Program 800 Plus od lat budzi zainteresowanie zarówno opinii publicznej, jak i polityków. W ostatnich dniach propozycja Rafała Trzaskowskiego, aby świadczenie to było przyznawane Ukraińcom tylko pod określonymi warunkami, wywołała burzliwą debatę. Premier Donald Tusk publicznie zadeklarował, że rząd zajmie się tą sprawą. Warto przyjrzeć się szczegółom propozycji i możliwym jej skutkom.
Propozycja Trzaskowskiego – 800 Plus dla pracujących migrantów
Kandydat na prezydenta Koalicji Obywatelskiej, Rafał Trzaskowski, zaproponował nowe zasady przyznawania świadczenia 800 Plus. Jego zdaniem, środki powinny trafiać tylko do Ukraińców, którzy mieszkają, pracują i płacą podatki w Polsce. To rozwiązanie miałoby wzmocnić uczciwość systemu i podkreślić rolę wkładu migrantów w polską gospodarkę.
Premier Donald Tusk szybko odniósł się do tej propozycji, zapewniając, że temat zostanie pilnie rozpatrzony przez rząd. „Ja jestem na tak” – napisał premier na platformie X (dawniej Twitter). Podobne poparcie wyrazili również Władysław Kosiniak-Kamysz, lider PSL, oraz wiceprezes PiS Mariusz Błaszczak, co wskazuje na ponadpartyjne zainteresowanie tym pomysłem.
Warunki przyznawania świadczenia dla Ukraińców
Od 1 września 2024 roku w Polsce obowiązują nowe zasady dotyczące edukacji dzieci z Ukrainy. Wszystkie dzieci mieszkające w Polsce muszą uczęszczać do polskich szkół – zerówki, szkół podstawowych lub ponadpodstawowych. Spełnienie tego warunku pozwala ich rodzinom korzystać z 800 Plus oraz programu Dobry Start.
W roku szkolnym 2024/2025 wprowadzono jednak wyjątek. Uczniowie kończący szkołę według ukraińskiego systemu edukacji mogą dokończyć naukę online, co zwalnia ich z obowiązku uczęszczania do polskich szkół.
Propozycja Trzaskowskiego rozszerza istniejące regulacje, dodając kryteria zatrudnienia i odprowadzania podatków w Polsce jako warunki przyznawania świadczenia.
Poparcie i kontrowersje wokół propozycji
Wsparcie dla inicjatywy Trzaskowskiego wyraziło kilku czołowych polityków. Kosiniak-Kamysz podkreślił, że ograniczenie programu do osób aktywnie uczestniczących w polskim rynku pracy zwiększy społeczną akceptację świadczeń socjalnych. Z kolei Błaszczak zaznaczył, że jego ugrupowanie już wcześniej złożyło podobny projekt w Sejmie.
Pomysł budzi jednak kontrowersje. Przeciwnicy zmian argumentują, że propozycja może dyskryminować część migrantów, którzy z różnych powodów nie mogą podjąć pracy – na przykład matki samotnie wychowujące dzieci. Organizacje broniące praw migrantów zwracają uwagę na potrzebę równouprawnienia w dostępie do pomocy socjalnej.
Wpływ na budżet państwa
Wprowadzenie dodatkowych kryteriów przyznawania świadczenia mogłoby wpłynąć na zmniejszenie liczby beneficjentów programu i ograniczyć wydatki budżetowe. Według wstępnych szacunków, liczba Ukraińców pobierających 800 Plus mogłaby spaść o około 30-40%, co przełożyłoby się na oszczędności rzędu kilkuset milionów złotych rocznie.
Z drugiej strony, krytycy obawiają się, że ograniczenie dostępu do świadczenia mogłoby zniechęcić część migrantów do legalnej pracy w Polsce, co w dłuższej perspektywie mogłoby negatywnie wpłynąć na rynek pracy.
Polityczne implikacje
Propozycja nowych zasad dla 800 Plus pojawia się w kluczowym momencie politycznym. Nadchodzące wybory prezydenckie i parlamentarne sprawiają, że każda decyzja związana z polityką socjalną ma ogromne znaczenie. Pomysł Trzaskowskiego może być próbą zdobycia poparcia zarówno wśród Polaków, jak i społeczności ukraińskiej mieszkającej w Polsce.
Propozycja ograniczenia 800 Plus dla Ukraińców do osób pracujących i płacących podatki wywołała szeroką debatę publiczną. Choć ma ona wielu zwolenników, wprowadzenie takich zmian będzie wymagało dokładnej analizy zarówno pod kątem finansowym, jak i społecznym.
Polski rząd stoi przed ważnym wyzwaniem – jak dostosować politykę socjalną, aby była sprawiedliwa i skuteczna, jednocześnie odpowiadając na potrzeby dynamicznie zmieniającego się społeczeństwa.
