Od północy 7 lipca 2025 roku na polskich granicach z Niemcami i Litwą ponownie wprowadzono tymczasowe kontrole graniczne. Decyzja rządu, ogłoszona przez premiera Donalda Tuska, ma na celu ograniczenie niekontrolowanych przepływów nielegalnych migrantów. Kontrole, które potrwają 30 dni, do 5 sierpnia, prowadzone są przez Straż Graniczną, wspieraną przez Policję, Wojska Obrony Terytorialnej oraz Żandarmerię Wojskową. Już w pierwszych godzinach odnotowano zatrzymania, co podkreśla pilność i skuteczność podjętych działań. Dla podróżujących oznacza to konieczność posiadania przy sobie ważnego dowodu osobistego lub paszportu – aplikacja mObywatel nie uprawnia do przekroczenia granicy.
Szczegóły Kontroli: Gdzie i Kto Kontroluje?
Tymczasowe kontrole graniczne prowadzone są na 52 punktach na granicy polsko-niemieckiej oraz na 13 punktach z granicą litewską. Wśród nich znajduje się 16 stałych punktów kontrolnych na granicy z Niemcami oraz dwa stałe punkty na granicy z Litwą. Szef MSWiA Tomasz Siemoniak jasno podkreślił, że wyłącznie Straż Graniczna uprawniona jest do prowadzenia tych kontroli.
W operację zaangażowano olbrzymie siły i środki. W skali kraju na granicy działa 800 strażników granicznych, wspieranych przez 300 policjantów, 500 żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej oraz 200 żołnierzy Żandarmerii Wojskowej. W samym województwie zachodniopomorskim w kontrolach uczestniczy 182 funkcjonariuszy Straży Granicznej, 123 policjantów oraz 100 żołnierzy żandarmerii, z możliwością wsparcia przez 200 żołnierzy WOT. Funkcjonariusze Straży Granicznej będą weryfikować przestrzeń samochodu oraz legalność pobytu obywateli, wykorzystując do tego celu mobilny sprzęt, co ma usprawnić proces kontroli i minimalizować utrudnienia.
Zmiany w Ruchu Granicznym: Co Musisz Wiedzieć?
Przekraczanie granicy z Niemcami w województwie zachodniopomorskim jest możliwe w 19 wyznaczonych miejscach, w tym m.in. w Osinowie Dolnym-Hohenwutzen, Krajniku Dolnym-Schwedt, Gryfinie-Mescherin czy Lubieszynie-Linken. Kluczową informacją dla wszystkich podróżujących jest bezwzględny wymóg posiadania przy sobie dowodu osobistego lub paszportu. Jak zaznaczył wojewoda zachodniopomorski Adam Rudawski, aplikacja mObywatel nie jest wystarczającym dokumentem do przekroczenia granicy.
W związku z przywróceniem kontroli wprowadzono również zmiany w organizacji ruchu na głównych przejściach granicznych. Dotyczy to m.in. Lubieszyna (DK10), Kołbaskowa (A6), Rosówka (DK13) i Krajnika Dolnego (DK26), gdzie obowiązują ograniczenia prędkości oraz wyłączenia niektórych pasów ruchu. Na granicy z Litwą, na drodze S61 w Budzisku/Kalwarii, wprowadzono ograniczenie prędkości do 40 km/h, a ruch jest kierowany na dodatkową jezdnię do Miejsca Obsługi Podróżnych Budzisko Zachód, gdzie odbywa się selekcja pojazdów do kontroli. Na przejściu Ogrodniki/Lazdijaj (DK16) prędkość ograniczono do 30 km/h. Służby zapewniają, że logistyka została ustawiona tak, aby spowolnienia nie powodowały dużych korków, a priorytetem jest płynność ruchu dla 14 tysięcy osób dojeżdżających codziennie do pracy w Niemczech.
Cel i Konsekwencje: Dlaczego Kontrole Wróciły?
Głównym celem przywrócenia tymczasowych kontroli granicznych jest ograniczenie nielegalnej migracji. Premier Donald Tusk podkreślił, że działania te są niezbędne do zredukowania do minimum niekontrolowanych przepływów migrantów przez polskie granice. Polska dołącza tym samym do kilkunastu państw strefy Schengen, które już prowadzą podobne kontrole, w tym Niemiec (od października 2023 r. na granicach z Polską, Czechami i Szwajcarią) czy Austrii (od 2015 r. na granicy z Austrią).
Kontrole mają trwać przez 30 dni, od 7 lipca do 5 sierpnia 2025 roku, jednak rząd nie wyklucza możliwości przedłużenia tego okresu, jeśli sytuacja migracyjna będzie tego wymagać. Efekty są już widoczne: na granicy z Litwą doszło do pierwszych zatrzymań. Straż Graniczna poinformowała o ujęciu obywatela Estonii, który przewoził czterech nielegalnych migrantów, prawdopodobnie obywateli Afganistanu. Zapewnienia ministra Siemoniaka wskazują, że kontrole będą wyrywkowe i skupią się na pojazdach budzących podejrzenia, aby minimalizować uciążliwości dla mieszkańców, turystów i przedsiębiorców korzystających ze strefy Schengen.
Wsparcie Służb i Operacje Specjalne: #BezpiecznyZachód
Władysław Kosiniak-Kamysz, szef MON, potwierdził, że Wojsko Polskie aktywnie wspiera Straż Graniczną i policję w ramach nowo uruchomionych operacji. Na granicy z Niemcami działa operacja #BezpiecznyZachód, natomiast na granicy z Litwą rozszerzane są działania w ramach operacji #BezpiecznePodlasie. Do wsparcia działań na granicach przygotowanych jest nawet 5 tysięcy żołnierzy, co świadczy o skali i priorytecie, jaki rząd nadaje wzmocnieniu bezpieczeństwa kraju w obliczu zagrożeń migracyjnych.
Województwo podlaskie od kilku dni intensywnie przygotowywało się do wprowadzenia kontroli na granicy litewskiej. Służby państwowe dostosowały specjalne tablice o zmiennej treści, zainstalowały mobilne kontenery do odpraw oraz precyzyjnie oznaczyły punkty kontroli granicznej. Na 104-kilometrowej granicy z Litwą kontrole prowadzone są łącznie w 13 miejscach. Trzy z nich – drogowe w Budzisku i Ogrodnikach oraz kolejowe w Trakiszkach – działają w sposób ciągły, przez całą dobę. Pozostałe 10 to tzw. miejsca kontroli doraźnej, z których mogą korzystać np. rolnicy i lokalni mieszkańcy, z obecnością strażników granicznych i terytorialsów. Bezpieczeństwo państwa i jego obywateli jest najważniejsze, a decyzja o selektywnej kontroli ma to zapewnić, minimalizując jednocześnie utrudnienia dla codziennego życia
