Polski fiskus znacząco zintensyfikował swoje działania kontrolne, zwłaszcza w ostatnich miesiącach 2024 roku. Jak wynika z najnowszych danych, liczba przeprowadzanych kontroli wzrosła o ponad 120% w porównaniu do poprzedniego roku. Taki wzrost wynika z intensyfikacji działań na różnych polach, szczególnie w zakresie podatku VAT, cen transferowych oraz podatku u źródła (WHT). Zmiany te mają na celu zarówno uszczelnienie systemu podatkowego, jak i zwiększenie wpływów do budżetu państwa, które według raportów wynoszą już miliardy złotych.
Kontrole VAT wciąż na czele działań urzędów skarbowych
Podatek VAT pozostaje kluczowym obszarem zainteresowania skarbówki. Kontrole często dotyczą zwrotów podatku VAT, gdzie fiskus weryfikuje zasadność i prawidłowość takich zwrotów. W 2023 roku ujawniono uszczuplenia podatkowe na kwotę blisko 5 miliardów złotych, co świadczy o ogromnej skali działań w tym zakresie. Przedsiębiorcy muszą szczególnie uważać na dokumentację dotyczącą usług niematerialnych, takich jak doradztwo czy usługi reklamowe, które często są pod lupą kontrolerów. Zaniedbanie w tej kwestii może skutkować odmową odliczenia VAT i koniecznością zwrotu znacznych sum na rzecz fiskusa.
Nowe obszary kontroli: podatek u źródła i ceny transferowe
Wprowadzenie zmian w przepisach, takich jak mechanizm „zapłać podatek i wystąp o jego zwrot” w podatku u źródła, otworzyło nowe możliwości kontrolne dla urzędów. Coraz częściej fiskus analizuje transakcje między podmiotami powiązanymi, sprawdzając, czy są one przeprowadzane na warunkach rynkowych. Brak odpowiedniej dokumentacji w zakresie cen transferowych może skutkować nałożeniem dodatkowych zobowiązań podatkowych, co dla niektórych przedsiębiorców oznacza milionowe kwoty.
Automatyzacja i nowe technologie wspierające fiskusa
Systemy informatyczne, takie jak JPK (Jednolity Plik Kontrolny), pozwalają organom podatkowym na precyzyjne typowanie firm do kontroli. Narzędzia te umożliwiają szybkie identyfikowanie niezgodności w dokumentacji podatkowej oraz weryfikację transakcji, które odbiegają od standardowych praktyk rynkowych. Eksperci wskazują, że pomimo zaawansowanych narzędzi technicznych wciąż brakuje odpowiednio przeszkolonych analityków, co może prowadzić do błędnych interpretacji wyników analiz.
Aby uniknąć potencjalnych problemów z fiskusem, przedsiębiorcy powinni regularnie przeglądać swoją dokumentację księgową i podatkową. Kluczowe jest także rzetelne udokumentowanie wszelkich transakcji, zwłaszcza tych, które mogą budzić wątpliwości, takich jak usługi niematerialne czy transakcje z podmiotami powiązanymi. Warto również monitorować przepisy i interpretacje podatkowe, które mogą wpływać na działalność firmy.
Znaczący wzrost liczby kontroli w 2024 roku pokazuje, że fiskus stawia na bardziej agresywną politykę podatkową. Przedsiębiorcy muszą być przygotowani na intensywne działania urzędników, szczególnie w kluczowych obszarach, takich jak VAT, WHT i ceny transferowe. Nowoczesne technologie wspierają te działania, ale jednocześnie oznaczają dla firm konieczność jeszcze większej dbałości o zgodność z przepisami.
