W Polsce w 2024 roku wchodzą w życie istotne zmiany dotyczące wymogów technicznych dla pomp ciepła, które mają na celu podniesienie jakości oferowanych urządzeń oraz dostosowanie ich do wymagań ekologicznych. Zmiany te, wprowadzone w ramach programu „Czyste Powietrze”, wpłyną zarówno na producentów, dystrybutorów, jak i użytkowników tych systemów grzewczych. Jakie przepisy musisz znać i na co zwrócić uwagę, by uniknąć problemów?
Wymóg zgodności z listą ZUM
Od 1 kwietnia 2024 roku dotacje w ramach programu „Czyste Powietrze” będą przyznawane wyłącznie dla pomp ciepła znajdujących się na tzw. liście zielonych urządzeń i materiałów (lista ZUM), prowadzonej przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy. Aby urządzenie mogło znaleźć się na tej liście, musi spełniać rygorystyczne normy, takie jak:
- Klasa efektywności energetycznej A+ dla pomp powietrze-powietrze i A++ dla pomp gruntowych.
- Badania wykonane przez laboratoria akredytowane w UE lub krajach EFTA zgodnie z normami ISO i EN.
- Pełna dokumentacja techniczna oraz raporty z badań potwierdzające parametry deklarowane przez producentów.
W okresie przejściowym, trwającym do 13 czerwca 2024 roku, producenci i dystrybutorzy będą musieli dostarczyć brakujące dokumenty i wyniki badań. Po tym czasie urządzenia, które nie przejdą weryfikacji, zostaną usunięte z listy ZUM, co uniemożliwi uzyskanie dofinansowania na ich zakup.
Dlaczego wprowadzono zmiany?
Zmiany w przepisach są odpowiedzią na problemy zgłaszane przez konsumentów oraz ekspertów z branży. Wielu nabywców skarżyło się na niską jakość urządzeń sprowadzanych spoza UE, które nie spełniały deklarowanych parametrów. Często były to urządzenia tańsze, produkowane masowo, które nie zapewniały odpowiedniej efektywności energetycznej i niezawodności. Zdarzało się również, że nieuczciwi sprzedawcy wprowadzali w błąd, oferując produkty niespełniające wymagań programu.
Nowe wytyczne dla poszczególnych typów pomp
1. Pompy powietrze-powietrze:
Muszą osiągnąć klasę efektywności energetycznej co najmniej A+ w umiarkowanym klimacie. Wymagania te są weryfikowane na podstawie etykiety energetycznej i wyników badań zgodnych z normami EN 14511 i EN 14825.
2. Pompy gruntowe:
Minimalna klasa efektywności to A++ przy temperaturze zasilania 55°C. Podobnie jak w przypadku pomp powietrze-powietrze, badania muszą być przeprowadzone w akredytowanych laboratoriach.
3. Pompy do ciepłej wody użytkowej:
Urządzenia te również muszą być zgodne z normami i wpisane na listę ZUM, choć wymagania są mniej rygorystyczne w porównaniu z pompami przeznaczonymi do ogrzewania pomieszczeń.
Kary za niezgodność z przepisami
Choć nowe przepisy nie przewidują kar finansowych dla właścicieli istniejących systemów grzewczych, to użytkownicy, którzy zdecydują się na zakup pompy ciepła niespełniającej wymagań, nie będą mogli skorzystać z dofinansowania. Dodatkowo takie urządzenia mogą mieć trudności z uzyskaniem odpowiedniej gwarancji czy serwisu technicznego.
Dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze”
Budżet na 2024 rok w ramach programu wynosi ponad 4 miliardy złotych, z czego znaczna część zostanie przeznaczona na dofinansowanie pomp ciepła. Maksymalna kwota dofinansowania dla pomp gruntowych wynosi 25 000 zł, a dla pomp powietrznych – 19 400 zł, pod warunkiem że urządzenie znajduje się na liście ZUM.
Co zrobić, by uniknąć problemów?
- Sprawdź listę ZUM przed zakupem urządzenia. Możesz to zrobić na stronie IOŚ-PIB lub w punktach obsługi programu „Czyste Powietrze”.
- Wybieraj urządzenia od renomowanych producentów, którzy dostarczają pełną dokumentację techniczną.
- Skonsultuj się z instalatorem, który posiada odpowiednie certyfikaty i doświadczenie w montażu pomp ciepła.
Nowe przepisy mają na celu poprawę jakości powietrza w Polsce oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Mimo że mogą wydawać się rygorystyczne, w dłuższej perspektywie przyniosą korzyści zarówno użytkownikom, jak i środowisku. Planując zakup pompy ciepła w 2024 roku, warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi regulacjami i upewnić się, że wybrane urządzenie spełnia wszystkie wymogi techniczne.
