Dlatego kluczowe jest, aby:
- Dominowały banknoty o nominale 10, 20 i 50 zł,
- Unikać posiadania wyłącznie banknotów 100 i 200 zł,
- Zgromadzić niewielką ilość monet (np. 2 zł, 5 zł).
Taka struktura nominałów zwiększa szanse, że transakcje będą możliwe nawet w prowizorycznych warunkach, bez konieczności wydawania dużej ilości reszty.
Gdzie bezpiecznie przechowywać gotówkę?
Przechowywanie gotówki wymaga równowagi między bezpieczeństwem a dostępnością. Eksperci sugerują:
- Domowy sejf z zabezpieczeniem przeciwpożarowym i przeciwwłamaniowym,
- Ukryta, trudnodostępna szuflada lub schowek,
- Specjalistyczne skrytki montowane w meblach lub ścianach.
Zdecydowanie należy unikać klasycznych miejsc ukrycia, jak materac, słoik w kuchni czy bielizna w szufladzie — są to pierwsze miejsca, które przeszukują włamywacze. Ważne, by gotówka była łatwo dostępna dla domowników w razie konieczności szybkiej ewakuacji lub nagłej potrzeby zakupu.
Co poza gotówką? Niezbędnik na blackout
Chociaż gotówka to fundament bezpieczeństwa finansowego, nie wystarczy ona do pełnego zabezpieczenia w przypadku blackoutu. Przygotowany obywatel powinien mieć również:
- Wodę pitną (minimum 3 litry dziennie na osobę),
- Produkty spożywcze o długim terminie ważności (konserwy, suchary, ryż, makaron),
- Latarki, baterie, świece i zapałki,
- Powerbanki i ładowarki solarne,
- Radio bateryjne lub dynamo, do odbioru informacji,
- Apteczkę i podstawowe leki,
- Dokumenty i kontakty spisane w formie papierowej.
Tylko kompleksowe przygotowanie zapewnia względne bezpieczeństwo i samodzielność w przypadku dłuższego braku dostępu do infrastruktury.
Blackout to nie fikcja – przygotuj się zawczasu
Europejskie systemy energetyczne stają się coraz bardziej przeciążone, a rosnące ryzyko cyberataków, ekstremalnych zjawisk pogodowych i awarii infrastruktury sprawia, że blackout nie jest już tylko tematem książek sensacyjnych. Gotówka staje się w takim scenariuszu walutą bezpieczeństwa i przetrwania.
Zamiast liczyć na szybki powrót do normalności, warto już teraz przygotować podstawowe zasoby. Nawet jeśli nigdy nie dojdzie do pełnoskalowego blackoutu, zgromadzona gotówka i zapasy mogą przydać się w innych sytuacjach kryzysowych, jak awarie systemów bankowych czy katastrofy naturalne.
Przygotowanie się to nie panika — to rozsądna odpowiedzialność.
