Projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie warunków organizowania oraz wymagań, jakie powinny spełniać miejsca doraźnego schronienia, stanowi realizację upoważnienia zawartego w art. 115 ust. 1 pkt 3 ustawy z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej. Celem tego aktu prawnego jest stworzenie kompleksowych regulacji dotyczących organizacji miejsc schronienia, które są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa ludności w sytuacjach kryzysowych.
Rodzaje obiektów budowlanych
Projekt rozporządzenie w § 2 określa, że w przypadku wprowadzenia stanu wojennego lub w czasie wojny obowiązek organizacji miejsc doraźnego schronienia będzie spoczywał na wójtach (burmistrzach, prezydentach miast), starostach lub wojewodach. Określono także rodzaje obiektów budowlanych, które mogą być przystosowane do organizowania miejsc doraźnego schronienia. Są nimi:
- kondygnacje podziemne w budynkach użyteczności publicznej lub budynkach mieszkalnych wielorodzinnych,
- garaże podziemne,
- inne budowle podziemne w granicach administracyjnych miast, wykorzystywane w szczególności do celów transportu drogowego i szynowego, w tym obiekty budowlane metra, podziemnego tramwaju i kolei podziemnej, jeżeli nie spełniają warunków technicznych i warunków technicznych użytkowania dla budowli ochronnej,
- tunele, wykopy i podziemne przejścia dla pieszych,
- istniejące budowle umocnione oraz elementy dawnych fortyfikacji.
Organizacja miejsc doraźnego schronienia
W § 3 projektu rozporządzenia określono procedury związane z organizowaniem miejsc doraźnego schronienia, których celem jest zapewnienie funkcjonalności obiektów zbiorowej ochrony dla ludności. Proces ten obejmuje:
- wytypowanie obiektów budowlanych do sprawdzenia z uwzględnieniem możliwości zorganizowania w nich miejsc doraźnego schronienia,
- dokonanie oceny faktycznego stanu technicznego obiektu budowlanego oraz jego instalacji na podstawie przeprowadzonej wizji lokalnej obiektu budowlanego lub terenu oraz analizy dokumentacji projektowej oraz związanej z bieżącym utrzymanie obiektu budowlanego,
- dokonanie oceny możliwości zorganizowania w obiekcie budowlanym miejsca doraźnego schronienia.
Warunki techniczne obiektów budowlanych
Projekt rozporządzenia określa, że miejsca doraźnego schronienia organizuje się w budynkach, obiektach budowlanych lub ich częściach:
- które spełniają warunki techniczne umożliwiające zorganizowanie w nich miejsc doraźnego schronienia, określone w § 5 projektu rozporządzenia,
- wobec których nie zostało wydane pozwolenie na rozbiórkę obiektu budowlanego, nie zostało wydane pozwolenia na przebudowę, powodującą niespełnienie wymagań ochronnych oraz w których nie zostały ujawnione uszkodzenia konstrukcji nośnej mogącego stanowić zagrożenie dla bezpiecznego użytkowania obiektu budowlanego,
- znajdujących się w odległości nie większej niż 250 m od miejsc przebywania osób,
- umożliwiających schronienie co najmniej 15 osobom.
Projekt określa także warunki techniczne, jakie muszą spełniać budynki przeznaczone na miejsca doraźnego schronienia. W § 5 projektu rozporządzenia wskazano, że budynek, obiekt budowlany lub ich część spełniają warunki techniczne umożliwiające zorganizowanie w nich miejsc doraźnego schronienia jeżeli:
1) w przypadku kondygnacji podziemnej w budynku użyteczności publicznej lub mieszkalnym wielorodzinnym, w tym garażu podziemnym:
- ściany zewnętrzne są wykonane z betonu zbrojnego o grubości 20 cm lub muru o grubości co najmniej 24 cm z cegły pełnej lub bloczków silikatowych,
- górna powierzchnia stropu znajduje się na wysokości nad poziomem otaczającego terenu nieprzekraczającej 1 m,
- strop jest wykonany z betonu zbrojonego o grubości, co najmniej 20 cm, a przypadku gdy odległość pomiędzy podporami stałymi stropu przekracza 4 m, wymaganie dla stropu będzie spełnione jeżeli strop ten będzie żelbetowy monolityczny lub będzie mieć zapewnione dodatkowe podparcie, tak by odległość pomiędzy stałymi i dodatkowymi podporami nie przekroczyła 4 m oraz nośność podpór dodatkowych nie była niższa od połowa nośności podpór stałych;
2) w przypadku budowli podziemnych wykorzystywanych do celów transportu drogowego i szynowego, w tym obiektach budowlanych metra, podziemnego tramwaju i kolei podziemnej, konstrukcja ścian zewnętrznych i stropów jest wykona z betonu zbrojonego o grubości co najmniej 25 cm;
3) wysokość pomieszczeń jest nie mniejsza niż 2 m;
4) pomieszczenia są wyposażone w co najmniej wentylację grawitacyjną zapewniającą skuteczną wymianę powietrza co najmniej 20 m3/h powietrza zewnętrznego dla każdej przebywającej osoby;
5) pomieszczenia są wyposażone w instalację oświetleniową, zapewniającą natężenie oświetlenia nie niższe niż 100 lx w całym pomieszczeniu;
6) miejsce doraźnego schronienia posiada co najmniej dwa niezależne wyjścia, w tym dopuszcza się jedno w postaci okna o wymiarach krótszego boku 50 cm lub średnicy 60 cm;
7) w pomieszczeniach przeznaczonych na miejsce doraźnego schronienia nie są prowadzone instalacje gazowe, paliwowe oraz pary technologicznej ani nie są w nich wbudowane zbiorniki magazynowe na gaz i paliwo płynne.
Z kolei § 6 projektu określa, że minimalna powierzchnia użytkowa przypadająca na jedną osobę to 1,5 m2 oraz 2 m2 na każdą osobę z niepełnosprawnością poruszającą się na wózku inwalidzkim. Przy szacowaniu pojemności miejsc doraźnego schronienia uwzględnia się wyłącznie wolną przestrzeń, niezabudowaną, w której nie przewiduje się długotrwałego magazynowania i może zostać przeznaczona dla osób przebywających w miejscu doraźnego schronienia. Do przestrzeni tej, nie wlicza się powierzchni wydzielonych komórek lokatorskich w piwnicach, a także innych pomieszczeń do których dostęp może być ograniczony.
Przystosowanie przestrzeni
Zgodnie z § 6 projektu przystosowanie przestrzeni do pełnienia funkcji obiektu zbiorowej ochrony ma obejmować:
- zapewnienie dostępu do miejsca doraźnego schronienia, w tym utrzymanie drożności dróg komunikacyjnych stanowiących dojście do pomieszczeń służących schronieniu, w tym dla osób z niepełnosprawnościami,
- usunięcie pojazdów silnikowych utrudniających wejście do miejsca doraźnego schronienia oraz jego opuszczenie wyjściami, w tym zapasowymi, jeżeli są zapewnione, a w przypadku garaży – usunięcie pojazdów silnikowych z hali garażowej,
- usunięcie zbędnego wyposażenia, w tym palnego, z miejsc przeznaczonych do przebywania osób oraz z wewnętrznych dróg komunikacyjnych, w tym ewakuacyjnych,
- zabezpieczenie otworów okiennych oraz zastosowanie dodatkowych umocnień lub osłon dla ścian i stropów,
- wykonanie prac naprawczych i konserwacyjnych, niezbędnych dla zapewnienia bezpiecznych warunków eksploatacji miejsca doraźnego schronienia,
- oznakowanie miejsca doraźnego schronienia za pomocą międzynarodowego znaku rozpoznawczego obrony cywilnej oraz napisu „MIEJSCE DORAŹNEGO SCHRONIENIA”.
Wolnostojące miejsca doraźnego schronienia
W przypadku wprowadzenia stanu wojennego lub w czasie wojny i braku możliwości zapewnienia wystarczającej liczby miejsc schronienia w miejscach doraźnego schronienia, właściwe organy ochrony ludności będą zobowiązane zorganizować miejsca doraźnego schronienia w drodze wykonania wolnostojących miejsc doraźnego schronienia przystosowanych do tymczasowego ukrycia ludności.
Wolnostojące miejsce doraźnego schronienia ma być przeznaczone na krótkotrwałe przebywanie osób do kilkunastu godzin, o ile nie zostanie wyposażone w dodatkowe urządzenia i instalacje grzewcze, wodociągowo-kanalizacyjne oraz wydzielone miejsca do spania.
Wolnostojące miejsce doraźnego schronienia mają być wykonywane w odległości nie większej niż 250 metrów od miejsca stałego przebywania ludzi, w miejscu które znajduje się poza strefą zagruzowania budynków oraz poza obszarem narażonym na zalewanie wodami gruntowymi i podtopienia.
Pojemność wolnostojącego miejsca doraźnego schronienia nie będzie mogła przekraczać 300 osób, a w przypadku okopów – 25 osób.
Wejście w życie
Rozporządzenia ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jego ogłoszenia.
W razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć niepotrzebnych sporów.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
- Jakie konsekwencje prawne grożą osobom umieszczającym ulotki bez zgody
Na ulicach miast i miasteczek w całej Polsce nietrudno zauważyć plakaty reklamowe, ulotki z ogłoszeniami, afisze koncertowe czy napisy w formie graffiti. Choć wiele z nich - Masz prawo do zachowku, nawet jeśli nie ma Cię w testamencie. Sprawdź, czy jesteś uprawnionyUtrata bliskiej osoby to zawsze silne przeżycie, w którym kwestie majątkowe schodzą na dalszy plan. Jednak w świetle prawa warto znać swoje prawa – szczególnie wtedy,
- Ustalenie kontaktów z dzieckiem – kompletny poradnik dla rodzicówNiezależnie od władzy rodzicielskiej, oboje rodzice mają prawo i obowiązek utrzymywać kontakty z dziećmi. W przypadku, kiedy partnerzy mieszkają ze sobą, zwykle nie stanowi to problemu.
Podstawa prawna:
