Unia Europejska przygotowuje się do wprowadzenia nowego systemu opłat za emisję CO2, znacząco wpływając na kraje członkowskie, w tym Polskę. ETS2 (EU Emissions Trading System) ma rozszerzyć zakres opłat na sektory takie jak mieszkalnictwo i transport drogowy, co może skutkować wzrostem cen paliw kopalnianych, w tym benzyny i węgla.
Analiza Instytutu Reform
Instytut Reform podkreśla, że emisje objęte nowym systemem stanowią około 34% emisji w Polsce, z czego połowa to emisje z transportu drogowego. Pomimo niższego udziału niż w UE, wprowadzenie ETS2 w Polsce może znacząco wpłynąć na ceny paliw.
Wzrost cen paliw a rolnictwo
Monika Przeworska, dyrektor Instytutu Gospodarki Rolnej, podkreśla, że wzrost cen paliw będzie szczególnie odczuwalny dla rolników, dla których paliwo stanowi istotny element kosztów produkcji. To może negatywnie wpłynąć na dochodowość polskich gospodarstw rolnych.
Skutki społeczne
Analitycy wskazują, że nowy system ETS2 może przyczynić się do wzrostu cen paliw i ogrzewania, co dotknie szczególnie gospodarstwa ubogie, mieszkańców wsi, rolników oraz emerytów i rencistów. Konieczność wydania większej części budżetu na cele energetyczne może stanowić dodatkowe obciążenie finansowe dla tych grup społecznych.
Potencjalne korzyści dla Polski
Jednak wprowadzenie ETS2 nie tylko niesie ze sobą wyzwania, ale także potencjalne korzyści. Polska ma być największym beneficjentem Społecznego Funduszu Klimatycznego, który będzie zasilany z ETS2. Środki te mają posłużyć jako osłona dla narażonych grup oraz na inwestycje w rozwiązania długoterminowe, mające zmniejszyć problem ubóstwa energetycznego.
Szanse na równowagę zysków i strat
Wprowadzenie systemu ETS2 może zatem przynieść Polsce znaczące środki na likwidację ubóstwa energetycznego. Jednakże pytanie, czy korzyści te zrównoważą wzrost cen paliw i ogrzewania, pozostaje otwarte. Na tę kwestię nie będzie odpowiedzi dopóki system nie zostanie wdrożony i nie zostaną ocenione jego skutki.
Prognozy i niepewność rynkowa
Wzrost cen paliw może mieć istotny wpływ na inflację, co wskazują eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Niemniej jednak dalsze kształtowanie się cen ropy naftowej jest nieprzewidywalne, z uwagi na zmienne warunki rynkowe i potencjalne konflikty geopolityczne.
Analitycy zgadzają się, że w dłuższej perspektywie może nastąpić spadek cen paliw, jednakże obecnie rynkowa niepewność utrzymuje ceny na relatywnie wysokim poziomie. Przy takiej sytuacji każda zmiana w globalnym handlu surowcami może mieć istotny wpływ na ceny paliw
