W ostatnich latach obserwujemy drastyczny spadek liczby bankomatów w Polsce, co szczególnie dotyka obszary wiejskie. Seniorzy, którzy często polegają na gotówce, są zmuszeni do pokonywania znacznych odległości, aby wypłacić swoje środki. Czy to początek końca ery gotówki na polskiej wsi?
Masowa likwidacja bankomatów na wsiach
Według danych Narodowego Banku Polskiego, w 2012 roku w Polsce funkcjonowało około 23 000 bankomatów. Do 2023 roku liczba ta spadła do 18 000, co oznacza redukcję o ponad 21%. Najbardziej dotknięte są małe miejscowości i wsie, gdzie dostęp do usług bankowych był już wcześniej ograniczony.
Euronet, jedna z największych sieci bankomatowych w kraju, ogłosiła plan likwidacji 330 urządzeń do końca 2024 roku. Decyzja ta wynika z rosnących kosztów utrzymania oraz niskich opłat interchange, które nie pokrywają realnych wydatków operacyjnych.
Wpływ na społeczność wiejską i seniorów
Redukcja liczby bankomatów ma poważne konsekwencje dla mieszkańców wsi, zwłaszcza dla osób starszych, które często nie korzystają z bankowości elektronicznej. Brak możliwości szybkiego dostępu do gotówki może prowadzić do ograniczenia handlu lokalnego oraz utrudniać codzienne zakupy i opłaty.
Dodatkowo, wykluczenie transportowe na obszarach wiejskich sprawia, że seniorzy mają utrudniony dostęp do miast, gdzie bankomaty są bardziej dostępne. Brak publicznego transportu oraz odległość do najbliższego bankomatu stanowią znaczną barierę dla wielu osób.
Problem zauważył Rzecznik Praw Obywatelskich, który w piśmie do prezesa Związku Banków Polskich podkreślił, że zamykanie oddziałów banków i demontaż bankomatów uderza w podstawowe prawa konsumenckie.
Ponadto, w raporcie „Dostępność usług społecznych dla osób starszych mieszkających w gminach wiejskich” wskazano na wykluczenie transportowe i braki kadrowe jako najpoważniejsze przeszkody, z którymi muszą się mierzyć seniorzy.
Przyszłość gotówki na polskiej wsi
Obserwujemy rosnącą popularność płatności bezgotówkowych, co skłania banki do ograniczania tradycyjnych usług. Jednak dla wielu mieszkańców wsi, zwłaszcza seniorów, gotówka pozostaje podstawowym środkiem płatniczym. Brak dostępu do bankomatów może prowadzić do wykluczenia finansowego i społecznego tych osób.
Likwidacja bankomatów na obszarach wiejskich stawia przed nami wyzwanie zapewnienia równego dostępu do usług finansowych dla wszystkich obywateli. Niezbędne są działania zarówno ze strony instytucji finansowych, jak i państwa, aby przeciwdziałać wykluczeniu finansowemu i zapewnić seniorom możliwość korzystania z gotówki bez konieczności pokonywania dużych odległości.
