Grupa Orlen, jedna z największych firm energetycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, podjęła decyzję o zatrzymaniu ambitnego projektu Olefiny III. Inwestycja, która miała stanowić filar strategii rozwoju spółki, okazała się niemożliwa do realizacji w pierwotnej formie ze względu na gigantyczne koszty oraz liczne problemy projektowe.
POLECAMY: PiS bis! Żona naczelnego PAP zatrudniona w Orlenie. Spółka wezwana do wyjaśnień zasłaniała się RODO
Rzeczywiste koszty przewyższyły założenia
Pierwotne szacunki zakładały, że realizacja Olefiny III pochłonie 8,3 mld zł. W 2023 roku żarząd spółki zwiększył nakłady do 25 mld zł, jednocześnie ograniczając zakres projektu. Jak wynika z komunikatu Orlenu, rzeczywisty koszt budowy kompleksu, wraz z niezbędną infrastrukturą, wyniósłby nawet 51 mld zł, co sześciokrotnie przekracza pierwotne założenia. „Rzetelna weryfikacja kosztów i warunków budowy kompleksu Olefiny III, dokonana po raz pierwszy od momentu rozpoczęcia projektu, wykazała, że inwestycja nie dawała szansy na zwrot” – poinformowała spółka w komunikacie.
Problemy projektowe i technologiczne
Analiza wykazała liczne nieprawidłowości w przygotowaniu i realizacji projektu. Źle oszacowane założenia, ignorowanie warunków rynkowych oraz problemy techniczne z instalacjami ISBL wpływały na brak opłacalności inwestycji. Zidentyfikowano także braki w harmonogramach oraz w doborze technologii, co podważyło sens kontynuowania projektu.
POLECAMY: Rozbudowa rafinerii Gdańska zagrożona z powodu rosnących kosztów
Nowa strategia: projekt „Nowa Chemia”
Decyzja o zatrzymaniu projektu Olefiny III nie oznacza porzucenia inwestycji w rozbudowę infrastruktury chemicznej. Orlen ogłosił, że zamierza wykorzystać już powstałą infrastrukturę do realizacji nowego projektu „Nowa Chemia”.
Nowa inicjatywa zakłada budowę nowoczesnej instalacji do produkcji monomerów oraz zwiększenie zdolności sprzedaży w obszarze takich produktów jak tlenek etylenu, glikole, styren i frakcje butadienowe. Zoptymalizowane nakłady inwestycyjne wyniosą około 34 mld zł, z czego 6 mld zł przeznaczono na koszty finansowania. Oddanie instalacji do eksploatacji planowane jest nie wcześniej niż w 2030 roku. Według szacunków, projekt będzie generował EBITDA w wysokości od 550 mln zł do 800 mln zł rocznie.
Koszty i konsekwencje dla Orlenu
Do końca trzeciego kwartału 2024 roku Orlen poniósł już 12,6 mld zł kosztów związanych z projektem Olefiny III. Przeniesienie prac do ram nowej strategii pozwoli na racjonalizację dalszych nakładów i minimalizację strat. „Decyzja o zatrzymaniu projektu jest najkorzystniejszym z możliwych rozwiązań, pozwalającym na ograniczenie potencjalnych strat spółki, spowodowanych błędnymi decyzjami poprzedniego zarządu” – stwierdzono w raporcie bieżącym.
Narodowy czempion w nowej roli
Grupa Orlen pozostaje liderem rynku energetycznego w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. W 2023 roku jej przychody wyniosły 372,64 mld zł, a portfolio spółki obejmuje rafinerie, stacje paliw, działalność wydobywczą oraz produkcję energii, w tym z odnawialnych źródeł. Ostatnie decyzje pokazują, że firma potrafi szybko reagować na zmiany rynkowe i podejmować trudne, ale strategicznie uzasadnione decyzje.
Projekt „Nowa Chemia”, choć kosztowny, może stać się symbolem transformacji Orlenu w multienergetyczny koncern gotowy na wyzwania przyszłości.