Polski rząd coraz intensywniej promuje przejście na płatności bezgotówkowe. W najnowszej propozycji znalazły się zapisy dotyczące kar za płatności większą ilością gotówki pomiędzy przedsiębiorcami – powyżej 10 tysięcy złotych. To budzi liczne pytania i wątpliwości, zarówno wśród przedsiębiorców, jak i osób prywatnych. Przyjrzyjmy się szczegółom tego projektu i potencjalnym skutkom.
Dlaczego ograniczenie gotówki jest rozważane?
Rząd argumentuje, że ograniczenie obrotu gotówką to element walki z szarą strefą, praniem brudnych pieniędzy i unikania opodatkowania. Transakcje bezgotówkowe są łatwiejsze do śledzenia, co ma przyczynić się do zwiększenia wpływów budżetowych oraz zapewnienia większej przejrzystości gospodarczej. Warto dodać, że podobne regulacje funkcjonują już w niektórych krajach Unii Europejskiej, takich jak Francja czy Hiszpania, gdzie obowiązują limity na transakcje gotówkowe.
Szczegóły nowej regulacji
Według proponowanych przepisów przedsiębiorcy, którzy płacą gotówką w kwocie powyżej 10 tysięcy złotych, będą mogli zostać ukarani. Szczegóły dotyczące wysokości kar czy metod egzekwowania nowych przepisów nie zostały jeszcze w pełni określone, ale projekt zakłada kilka kluczowych punktów:
- Obowiązek zgłoszenia większej ilości gotówki: Właściciele gotówki powyżej limitu będą musieli zgłaszać jej posiadanie odpowiednim organom, np. skarbówce.
- Kary finansowe za niezastosowanie się do przepisów: Osoby, które nie zgłoszą większej ilości gotówki, mogą zostać obciążone karą wynoszącą nawet do 30% niezadeklarowanej kwoty.
- Obowiązek przechowywania środków w bankach: Projekt zakłada zachęcanie obywateli do lokowania środków w bankach, zamiast przechowywania ich w domach.
Potencjalne konsekwencje dla obywateli
Wprowadzenie takich regulacji wywołuje mieszane reakcje wśród obywateli i przedsiębiorców. Z jednej strony może to pomóc w ograniczeniu działalności przestępczej i zwiększeniu wpływów do budżetu. Z drugiej strony pojawia się kilka istotnych wyzwań:
- Utrata prywatności finansowej: Wiele osób postrzega gotówkę jako ostatni bastion anonimowości w transakcjach. Nowe przepisy mogą zostać odebrane jako ingerencja w swobodę zarządzania własnym majątkiem.
- Koszty i opłaty bankowe: Przechowywanie środków w bankach wiąże się z różnymi opłatami, co może być dodatkowym obciążeniem finansowym dla obywateli.
- Utrudnienia dla starszych osób: Wiele starszych osób preferuje gotówkę jako formę oszczędzania i codziennych płatności. Zmuszenie ich do korzystania z usług bankowych może okazać się problematyczne.
Jak inne kraje ograniczają gotówkę?
W Hiszpanii obowiązuje limit na transakcje gotówkowe w wysokości 1000 euro dla przedsiębiorców i 2500 euro dla osób prywatnych. We Francji limit wynosi 1000 euro w przypadku płatności dokonywanych przez przedsiębiorców. Włochy wprowadziły jeszcze niższy próg – jedynie 999,99 euro. Te przepisy są surowo egzekwowane, a kary za ich złamanie są wysokie.
Co o regulacji mówią eksperci?
Ekonomiści podkreślają, że ograniczenie gotówki może przynieść korzyści w walce z szarą strefą, ale może również prowadzić do negatywnych skutków ubocznych. Profesor Krzysztof Piech z Uniwersytetu Warszawskiego zauważa, że nadmierne ograniczanie obrotu gotówką może zaszkodzić wolności gospodarczej i zniechęcić obywateli do inwestowania lub oszczędzania.
Z kolei eksperci ds. prawa finansowego zwracają uwagę na potrzebę precyzyjnego sformułowania przepisów, aby uniknąć sytuacji, w których uczciwi obywatele staną się ofiarami niejasnych regulacji.
Propozycja ograniczenia posiadania gotówki powyżej 10 tysięcy złotych jest jednym z kroków rządu w kierunku cyfryzacji gospodarki i zwiększenia wpływów budżetowych. Choć ma to swoje uzasadnienie w walce z szarą strefą, niesie ze sobą ryzyko negatywnych konsekwencji, takich jak utrata prywatności finansowej czy dodatkowe obciążenia dla obywateli. Ostateczny kształt przepisów będzie kluczowy dla ich akceptacji przez społeczeństwo.
