Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) stało się epicentrum jednego z największych skandali korupcyjnych ostatnich lat. W czwartek, rzecznik Prokuratury Regionalnej w Warszawie, Mateusz Martyniuk, poinformował o zatrzymaniu trzech kolejnych osób związanych z nadużyciami w tej instytucji. Tym razem w ręce organów ścigania trafiła była zastępczyni dyrektora NCBiR, Hanna S., oraz dwóch przedsiębiorców: Dawid E. i Kamil C. O tej sprawie jako pierwszy poinformował Onet.
Zarzuty dla Hanny S.
Hanna S., pełniąca funkcję zastępczyni dyrektora NCBiR w latach 2022-2023, została oskarżona o udział w zorganizowanej grupie przestępczej oraz przyjmowanie korzyści majątkowych i osobistych o łącznej wartości nie mniejszej niż 640 tys. zł. Jak wynika z ustaleń prokuratury, w czasie sprawowania swojej funkcji, Hanna S. miała przyjmować łapówki w formie luksusowych przedmiotów oraz pobytów w ekskluzywnych hotelach. W zamian za to miała wpływać na decyzje osób podległych jej służbowo oraz członków komitetów inwestycyjnych, którzy decydowali o przyznawaniu grantów z Europejskiego Funduszu Regionalnego. Projekty, które miały otrzymywać wsparcie finansowe, były w rzeczywistości fikcyjne i miały na celu jedynie uzyskanie funduszy przez powiązane z nią podmioty.
Rola Przedsiębiorców
Dawid E. i Kamil C., dwaj przedsiębiorcy, również zostali oskarżeni o udział w zorganizowanej grupie przestępczej oraz oszustwa na szkodę NCBiR. Dawid E. miał wyłudzić 4 mln zł, natomiast Kamil C. – 3 mln zł. Dodatkowo obaj mężczyźni zostali oskarżeni o pranie brudnych pieniędzy: Dawid E. na kwotę 600 tys. zł, a Kamil C. na 750 tys. zł. Ich działalność polegała na wystawianiu fikcyjnych faktur, które miały uzasadniać przyznane dotacje.
Prokuratura w Akcji
Prokuratura Regionalna w Warszawie zakończyła przesłuchania zatrzymanych przedsiębiorców i kontynuuje czynności z Hanną S. To już kolejny etap szeroko zakrojonego śledztwa, które rozpoczęło się w marcu po zawiadomieniu Najwyższej Izby Kontroli (NIK). NIK, podczas kontroli przeprowadzonej w październiku ubiegłego roku, wykryła liczne nieprawidłowości w procesie naboru wniosków o dofinansowanie w konkursie „Szybka Ścieżka – Innowacje Cyfrowe”. Ustalono, że NCBiR nie przestrzegało regulaminu konkursu oraz własnych wewnętrznych procedur.
Wcześniejsze Zatrzymania
To nie pierwsze zatrzymania w związku ze skandalem w NCBiR. W marcu tego roku, Prokuratura Regionalna w Lublinie poinformowała o zatrzymaniu Krzysztofa B., byłego prezesa spółki NCBR Investment Fund. Krzysztof B. jest podejrzany o udział w zorganizowanej grupie przestępczej, wyłudzanie środków unijnych oraz pranie brudnych pieniędzy na kwotę około 8 mln zł.
Reakcja Społeczna
Skandal w NCBiR wywołał ogromne poruszenie w społeczeństwie i wśród polityków. Instytucja, która miała wspierać innowacyjność i rozwój technologiczny w Polsce, okazała się areną dla korupcji i nadużyć. Wydaje się, że sprawa ma jeszcze wiele nieodkrytych wątków, a kolejne zatrzymania mogą być tylko kwestią czasu. Społeczne zaufanie do instytucji publicznych zostało poważnie nadszarpnięte, a cała afera stała się symbolem potrzeby głębokich reform i większej transparentności w zarządzaniu funduszami publicznymi.
Afera w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju ukazuje, jak łatwo instytucje publiczne mogą stać się narzędziem do nadużyć, jeśli zabraknie odpowiednich mechanizmów kontroli i transparentności. Przyjęte przez Hannę S. łapówki oraz wyłudzenia dokonywane przez przedsiębiorców pokazują, że system przyznawania grantów wymaga pilnych zmian. Przypadki takie jak ten powinny skłonić do refleksji nad sposobami zapobiegania korupcji i nadużyciom w przyszłości. Walka z korupcją musi stać się priorytetem, aby przywrócić zaufanie społeczne i zapewnić, że fundusze publiczne są wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem.
