Okres przedświąteczny to czas wzmożonych zakupów, zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i online. Niestety, to również ulubiony moment dla cyberprzestępców, którzy w ostatnich latach znacząco udoskonalili swoje metody oszustw. Coraz częściej ofiarami padają osoby płacące kartami – zarówno kredytowymi, jak i debetowymi. Jak działają oszuści i jak możesz ochronić swoje finanse?
Wzrost oszustw podczas świąt
Według danych Związku Banków Polskich, liczba zgłoszeń o oszustwach związanych z płatnościami kartami bankowymi wzrasta o około 30% w grudniu w porównaniu z innymi miesiącami. Jednym z głównych powodów jest duży ruch zakupowy, połączony z promocjami i wyprzedażami. Kupujący w pośpiechu nie zawsze weryfikują, czy strony internetowe są bezpieczne, a ich dane nie są przechwytywane.
Dodatkowo oszuści wykorzystują sezon świąteczny do przeprowadzania akcji phishingowych. W 2023 roku Policja ostrzegała przed wiadomościami e-mail i SMS-ami z fałszywymi informacjami o niedostarczonych przesyłkach. Kliknięcie w link i wprowadzenie danych karty kończyło się przekazaniem informacji bezpośrednio w ręce cyberprzestępców.
Najpopularniejsze triki oszustów
- Fałszywe promocje online
Oszuści tworzą strony internetowe imitujące znane sklepy, oferujące niezwykle atrakcyjne ceny na popularne produkty. Przykładowo, reklamy z „darmowymi iPhone’ami” lub „super przecenionymi konsolami” mogą prowadzić do stron, gdzie wymagane jest podanie danych karty do opłacenia rzekomej dostawy. Zamiast produktu użytkownik otrzymuje puste konto bankowe. - NFC i płatności zbliżeniowe
W miejscach publicznych, takich jak galerie handlowe, oszuści używają urządzeń do skanowania kart zbliżeniowych. Wystarczy, że przejdą blisko osoby posiadającej kartę w portfelu, aby pobrać z niej niewielkie kwoty. Choć limity takich transakcji są niskie, ich kumulacja może być odczuwalna. - Wycieki danych z popularnych platform
Jak podaje firma Leakd, w ostatnich miesiącach odnotowano wyciek danych zawierający ponad 5 milionów numerów kart kredytowych. Dane te często trafiają na czarny rynek, gdzie są wykorzystywane do zakupów internetowych lub innych oszustw.
Jak chronić swoje pieniądze?
1. Korzystaj z wiarygodnych sklepów. Przed dokonaniem zakupu upewnij się, że strona internetowa posiada certyfikat SSL (adres strony zaczyna się od „https”). Sprawdź również opinie o sklepie.
2. Włącz powiadomienia SMS. Dzięki nim będziesz natychmiast informowany o każdej transakcji wykonanej z użyciem Twojej karty.
3. Korzystaj z wirtualnych kart płatniczych. Niektóre banki oferują karty przeznaczone wyłącznie do zakupów online. Są one jednorazowe lub mają ograniczoną kwotę środków, co minimalizuje ryzyko.
4. Zainwestuj w etui blokujące RFID. Chroni ono Twoją kartę przed nieautoryzowanym skanowaniem.
5. Zwracaj uwagę na wyciągi bankowe. Regularne monitorowanie historii transakcji pozwala szybko wykryć nieautoryzowane operacje.
6. Nigdy nie podawaj danych karty w podejrzanych formularzach. Jeśli jakakolwiek oferta wymaga wpisania numeru karty w celu „potwierdzenia dostawy” lub „weryfikacji tożsamości”, prawdopodobnie jest to oszustwo.
Co zrobić, jeśli padłeś ofiarą?
W przypadku podejrzenia, że ktoś użył Twojej karty bez Twojej zgody, natychmiast skontaktuj się z bankiem. W większości przypadków możliwe jest zablokowanie transakcji oraz wydanie nowej karty. Zgłoszenie sprawy na policję również jest istotne – pomaga to w śledztwie i przeciwdziałaniu podobnym sytuacjom w przyszłości.
Według ekspertów ds. bezpieczeństwa, kluczem do ochrony jest ostrożność i edukacja. Choć technologie płatnicze stają się coraz bardziej zaawansowane, oszuści również nieustannie szukają nowych sposobów na przechytrzenie użytkowników.
