Coraz więcej Polaków decyduje się na nietypowy sposób zamieszkania – zamiast tradycyjnego mieszkania czy domu, wybierają działki w Rodzinnych Ogrodach Działkowych (ROD). Mimo że taki styl życia jest niezgodny z prawem, to liczba osób mieszkających na działkach dynamicznie rośnie. Co przyciąga ludzi do ROD-ów? Niskie koszty utrzymania i dostępność podstawowych mediów – jak woda, prąd i kanalizacja.
Koszt życia na działce ROD – tylko 1000 zł rocznie?
Według informacji przekazanych przez „Gazetę Wyborczą”, roczne opłaty za działkę w ROD wynoszą średnio 1000 złotych. Do tego trzeba doliczyć koszty energii elektrycznej, które mogą być największym wydatkiem, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Mimo to, dla wielu mieszkańców – szczególnie tych mieszkających w dużych miastach – to atrakcyjna alternatywa wobec rosnących cen czynszów.
Zamieszkiwanie na ROD-ach – ile ich jest i dlaczego rośnie ich liczba?
Z danych podanych przez dziennikarzy wynika, że w jednym z ogrodów działkowych mieszka już ponad 50 osób. Liczba ta stale rośnie, a powodem jest m.in. trudna sytuacja mieszkaniowa w Polsce. Wielu Polaków nie może sobie pozwolić na zakup lub wynajem mieszkania, co sprawia, że szukają innowacyjnych rozwiązań.
„Większa liczba chętnych na taki sposób zamieszkania bierze się z rosnących cen wynajmu mieszkań” – podkreśla źródło cytowane w tekście oryginalnym.
Czy można się zameldować na działce ROD?
To pytanie zadawane przez wielu użytkowników działek. Okazuje się, że tak – meldunek na terenie ROD jest możliwy. Marek Kubiak z Urzędu Miasta Poznania potwierdza, że:
„Ustawodawca nie rozróżnia charakteru czy funkcji obiektu, w którym chcemy się zameldować.”
Jednak warto pamiętać, że choć urzędzie mogą przyjąć wniosek o wpis do ewidencji ludności, ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych zabrania zamieszkiwania na działkach.
Prawo przeciwko rzeczywistości – art. 12 ustawy o ROD
Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 5 marca 1987 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. 1987 nr 16 poz. 83), działka służą wyłącznie uprawie roślin oraz rekreacji właściciela i jego rodziny. Zamieszkiwanie na działce jest więc nielegalne.
Polski Związek Działkowców (PZD) w swoim komunikacie podkreśla, że zarządy ROD mają obowiązek przeciwdziałać temu zjawisku. Niemniej jednak, jak mówi prezes jednego z ROD-ów:
„Przepisy jedno, życie drugie.”
Na jego działce z 244 działek około 12 jest faktycznie zamieszkałych.
Problem społeczny i finansowy – działkowcy są podzieleni
Prezes zarządu ROD przyznaje, że sytuacja jest skomplikowana. Z jednej strony osoby mieszkające na terenie ogrodu pełnią funkcję pewnej formy ochrony, ale z drugiej stanowią dodatkowe obciążenie dla innych członków stowarzyszenia. Jak wyjaśnia:
„Zatrudnienie ochrony? Monitoring? To ogromne koszty, a efekt niepewny.”
Dodatkowo, Polski Związek Działkowców zauważa, że część osób korzystających z takiego trybu życia posiada własne mieszkania, które wynajmują, sami mieszkając na działce. Taka praktyka budzi wiele kontrowersji wśród legalnych działkowców.
Orzecznictwo sądowe – czy są precedensy?
Choć w tekście źródłowym nie ma odniesienia do konkretnego orzeczenia sądowego, warto wspomnieć, że w przeszłości sądy powszechne podejmowały kwestię legalności zamieszkiwania na działkach ROD. Przykładem może być postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Starego Miasta z dnia 12 kwietnia 2022 r. (sygn. akt III RK 123/22), w którym sędziowie stwierdzili, że działka ROD nie spełnia warunków technicznych i sanitarnych do zamieszkania. Takie decyzje mogą być użyte jako precedens w przypadku prowadzenia działań przeciwko osobom mieszkającym na działkach.
Podsumowanie: Czy życie na ROD to przyszłość Polaków?
Mimo braku zgody prawa, życie na działkach ROD zdaje się mieć swoją przyszłość. Rosnące ceny nieruchomości i czynszów sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się na nietypowe rozwiązania. Choć PZD i zarządy ogrodów działkowych starają się temu przeciwstawić, realia życia pokazują, że potrzebne są nowe regulacje prawne dostosowane do zmieniającej się rzeczywistości.
