W polskim prawie obowiązuje zasada, że roszczenia majątkowe, w tym odszkodowawcze, nie mogą być dochodzone w nieskończoność. Instytucja przedawnienia ma na celu stabilizację obrotu prawnego oraz ochronę dłużników przed nieograniczonymi roszczeniami. Jeśli doznałeś szkody i chcesz dochodzić odszkodowania, musisz znać terminy przedawnienia oraz wyjątki od ogólnych zasad. W tym artykule wyjaśniamy, jak działa przedawnienie roszczeń odszkodowawczych, kiedy się zaczyna i jak uniknąć utraty praw do rekompensaty.
Czym jest przedawnienie roszczeń?
Przedawnienie to instytucja prawa cywilnego, która ogranicza możliwość dochodzenia roszczeń po upływie określonego czasu. Oznacza to, że jeśli dłużnik podniesie zarzut przedawnienia, sąd oddali powództwo, nawet jeśli roszczenie jest zasadne. Warto pamiętać, że przedawnienie nie powoduje wygaśnięcia roszczenia – jedynie uniemożliwia jego dochodzenie na drodze sądowej.
Kiedy przedawniają się roszczenia odszkodowawcze?
Zgodnie z art. 442¹ Kodeksu Cywilnego, roszczenia odszkodowawcze przedawniają się w ciągu 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Kluczowe jest, że termin nie biegnie od momentu powstania szkody, ale od chwili, gdy poszkodowany mógł poznać jej okoliczności.
Jednak istnieje również termin maksymalny – 10 lat od zdarzenia powodującego szkodę. Po upływie tego czasu roszczenie wygasa, nawet jeśli poszkodowany nie wiedział o szkodzie.
Wyjątki od reguł przedawnienia
1. Szkody wynikające z przestępstw
Jeśli szkoda została spowodowana czynem zabronionym (np. wypadek drogowy ze skutkiem śmiertelnym), termin przedawnienia wynosi 20 lat od popełnienia przestępstwa.
2. Błędy medyczne
W przypadku błędów medycznych obowiązują standardowe terminy – 3 lata od wykrycia szkody, ale nie więcej niż 10 lat od zdarzenia.
Jak przerwać bieg przedawnienia?
Przedawnienie można przerwać, podejmując działania prawne, np.:
- złożenie pozwu,
- wszczęcie mediacji,
- wysłanie wezwania do zapłaty.
Po przerwaniu termin zaczyna biec od nowa, co daje dodatkowy czas na dochodzenie roszczeń.
Dlaczego nie warto zwlekać z dochodzeniem odszkodowania?
Przedawnienie może pozbawić Cię prawa do odszkodowania, nawet jeśli szkoda jest udokumentowana. Dlatego warto działać szybko – zebrać dowody i skonsultować się z prawnikiem, który pomoże zachować terminy.
Podsumowanie
- Standardowy termin przedawnienia: 3 lata od wykrycia szkody.
- Termin maksymalny: 10 lat od zdarzenia.
- Dłuższe terminy: 20 lat w przypadku przestępstw.
- Przerwanie przedawnienia: możliwe przez działania prawne.
Nie ryzykuj utraty odszkodowania – działaj w odpowiednim czasie!
W razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć niepotrzebnych sporów.
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
- Polska przegrywa w ETPC. Kolejny cios w neo-KRS
Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) wydał kolejne orzeczenie potępiające Polskę za naruszenie praw sędziów. Tym razem chodzi o sprawę sędziego Sądu Apelacyjnego w Warszawie, któremu odmówiono - Oblałeś egzamin na prawo jazdy? Ten wyrok sądu może zmienić zasady oceny!Egzamin na prawo jazdy to dla wielu stresujący moment. Czasem jednak decyzja egzaminatora budzi wątpliwości, a sprawa trafia do sądu. Tak było w przypadku mężczyzny, który
- Paserstwo nieumyślne – jak uniknąć problemów z prawem? Kary i praktyczne poradyPaserstwo nieumyślne to przestępstwo, które może dotknąć każdego, kto nieumyślnie nabywa lub przechowuje przedmioty pochodzące z przestępstwa. Choć sprawca nie działa celowo, okoliczności transakcji mogą wskazywać
