Zamontował pompę ciepła i fotowoltaikę. Dopłacić musiał 2900 zł za ogrzewanie

Inwestycja w pompę ciepła i fotowoltaikę często reklamowana jest jako sposób na obniżenie kosztów ogrzewania domu. Jednak coraz więcej osób zgłasza problemy związane z nieoczekiwanymi rachunkami za energię elektryczną, które po montażu tych technologii okazują się znacznie wyższe od przewidywanych. Jakie są przyczyny takich sytuacji i jak można ich uniknąć?

Niewłaściwe dopasowanie instalacji

Jednym z głównych powodów wzrostu rachunków jest nieprawidłowe dobranie mocy pompy ciepła do potrzeb budynku. Eksperci podkreślają, że pompa o zbyt małej mocy nie jest w stanie efektywnie ogrzać domu podczas mrozów, co zmusza system do uruchamiania grzałki elektrycznej. Grzałka, działając jako dodatkowe źródło ciepła, znacząco zwiększa zużycie energii, zwłaszcza w zimniejszych regionach Polski, takich jak Suwalszczyzna, gdzie temperatury mogą przez wiele godzin utrzymywać się poniżej -10°C. Z drugiej strony przewymiarowana pompa również generuje wyższe rachunki z powodu częstego włączania i wyłączania, co powoduje nadmierne zużycie energii i może przyspieszyć zużycie sprzętu.

Koszty instalacji i dofinansowania

Montaż systemu składającego się z powietrznej pompy ciepła i fotowoltaiki to wydatek rzędu 50-60 tysięcy złotych w przypadku mniejszych instalacji (ok. 5 kWp). Większe systemy z gruntową pompą ciepła i magazynami energii mogą kosztować nawet ponad 100 tysięcy złotych. W 2024 roku, dzięki programowi Czyste Powietrze, można uzyskać dotacje w wysokości nawet do 135 tysięcy złotych w przypadku kompleksowej termomodernizacji. Dla mniej rozbudowanych instalacji dostępne są mniejsze kwoty dotacji, które mogą znacząco obniżyć koszty inwestycji​

Zużycie energii i realne koszty

Pompy ciepła, mimo swojej efektywności, w sezonie grzewczym mogą pobierać więcej energii, szczególnie w okresach niskich temperatur. Powietrzne pompy ciepła charakteryzują się współczynnikiem efektywności COP na poziomie 3,5-5. Oznacza to, że przy zużyciu 1 kWh energii elektrycznej pompa może wygenerować od 3,5 do 5 kWh energii cieplnej. Przy średniej wielkości domu (ok. 100 m²) zapotrzebowanie na ciepło wynosi około 7 kW, co oznacza, że pompa potrzebuje około 2 kW energii elektrycznej, o ile instalacja działa w optymalnych warunkach​

Warto jednak pamiętać, że produkcja energii z fotowoltaiki w zimie jest ograniczona. W Polsce panele słoneczne generują najwięcej energii wiosną i latem, co zmusza do korzystania z energii z sieci w sezonie grzewczym. To właśnie może prowadzić do dodatkowych kosztów, jak w przypadku wspomnianej dopłaty 2900 zł.

Problemy z izolacją budynku

Pompy ciepła są najbardziej efektywne w budynkach dobrze ocieplonych, które mają niski współczynnik strat ciepła. Jednak w starszych domach, zwłaszcza tych z lat 80. i 90., gdzie nieszczelności są powszechne, efektywność pomp spada. Przykładowo, w budynku zużywającym 150 kWh/m² energii rocznie koszty ogrzewania mogą być kilkukrotnie wyższe niż w domu energooszczędnym. Dlatego kluczowe jest docieplenie ścian, wymiana okien i drzwi oraz zastosowanie rekuperacji, zanim zdecydujemy się na montaż pompy ciepła.

Błędy w instalacji i niewłaściwy dobór systemu

W Polsce rosnąca popularność pomp ciepła przyczyniła się do pojawienia się na rynku wielu firm oferujących instalacje tych urządzeń. Niestety, część z nich działa bez odpowiednich kwalifikacji, co prowadzi do błędów w projektowaniu instalacji. Ważne jest, aby pompa była dopasowana do strefy klimatycznej, w której znajduje się dom. Polska dzieli się na pięć takich stref, a odpowiedni dobór urządzenia powinien uwzględniać tzw. punkt biwalentny, czyli temperaturę, poniżej której system wymaga dodatkowego wsparcia grzałki.

Fotowoltaika nie zawsze wystarcza

Właściciele pomp ciepła często decydują się na montaż instalacji fotowoltaicznej, aby obniżyć koszty energii elektrycznej. Jednak w miesiącach zimowych, kiedy dni są krótkie i zachmurzenie większe, wydajność paneli słonecznych spada nawet o 80% w porównaniu z latem. W efekcie, zamiast pokrywać koszty pracy pompy ciepła, użytkownicy muszą korzystać z drogiej energii z sieci. Bez odpowiedniej wiedzy o potrzebach energetycznych budynku, instalacja paneli może być niewystarczająca.

Rzeczywiste koszty użytkowania

Średnie roczne zużycie energii elektrycznej w domach z pompami ciepła wynosi od 6 000 do nawet 10 000 kWh w przypadku starszych, mniej energooszczędnych budynków. Przy obecnych cenach prądu (ok. 1,20 zł/kWh), roczne rachunki mogą wynosić od 7 200 zł do 12 000 zł. Dla porównania, tradycyjne ogrzewanie gazowe w dobrze ocieplonym domu kosztuje średnio 6 000–8 000 zł rocznie, co w niektórych przypadkach może być bardziej opłacalne.

Jak uniknąć problemów?

Aby inwestycja w pompę ciepła i fotowoltaikę przynosiła oczekiwane korzyści, warto pamiętać o kilku zasadach:

1. Przeprowadzenie audytu energetycznego budynku – pozwala określić zapotrzebowanie na energię i wskazać ewentualne miejsca strat ciepła.
2. Wybór doświadczonej firmy instalacyjnej – zapewni prawidłowy dobór i montaż urządzeń.
3. Docieplenie budynku – zmniejszy zapotrzebowanie na energię, co obniży koszty eksploatacji pompy ciepła.
4. Dobór właściwej taryfy energetycznej – gospodarstwa domowe z pompami ciepła powinny korzystać z taryf dedykowanych dla dużych odbiorców energii, które oferują niższe stawki za prąd w określonych godzinach.

Choć pompa ciepła i fotowoltaika mogą być efektywnymi rozwiązaniami, ich nieprzemyślana instalacja może prowadzić do nieoczekiwanych wydatków i rozczarowań. Kluczowe jest odpowiednie przygotowanie budynku oraz znajomość zasad działania systemów, aby inwestycja okazała się opłacalna.

Tagi SEO: pompa ciepła, rachunki za prąd, ogrzewanie domu, fotowoltaika, energooszczędność