W Polsce od lat trwa dyskusja na temat tzw. „czerwcowych emerytów” – osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019 i z tego powodu otrzymują niższe świadczenia. Rząd zapowiedział przeliczenie tych emerytur, jednak Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) sygnalizuje, że nie jest w stanie wdrożyć reformy w zaplanowanym terminie. To oznacza, że blisko 100 tysięcy seniorów będzie musiało dłużej czekać na należne im pieniądze.
Czerwcowi emeryci – kto to taki?
Problem dotyczy osób, które złożyły wniosek o emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Wówczas obowiązywały mniej korzystne zasady obliczania świadczeń, co skutkowało ich zaniżeniem. Mimo że przepisy zostały zmienione, osoby, które już przeszły na emeryturę w tym okresie, nadal otrzymują niższe świadczenia.
Planowane zmiany i opóźnienia
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który zakłada ponowne przeliczenie emerytur dla tych osób. Planowano, że od 1 lipca 2025 roku poszkodowani emeryci będą mogli składać wnioski o przeliczenie świadczeń w ciągu 6 miesięcy. Jednak ZUS alarmuje, że potrzebuje co najmniej 12 miesięcy na dostosowanie systemów informatycznych do nowych przepisów, co oznacza przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy aż o rok.
Konsekwencje dla emerytów
Opóźnienie w realizacji reformy oznacza, że seniorzy, którym przez lata zaniżano świadczenia, będą musieli jeszcze dłużej czekać na sprawiedliwe przeliczenie emerytur. Rząd szacuje, że tylko w tym roku do kieszeni emerytów powinno trafić około 130 milionów złotych, co daje średnio 230 złotych miesięcznie na osobę.
Procedura przeliczenia emerytur
Zgodnie z projektem ustawy, ZUS miałby na nowo obliczyć wysokość świadczenia, tak jakby wniosek został złożony w maju danego roku, a nie w czerwcu. Następnie tak wyliczona emerytura zostałaby zwaloryzowana za okres od przyznania świadczenia do dnia przeliczenia. Wniosek o ponowne przeliczenie emerytury lub renty rodzinnej będzie można złożyć w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Kto może skorzystać z przeliczenia?
Z możliwości ponownego przeliczenia świadczeń będą mogły skorzystać:
- Osoby, którym przyznano emerytury w czerwcu w latach 2009–2019.
- Osoby pobierające renty rodzinne po emerytach, którym świadczenia przyznano w tym okresie.
- Osoby uprawnione do rent rodzinnych po osobach, które osiągnęły wiek emerytalny i zmarły w czerwcu w latach 2009–2019, nie mając przyznanej emerytury.
Stanowisko ZUS i reakcje społeczne
ZUS argumentuje, że konieczność dostosowania systemów informatycznych wymaga więcej czasu, stąd postulowane 12-miesięczne vacatio legis. Jednak dla wielu emerytów, którzy od lat otrzymują zaniżone świadczenia, kolejne opóźnienia są trudne do zaakceptowania. Organizacje senioralne apelują o przyspieszenie prac i znalezienie rozwiązań, które pozwolą na szybsze wdrożenie przepisów.
Co dalej?
Obecnie trwają konsultacje społeczne dotyczące projektu ustawy. Rząd deklaruje chęć rozwiązania problemu czerwcowych emerytów, jednak konkretne terminy wprowadzenia zmian pozostają niepewne. Seniorzy oraz ich rodziny oczekują na ostateczne decyzje i liczą na to, że sprawiedliwość zostanie im przywrócona w możliwie najkrótszym czasie.
Problem czerwcowych emerytur dotyczy tysięcy Polaków, którzy przez lata otrzymywali niższe świadczenia z powodu niekorzystnych przepisów. Planowane zmiany miały przynieść im ulgę, jednak opóźnienia ze strony ZUS budzą niepokój i frustrację wśród seniorów. Należy mieć nadzieję, że wszystkie strony zaangażowane w proces legislacyjny dołożą starań, aby sprawiedliwość została przywrócona jak najszybciej.
