Główny Urząd Statystyczny opublikował szczegółowe dane o inflacji za grudzień 2024 roku. Inflacja utrzymała się na poziomie 4,7% rok do roku, podobnie jak w listopadzie, co wywołuje mieszane uczucia zarówno wśród ekspertów, jak i konsumentów. Mimo spowolnienia tempa wzrostu cen, sytuacja w wielu kluczowych sektorach gospodarki pozostaje trudna.
Koszty mieszkania i energii wciąż rosną
Jednym z najbardziej dotkliwych obszarów dla Polaków są rosnące koszty związane z utrzymaniem mieszkań. W kategorii mieszkanie i energia odnotowano wzrost cen o 10,1% rok do roku.
- Prąd elektryczny podrożał aż o 21,2%.
- Ceny gazu wzrosły o 17%, co szczególnie dotknęło mieszkańców mniejszych miejscowości, gdzie ogrzewanie gazowe jest podstawowym źródłem ciepła.
Te wzrosty mają bezpośredni wpływ na budżety gospodarstw domowych, zmuszając wielu Polaków do ograniczania wydatków na inne potrzeby.
Drożyzna w gastronomii i edukacji
Kolejne obszary, w których ceny wzrosły znacząco, to usługi gastronomiczne i edukacyjne.
- Gastronomia i hotelarstwo podrożały średnio o 6,8%. Wyższe koszty prowadzenia działalności zmusiły właścicieli restauracji i hoteli do podnoszenia cen.
- W sektorze edukacji wzrost cen wyniósł 9,2%. Dotyczy to zarówno opłat za prywatne przedszkola, jak i korepetycji, które stają się coraz bardziej kosztowne.
Żywność nadal drożeje
Chociaż tempo wzrostu cen żywności spowolniło, to i tak wyniosło 4,8% rok do roku. W niektórych kategoriach odnotowano jednak znacznie większe podwyżki:
- Tłuszcze zwierzęce podrożały aż o 24,3%.
- Masło osiągnęło rekordowy wzrost o 27,1%, co czyni je jednym z najbardziej dotkliwych podwyżek w koszyku zakupowym Polaków.
Te dane pokazują, że mimo ogólnej stabilizacji cen w niektórych sektorach, koszty podstawowych produktów spożywczych wciąż rosną.
Transport i telekomunikacja przynoszą ulgę
Są jednak obszary, w których ceny spadły.
- Transport odnotował obniżkę cen o 3,3%, co wynika głównie z niższych kosztów paliw.
- Sprzęt telekomunikacyjny potaniał aż o 13,6%, co jest wynikiem dużej konkurencji w sektorze elektroniki użytkowej.
Obniżki w tych sektorach dają pewną ulgę konsumentom, choć nie równoważą wzrostów w innych kategoriach.
Turystyka i usługi zdrowotne na fali wzrostowej
Niepokojąco wyglądają dane dotyczące kosztów podróży i opieki zdrowotnej.
- Wyjazdy zagraniczne podrożały o 19%, co jest związane z rosnącymi kosztami transportu międzynarodowego i usług turystycznych.
- Krajowe podróże wzrosły o 7%, co również może ograniczyć dostępność wypoczynku dla wielu rodzin.
W sektorze zdrowotnym sytuacja również nie wygląda optymistycznie.
- Usługi lekarskie zdrożały o 8,7%, a stomatologiczne o 7,7%. Wysokie koszty opieki zdrowotnej są szczególnie dotkliwe dla osób starszych i przewlekle chorych.
Inflacja bazowa daje nadzieję na stabilizację
Eksperci z Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazują, że inflacja bazowa, która nie uwzględnia cen żywności i energii, spadła do poziomu 4%. Jest to pierwszy spadek w ujęciu miesiąc do miesiąca od ponad roku. Jeśli ten trend się utrzyma, może to oznaczać początek stabilizacji cen w polskiej gospodarce.
Podsumowanie roku 2024: inflacja nadal powyżej celu NBP
Średni wzrost cen w 2024 roku wyniósł 3,6% w stosunku do 2023 roku. Choć jest to wyraźne spowolnienie w porównaniu z początkiem roku, inflacja wciąż pozostaje powyżej celu Narodowego Banku Polskiego, ustalonego na 2,5% z odchyleniem +/- 1 punkt procentowy.
Najbliższe miesiące pokażą, czy stabilizacja inflacji jest trwała, czy też Polacy będą musieli zmagać się z kolejną falą podwyżek, szczególnie w sektorach kluczowych dla codziennego życia.
