W Polsce nadchodzące święta Bożego Narodzenia nabierają nowego wymiaru, po tym jak Sejm RP przyjął długo wyczekiwaną ustawę o Wigilijnym Dniu wolnym od pracy. Decyzja ta budzi wielkie emocje, szczególnie w kontekście organizacji pracy, życia rodzinnego oraz tradycji związanych z obchodami tego wyjątkowego dnia. Choć dyskusja o Wigilijnym Dniu wolnym trwała od lat, to dopiero teraz doczekała się swojej ostatecznej decyzji. Jakie zmiany czekają pracowników i pracodawców? Co dokładnie oznacza ten dzień wolny? Oto szczegóły tej przełomowej decyzji.
Dlaczego Wigilijny Dzień staje się wolny od pracy?
Sejm zdecydował, że 24 grudnia, czyli Wigilijny Wieczór, stanie się oficjalnym dniem wolnym od pracy. Zgodnie z ustawą, Wigilia będzie dniem ustawowo wolnym od pracy, a osoby zatrudnione nie będą zobowiązane do wykonywania obowiązków zawodowych tego dnia. Decyzja ta została podjęta w odpowiedzi na wnioski zarówno ze strony pracowników, jak i organizacji związkowych, które wskazywały na trudności związane z organizowaniem świątecznych przygotowań, szczególnie w rodzinach z dziećmi. Jak podkreślają przedstawiciele związków zawodowych, jest to również ukłon w stronę tradycji i wspólnego spędzania czasu w gronie rodziny.
Wigilia wolna od pracy – co to oznacza dla pracowników?
Z perspektywy pracowników, to ważna zmiana, która wpłynie na organizację życia zawodowego. Dzień wolny od pracy w Wigilię oznacza, że osoby zatrudnione nie będą już zmuszone do pośpiechu, próbując zrealizować swoje obowiązki zawodowe, by zdążyć na wigilijną kolację. Decyzja ta ułatwia również organizację świątecznych przygotowań, które w tradycji polskiej są wyjątkowo ważne, obejmując nie tylko przygotowanie potraw, ale i czas na spotkania z rodziną i przyjaciółmi.
Oczywiście, są pewne wyjątki. Na przykład osoby zatrudnione w branżach, które wymagają pracy w święta, jak służba zdrowia, służby mundurowe, transport czy handel, mogą nadal pracować w Wigilię, jeśli wymaga tego ich stanowisko. Jednakże dla wielu pracowników oznacza to więcej czasu na odpoczynek oraz wspólne spędzanie świątecznego wieczoru z bliskimi.
Jakie będą konsekwencje dla pracodawców?
Z perspektywy pracodawców, wprowadzenie 24 grudnia jako dnia wolnego od pracy oznacza konieczność dostosowania rozkładu pracy. W przypadku branż, które funkcjonują 24 grudnia, konieczne może być zapewnienie zastępstw dla pracowników. Wiąże się to również z dodatkowymi kosztami, ponieważ zgodnie z przepisami, pracownik pracujący w święto ma prawo do wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym lub dodatkowego dnia wolnego. Część firm, które działają w sektorze usług czy sprzedaży, może mieć także trudności z organizowaniem obsługi klienta w tym okresie.
Nie mniej istotne będą zmiany w systemach wynagrodzeń i wypłatach za nadgodziny, które również muszą być dostosowane do nowych przepisów. Warto zaznaczyć, że zmiany dotyczące Wigilijnego Dnia wolnego wprowadzają także pewną niepewność wśród małych przedsiębiorców, którzy do tej pory byli zmuszeni samodzielnie decydować o tym, czy ich firma pozostaje otwarta w Wigilię.
Czy w Polsce były już takie zmiany w przeszłości?
W Polsce temat Wigilii wolnej od pracy był poruszany wielokrotnie, jednak nigdy wcześniej nie przyjęto takiej zmiany w formie ustawy. Przed 2024 rokiem, Wigilia była traktowana jak zwykły dzień roboczy, z wyjątkiem osób zatrudnionych na umowach, które mogły się porozumieć z pracodawcą o wcześniejszym zakończeniu pracy. Pomimo tego, w wielu polskich firmach z uwagi na tradycję czy obowiązki religijne, pracodawcy decydowali się uwzględniać Wigilię w planie urlopowym pracowników, oferując im wcześniejsze zakończenie pracy.
Jakie zmiany wprowadzi Sejm?
Zgodnie z nowymi przepisami, Wigilia stanie się pełnoprawnym dniem wolnym od pracy. Dla firm oznacza to konieczność dostosowania godzin pracy, a także odpowiednich regulacji w kwestii wynagrodzeń i dodatków. Wprowadzony dzień wolny będzie dotyczyć wszystkich branż, z wyjątkiem tych, w których wymagane jest ciągłe funkcjonowanie, takich jak szpitale, służby ratunkowe, straż pożarna, policja czy służby mundurowe. Z kolei pracownicy w tych sektorach, którzy będą musieli pełnić swoje obowiązki w Wigilię, mają zapewnione odpowiednie wynagrodzenie lub czas wolny w zamian.
Dodatkowe zmiany w ustawach
Wraz z wprowadzeniem decyzji o dniu wolnym w Wigilię, zmieniają się również przepisy dotyczące przysługujących urlopów. Pracodawcy będą musieli dostosować plany urlopowe, aby umożliwić pracownikom odpoczynek. Warto zaznaczyć, że dla osób, które miały zaplanowany urlop w tym dniu, nic się nie zmienia. Dodatkowo, zmiana ta wpłynie również na inne aspekty pracy, jak przerwy świąteczne, czas pracy w okresie świąt Bożego Narodzenia, a także płatności za nadgodziny.
