Od lipca 2025 roku w Polsce wejdą w życie przełomowe zmiany w systemie emerytalnym. Nowe przepisy dotyczą renty wdowiej, czyli świadczenia pozwalającego łączyć własną emeryturę z częścią renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. To rozwiązanie ma poprawić sytuację finansową milionów emerytów i dostosować polski system do standardów europejskich.
Czym jest renta wdowia i kto na niej skorzysta?
Renta wdowia to nowy rodzaj świadczenia, które umożliwi osobom pozostającym w związku małżeńskim przed śmiercią współmałżonka łączenie dwóch źródeł dochodu. Oznacza to, że wdowy i wdowcy będą mogli:
- Otrzymywać pełne świadczenie emerytalne po zmarłym małżonku oraz część własnej emerytury.
- Alternatywnie – zachować pełną emeryturę i otrzymać część renty rodzinnej.
Na początek, od lipca 2025 roku, wysokość dodatkowego świadczenia wyniesie 15% wartości drugiej emerytury. Od 2027 roku ta kwota wzrośnie do 25%, co oznacza jeszcze większe wsparcie finansowe dla seniorów.
Kto może ubiegać się o świadczenie?
Nowe przepisy precyzują warunki przyznania renty wdowiej. Aby otrzymać świadczenie, należy spełnić następujące kryteria:
- Wiek emerytalny: Kobiety muszą ukończyć 60 lat, a mężczyźni – 65 lat.
- Wspólność małżeńska: Świadczenie przysługuje osobom, które były w związku małżeńskim aż do śmierci współmałżonka.
- Termin nabycia prawa do renty rodzinnej: O świadczenie mogą ubiegać się osoby, które nabyły prawo do renty rodzinnej najpóźniej pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Wnioski o przyznanie renty wdowiej będzie można składać już od stycznia 2025 roku, choć wypłaty rozpoczną się dopiero w lipcu tego samego roku.
Maksymalna kwota świadczenia – limit i zasady
Polski rząd, opracowując nowe przepisy, wziął pod uwagę możliwości budżetowe. Wprowadzono limit wysokości świadczenia, który wyniesie maksymalnie trzykrotność minimalnej emerytury.
Według prognoz na drugą połowę 2025 roku limit ten będzie wynosił około 5700 zł brutto. Dzięki temu system pozostanie zrównoważony finansowo, a jednocześnie zapewni dodatkowe wsparcie dla osób najbardziej potrzebujących.
Wpływ na budżet państwa
Zmiany w systemie emerytalnym oznaczają znaczący wzrost wydatków budżetowych. W pierwszym roku funkcjonowania programu, czyli w 2025 roku, koszty wyniosą od 3,2 do 4,2 miliarda złotych. Wraz ze wzrostem świadczenia do 25% w 2027 roku wydatki te wzrosną do 11,9-15,8 miliarda złotych rocznie.
Ministerstwo Finansów przewiduje, że program przyniesie ulgę finansową dla około 1,5 miliona emerytów, którzy dotychczas nie mogli korzystać z łączenia świadczeń.
Jak renta wdowia zmieni sytuację finansową emerytów?
Nowe przepisy będą szczególnie korzystne dla osób o niższych emeryturach, które obecnie tracą znaczną część dochodów po śmierci współmałżonka. Według szacunków, renta wdowia pozwoli zwiększyć dochody gospodarstw domowych emerytów nawet o kilkaset złotych miesięcznie.
Przykład:
- Emerytura zmarłego współmałżonka wynosiła 4000 zł brutto.
- Emerytura wdowy wynosi 2500 zł brutto.
- W nowym systemie wdowa otrzyma pełne 2500 zł swojej emerytury oraz 15% emerytury po zmarłym małżonku, czyli dodatkowe 600 zł.
Od 2027 roku ta kwota wzrośnie do 1000 zł, co daje łącznie 3500 zł miesięcznie.
Czy Polska nadąża za standardami europejskimi?
Renta wdowia to rozwiązanie, które od lat funkcjonuje w wielu krajach europejskich, takich jak Niemcy czy Francja. Polska przez długi czas nie uwzględniała podobnych mechanizmów, co często prowadziło do pogorszenia sytuacji finansowej wdów i wdowców.
Wprowadzenie tego świadczenia to krok w stronę sprawiedliwości społecznej oraz dostosowania systemu do rosnących potrzeb starzejącego się społeczeństwa.
