Każdy, kto organizuje działalność związaną z szeroko pojętą edukacją i opieką nad małoletnimi musi liczyć się nowymi obowiązkami. Na mocy zmian w prawie, przed dopuszczeniem kogokolwiek do pracy z dziećmi i młodzieżą trzeba go dokładnie sprawdzić, zwłaszcza pod kątem ewentualnej przeszłości kryminalnej.
Organizacja działalności poświęconej dzieciom i młodzieży zawsze stanowi spore wyzwanie – zarówno pod kątem organizacyjnym jak i prawnym. Trzeba liczyć się z koniecznością spełnienia szeregu warunków, jakie stawia ustawodawca, a w ostatnich latach ulegają one dalszemu rozbudowaniu i nierzadko również zaostrzeniu. Najnowszym przykładem jest wchodząca w życie 15 lutego br. nowela kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw. Na jej podstawie organizatorzy działalności związanej z szeroko pojętą edukacją i opieką nad małoletnimi muszą dokładniej weryfikować swoich pracowników. Na czym konkretnie polegają te zmiany?
Kogo dotyczą nowe obowiązki?
Na mocy wskazanej noweli do ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym wprowadzono m. in. nowy rozdział (rozdział 3), poświęcony obowiązkom, jakie musi spełnić właściwie każdy podmiot zajmujący się szeroko pojętą opieką nad dziećmi i młodzieżą. Obowiązki te dotyczą pracodawców oraz innych organizatorów działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, a przede wszystkim z opieką nad nimi.
Warto od razu podkreślić, że realizacja nowych obowiązków dotyczy zarówno tych, którzy mają zostać zatrudnieni jak i dopuszczeni na innej podstawie do wskazanej działalności. Nie ma tu zatem znaczenia, jaki dokładnie stosunek prawny będzie wiązał organizatora z osobą bezpośrednio zajmującą się dziećmi i młodzieżą. O jakie dokładnie obowiązki chodzi?
Zakres nowych obowiązków
W myśl nowych przepisów pracodawca i inny organizator działalności dedykowanej małoletnim musi przed dopuszczeniem określonej osoby do realizacji obowiązków zweryfikować, czy osoba ta:
- nie jest wpisana w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym,
- nie została skazana za popełnienie określonego w kodeksie karnym przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przeciwko wolności seksualnej i obyczajności bądź za przestępstwo handlu ludźmi czy znęcania się albo za przestępstwo stypizowane w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii (weryfikacja w tym zakresie następuje na podstawie zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego).
Warto podkreślić, że mający zostać dopuszczony do pracy z małoletnimi jest obowiązany przedłożyć pracodawcy/organizatorowi oświadczenie o państwie lub państwach, w których zamieszkiwał w ciągu ostatnich 20 lat (innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa). Jeżeli w okresie tym osoba zamieszkiwała poza Polską, musi od razu przedłożyć informacje z rejestru karnego tego państwa uzyskaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
Ponadto realizacja przedmiotowych obowiązków została wyłączona w przypadku, gdy małoletnim ma zajmować się członek jego rodziny lub osoba znana osobiście jego rodzicom bądź przedstawicielom ustawowym. Jednak to wyłączenie odnosi się tylko do sytuacji, gdy działalność jest wykonywana w stosunku do małoletniego dziecka, którego rodzic albo przedstawiciel ustawowy są dopuszczającymi do działalności.
W każdym razie informacje uzyskane w omawianym trybie pracodawca/organizator ma obowiązek wydrukować i dołączyć do akt pracownika albo do dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich albo z opieką nad nimi.
Podstawa prawna: