Paserstwo nieumyślne to przestępstwo, które może dotknąć każdego, kto nieumyślnie nabywa lub przechowuje przedmioty pochodzące z przestępstwa. Choć sprawca nie działa celowo, okoliczności transakcji mogą wskazywać na nielegalne pochodzenie rzeczy. W artykule wyjaśniamy, czym dokładnie jest paserstwo nieumyślne, jakie kary grożą za ten czyn oraz jak uniknąć nieświadomego łamania prawa.
Czym jest paserstwo nieumyślne?
Zgodnie z art. 292 § 1 Kodeksu karnego, paserstwo nieumyślne polega na:
- nabyciu,
- przyjęciu,
- ukryciu,
- pomocy w zbyciu
rzeczy, co do której można było przypuszczać, że pochodzi z czynu zabronionego. Kluczowe elementy tego przestępstwa to:
- Nieumyślność – sprawca nie miał pewności, że rzecz pochodzi z przestępstwa, ale okoliczności powinny wzbudzić jego podejrzenia.
- Pochodzenie z przestępstwa – przedmiot musi być związany z czynem zabronionym, np. kradzieżą, oszustwem czy rozbojem.
Przykład:
Kupujesz telefon od przypadkowej osoby za znacznie niższą cenę niż rynkowa, bez sprawdzenia jego legalności. Jeśli później okaże się, że pochodzi z kradzieży, możesz odpowiadać za paserstwo nieumyślne.
Jakie kary grożą za paserstwo nieumyślne?
Zgodnie z art. 292 Kodeksu karnego, za paserstwo nieumyślne grożą:
- grzywna,
- kara ograniczenia wolności,
- kara pozbawienia wolności do 2 lat.
Jeśli przedmiot ma znaczną wartość (np. drogi samochód, biżuteria), kara może być surowsza – od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności (art. 292 § 2 KK).
Przykład:
Osoba przechowuje drogą biżuterię, nie wiedząc, że pochodzi z włamania. Jeśli wartość przedmiotu przekracza np. 50 000 zł, sąd może wymierzyć karę więzienia.
Jak uniknąć oskarżenia o paserstwo nieumyślne?
Aby nie narazić się na odpowiedzialność karną, warto stosować się do kilku zasad:
- Sprawdzaj pochodzenie rzeczy – żądaj faktury, dowodu zakupu lub innych dokumentów potwierdzających legalność transakcji.
- Uważaj na podejrzanie niskie ceny – jeśli oferta jest zbyt atrakcyjna, może to oznaczać, że przedmiot pochodzi z przestępstwa.
- Dokumentuj transakcje – zawsze proś o umowę kupna-sprzedaży, zwłaszcza przy zakupie wartościowych przedmiotów.
Paserstwo umyślne a nieumyślne – różnice
| Paserstwo umyślne (art. 291 KK) | Paserstwo nieumyślne (art. 292 KK) |
|---|---|
| Sprawca wie, że rzecz pochodzi z przestępstwa. | Sprawca nie ma pewności, ale okoliczności powinny go zaniepokoić. |
| Kara: 3 miesiące – 5 lat więzienia. | Kara: grzywna, ograniczenie wolności lub do 2 lat więzienia. |
Podsumowanie
Paserstwo nieumyślne to przestępstwo, które może dotknąć nawet nieświadomych osób. Aby uniknąć problemów, zawsze sprawdzaj legalność nabywanych przedmiotów i unikaj podejrzanych transakcji. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie karnym.
