Seniorzy w Polsce dokonali milowego kroku w stronę cyfryzacji. Według najnowszych danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, aż 80% świadczeniobiorców wybiera dziś przelew bankowy zamiast tradycyjnego przekazu pocztowego. To oznacza, że ponad 7 milionów emerytur i rent trafia już bezpośrednio na konta bankowe – z pominięciem listonoszy i gotówki.
Przełomowe dane z ZUS: emerytury z konta, nie z ręki
Jeszcze w 2020 roku aż 2,2 miliona świadczeń ZUS wypłacano w formie gotówkowej dostarczanej przez listonoszy. Obecnie liczba ta spadła do 1,78 miliona, a cyfrowy udział sięga już 80%. To przełomowy moment, który wyraźnie pokazuje zmianę nawyków wśród osób starszych.
Według ekspertów, wzrost popularności przelewów wśród seniorów to wynik większej świadomości technologicznej, ale także troski o bezpieczeństwo. W czasach nasilających się oszustw metodą „na wnuczka”, cyfrowy transfer środków uchodzi za znacznie bezpieczniejszy.
Kto najbardziej zaufał przelewom? Liderzy cyfrowego ZUS
Szczególnie wysoki poziom cyfryzacji wypłat dotyczy określonych grup świadczeniobiorców. Dane ZUS wskazują wyraźnych liderów, którzy niemal całkowicie porzucili gotówkę:
- Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne – 98,8% wypłat trafia na konta,
- Emerytury pomostowe – 96%,
- Świadczenia przedemerytalne – 94,9%,
- Klasyczne emerytury – 82,3% przelewów.
To oznacza, że znaczna część pokolenia 60+ nie tylko zaakceptowała nowoczesne formy wypłaty, ale uczyniła je standardem.
Gdzie wciąż króluje gotówka?
Nie wszyscy seniorzy są gotowi na pełną cyfryzację. Są grupy, które z różnych powodów pozostają przy wypłatach gotówkowych. Wśród nich wyróżniają się:
- Osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji – tylko 43,3% korzysta z przelewów,
- Uczestnicy programu „Mama 4+” – 47%,
- Renciści socjalni – 66,4%.
ZUS zaznacza, że barierami są tu trudności w dostępie do infrastruktury bankowej, szczególnie na obszarach wiejskich i w mniejszych miejscowościach, a także niedostateczne kompetencje cyfrowe czy brak zaufania do banków.
Transformacja przyspiesza. Czy przekazy pocztowe znikną?
Z perspektywy instytucjonalnej, cyfrowa transformacja wypłat przebiega szybciej niż pierwotnie zakładano. ZUS nie ukrywa, że dąży do całkowitej eliminacji gotówki z systemu świadczeń.
Według prognoz, przekazy pocztowe mogą całkowicie zniknąć w ciągu najbliższych kilku lat. To potencjalnie ogromna zmiana nie tylko dla samego ZUS-u, ale również dla operatorów pocztowych, którzy dotychczas obsługiwali znaczną część tego segmentu rynku.
Jeśli trend się utrzyma, Polska może stać się jednym z liderów cyfrowej wypłaty świadczeń społecznych w Europie – stawiając na efektywność, bezpieczeństwo i dostosowanie do potrzeb nowoczesnego społeczeństwa.
Społeczna dojrzałość cyfrowa seniorów
Zachowania emerytów i rencistów wskazują na coraz większą otwartość pokolenia 60+ na zmiany technologiczne. Coraz częściej seniorzy korzystają nie tylko z przelewów, ale i z bankowości elektronicznej, aplikacji mobilnych oraz innych usług cyfrowych.
Dla systemu ubezpieczeń społecznych oznacza to szansę na dalsze usprawnienia, zmniejszenie kosztów obsługi oraz zwiększenie transparentności wypłat.
Co dalej? Kierunek: pełna cyfryzacja
ZUS nie zapowiada przymusu rezygnacji z gotówki, ale wyraźnie sygnalizuje, że przyszłość należy do przelewów bankowych. Instytucja planuje kontynuować działania edukacyjne i wspierać osoby starsze w przejściu na cyfrowe formy wypłaty – szczególnie tam, gdzie dotąd dominowały przekazy pocztowe.
W najbliższych latach możemy spodziewać się dalszego spadku liczby wypłat gotówkowych, zwłaszcza jeśli poprawi się infrastruktura bankowa na terenach mniej zurbanizowanych i wzrośnie cyfrowa kompetencja najstarszych grup społecznych.