Zamrożenie cen energii w Polsce stało się jednym z najważniejszych tematów gospodarczych ostatnich miesięcy. Decyzje rządu w tej sprawie mają kluczowy wpływ na domowe budżety Polaków, szczególnie w kontekście rosnących kosztów życia i globalnych zmian na rynku energii. Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział możliwość przedłużenia zamrożenia cen energii do końca 2025 roku, co wywołało żywe zainteresowanie zarówno wśród obywateli, jak i przedsiębiorców.
Obecne zasady mrożenia cen
Zgodnie z przyjętą ustawą, ceny energii elektrycznej dla gospodarstw domowych zostały zamrożone na obecnym poziomie do końca września 2025 roku. Co więcej, rząd podjął decyzję o utrzymaniu rezygnacji z opłaty mocowej do czerwca 2025 roku. Opłata mocowa, wprowadzona w 2021 roku, była dodatkiem do rachunków za prąd, mającym na celu finansowanie stabilności systemu energetycznego. Jej brak odczuwalnie wpływa na obniżenie kosztów dla odbiorców indywidualnych.
Minister Domański wskazał, że ostateczna decyzja w sprawie dalszego zamrożenia cen energii zostanie podjęta na podstawie analizy cen energii w IV kwartale 2024 roku oraz w I kwartale 2025 roku. Według założeń ustawy, spółki energetyczne muszą złożyć propozycje nowych taryf w II kwartale 2025 roku. Wtedy też zapadną kluczowe decyzje dotyczące dalszego postępowania.
Bon energetyczny – nowa propozycja rządu
Równocześnie z przedłużeniem mrożenia cen energii, rząd rozważa wprowadzenie tzw. bonu energetycznego. Jak zaznaczył minister finansów, szczegóły tego rozwiązania nie są jeszcze znane, ale jego celem miałoby być wsparcie najbardziej potrzebujących grup społecznych w obliczu wciąż wysokich cen energii. Bon mógłby trafić do gospodarstw domowych o najniższych dochodach, pomagając im w pokryciu kosztów związanych z ogrzewaniem i zużyciem prądu.
Podobne rozwiązania były już stosowane w innych krajach Europy, gdzie rządy wprowadzały dopłaty dla konsumentów w celu złagodzenia skutków kryzysu energetycznego. Przykładowo w Niemczech państwo przyznało jednorazowe wsparcie finansowe dla gospodarstw domowych, które w praktyce obniżyło rachunki za energię w sezonie zimowym.
Czy budżet państwa to udźwignie?
Przedłużenie zamrożenia cen energii oraz potencjalne wprowadzenie bonu energetycznego to decyzje, które wiążą się z dużymi obciążeniami dla budżetu państwa. Według danych Ministerstwa Finansów, na same dopłaty związane z utrzymaniem cen energii na niskim poziomie w 2024 roku przeznaczono ponad 15 miliardów złotych. Andrzej Domański zapewnił jednak, że w budżecie na kolejne lata przewidziano środki na pokrycie kosztów tego programu.
Skąd bierze się presja na zamrożenie cen?
Kwestia zamrożenia cen energii jest wynikiem wielu czynników, w tym globalnych zmian na rynku energii. Po pandemii COVID-19, a także w wyniku wojny w Ukrainie, ceny surowców energetycznych, takich jak gaz czy węgiel, znacznie wzrosły. To z kolei przełożyło się na wyższe koszty produkcji energii elektrycznej. W Polsce, gdzie około 70% energii pochodzi z węgla, rosnące ceny tego surowca mają kluczowy wpływ na wysokość rachunków za prąd.
Przedłużenie zamrożenia cen energii może być korzystne dla konsumentów, ale jednocześnie rodzi pytania o przyszłość rynku energetycznego w Polsce. Eksperci wskazują, że konieczne są inwestycje w odnawialne źródła energii oraz modernizacja infrastruktury energetycznej, aby zminimalizować zależność od paliw kopalnych. W dłuższej perspektywie takie działania mogłyby przyczynić się do stabilizacji cen energii.
