Od 2025 roku osoby po ukończeniu 68. roku życia nie będą mogły prowadzić pojazdów ciężarowych. To efekt nowelizacji przepisów prawa drogowego, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach i dostosować system transportu do wyzwań starzejącego się społeczeństwa. Decyzja władz budzi jednak poważne kontrowersje i pytania o granice dopuszczalnej ingerencji państwa w życie obywateli.
Zakaz dla kierowców kategorii C i CE po 68. roku życia
Włoski kodeks drogowy został rozszerzony o nowy artykuł 126, który jednoznacznie zabrania osobom powyżej 68. roku życia prowadzenia pojazdów ciężarowych. Ograniczenie dotyczy kierowców posiadających prawo jazdy kategorii C oraz CE, co obejmuje samochody ciężarowe oraz zestawy z naczepami.
Dla osób, które mimo zakazu zdecydują się usiąść za kierownicą, przewidziano kary finansowe w wysokości do 1200 euro oraz zawieszenie prawa jazdy na okres do ośmiu miesięcy.
Zmiany te nie obejmują jednak kierowców posiadających prawo jazdy kategorii A i B. Seniorzy nadal będą mogli prowadzić samochody osobowe i motocykle, pod warunkiem spełnienia wymagań medycznych. Obowiązek przeprowadzania badań lekarskich co kilka lat już teraz dotyczy:
- kierowców zawodowych – od 50. roku życia
- pozostałych kierowców – od 60. roku życia
Wzrost liczby wypadków z udziałem starszych kierowców
Wprowadzenie nowych regulacji nie jest przypadkowe. Włoskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych powołuje się na dane statystyczne, które wskazują na zwiększone ryzyko wypadków z udziałem starszych kierowców, zwłaszcza tych prowadzących duże pojazdy.
Podobne zjawiska obserwowane są w innych krajach Unii Europejskiej. We Francji w 2021 roku aż 449 kierowców powyżej 75. roku życia zginęło w wypadkach drogowych. Takie dane skłoniły włoskie władze do podjęcia zdecydowanych kroków, które – jak argumentują – mają chronić wszystkich uczestników ruchu drogowego.
Bezpieczeństwo kontra niezależność – spór społeczny
Choć głównym celem zmian jest poprawa bezpieczeństwa, nowe prawo spotkało się z mieszanymi reakcjami społecznymi. Część opinii publicznej popiera regulacje, uznając je za konieczne w obliczu rosnącej liczby wypadków i naturalnego spadku sprawności psychofizycznej z wiekiem.
Z drugiej strony pojawiają się zarzuty o dyskryminację osób starszych. Krytycy wskazują, że prawo nie bierze pod uwagę indywidualnych różnic w stanie zdrowia, sprawności czy doświadczeniu. Ograniczenie możliwości pracy i przemieszczania się może uderzyć w osoby, które – mimo wieku – pozostają w pełni zdolne do prowadzenia pojazdów.
Nie brakuje również głosów, że taka decyzja wymaga dokładniejszych analiz medycznych i społecznych, a nie jedynie arbitralnego ustalenia wieku granicznego.
Czy UE pójdzie w ślady Włoch?
Wprowadzenie limitu wieku dla kierowców pojazdów ciężarowych wpisuje się w szerszą debatę toczącą się na szczeblu europejskim. Coraz częściej mówi się o potrzebie „prawa jazdy dla seniorów”, które wymagałoby regularnego odnawiania dokumentu po przekroczeniu określonego wieku – np. co pięć lat, po przejściu badań lekarskich i psychotechnicznych.
Choć obecnie to Włochy jako pierwsze państwo UE wprowadzają sztywną granicę wieku dla kierowców ciężarówek, możliwe, że w nadchodzących latach inne kraje pójdą ich śladem. Dostosowanie przepisów do demografii i realiów ruchu drogowego staje się jednym z priorytetów legislacyjnych w zakresie transportu i bezpieczeństwa.
Perspektywa na przyszłość
Starzenie się społeczeństw w całej Europie wymusza nowe podejście do zarządzania bezpieczeństwem drogowym. Decyzja włoskich władz pokazuje, że zamiast ogólnych zaleceń, państwa zaczynają wdrażać konkretne i restrykcyjne przepisy. Ich celem jest redukcja ryzyka, ale jednocześnie nie można ignorować skutków społecznych i gospodarczych takich działań.
To dopiero początek szerszych zmian. W najbliższych latach kierowcy-seniorzy mogą spodziewać się kolejnych regulacji, które – choć kontrowersyjne – będą wpisywać się w trend odpowiedzialnej polityki bezpieczeństwa na drogach.
