Właściciele nieruchomości w Polsce mają czas tylko do 31 stycznia 2025 roku, aby zgłosić obecność wyrobów zawierających azbest na swoich posesjach. To obowiązek wynikający z przepisów dotyczących ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Niezłożenie deklaracji w terminie może wiązać się z karami finansowymi w wysokości nawet 20 tys. zł.
Obowiązek sprawozdawczości
Zgodnie z przepisami, właściciele nieruchomości są zobowiązani do corocznego aktualizowania informacji o azbeście znajdującym się na ich posesjach. W przypadku osób fizycznych dokumenty te należy składać do urzędu gminy – wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Natomiast przedsiębiorcy zobowiązani są do przesyłania sprawozdań do marszałka województwa.
W Polsce azbest przez lata był szeroko stosowany w budownictwie, głównie jako składnik eternitu, materiału wykorzystywanego do pokryć dachowych. Choć jego produkcja i sprzedaż zostały zakazane w 1998 roku, nadal pozostaje go około 14,5 tys. ton na polskich posesjach.
Jakie kary grożą za niezgłoszenie azbestu?
Brak deklaracji dotyczącej wyrobów azbestowych może skutkować grzywną od 10 do nawet 20 tys. zł. Kary finansowe to jednak nie jedyny problem – samowolne usunięcie azbestu lub wyrzucenie go w nieodpowiednim miejscu również jest surowo karane. Za takie działanie można otrzymać mandat w wysokości do 5 tys. zł.
Aby bezpiecznie pozbyć się azbestu, konieczne jest skorzystanie z usług wyspecjalizowanej firmy. Wiele gmin w Polsce prowadzi specjalne programy wsparcia, umożliwiające darmowe usunięcie materiałów azbestowych, co znacząco zmniejsza koszty związane z ich utylizacją.
Dlaczego azbest jest tak niebezpieczny?
Azbest, choć niezwykle trwały i odporny na czynniki atmosferyczne, jest jednym z najbardziej szkodliwych dla zdrowia materiałów budowlanych. Drobne włókna azbestowe mogą dostawać się do płuc, prowadząc do poważnych chorób, takich jak pylica azbestowa czy rak płuc. Z tego powodu w Polsce obowiązuje całkowity zakaz jego produkcji, sprzedaży i stosowania.
Dofinansowanie na wymianę dachu
Rząd i samorządy oferują różne formy wsparcia dla osób, które muszą usunąć wyroby azbestowe. Na przykład rolnicy mogą otrzymać dofinansowanie do wymiany dachu pokrytego eternitem. Maksymalna kwota dotacji to 20 tys. zł, przy czym stawka wsparcia wynosi 40 zł za 1 mkw. dachu, ale obejmuje powierzchnię nie większą niż 500 mkw.
Osoby zainteresowane pomocą powinny zgłosić się do odpowiednich instytucji lokalnych – w wielu gminach istnieją specjalne programy dofinansowania, które znacząco zmniejszają koszty wymiany pokrycia dachowego lub utylizacji innych elementów zawierających azbest.
Azbest w Polsce – jak długo pozostanie problemem?
Według aktualnych przepisów wszystkie wyroby azbestowe muszą zostać usunięte z użytku do 2032 roku. To ambitny cel, który wymaga współpracy właścicieli nieruchomości, firm zajmujących się utylizacją azbestu oraz władz samorządowych.
Jeśli jesteś właścicielem posesji, na której znajdują się materiały zawierające azbest, pamiętaj o terminowym zgłoszeniu ich obecności do odpowiednich instytucji. Zlekceważenie tego obowiązku może nie tylko narazić Cię na wysokie kary, ale również wpłynąć negatywnie na zdrowie Twoje i Twoich bliskich.
