Od 1 września wprowadzono istotne zmiany w programie 800 plus, które znacząco wpłynęły na dostępność tego świadczenia dla dzieci obywateli Ukrainy przebywających w Polsce. Nowe przepisy uzależniły wypłatę świadczenia od spełnienia obowiązku edukacji w polskich placówkach oświatowych.
Nowe zasady przyznawania 800 plus dla obywateli Ukrainy
Zgodnie z nowelizacją ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, dzieci z Ukrainy w wieku szkolnym muszą uczęszczać do polskich szkół, aby ich rodziny mogły nadal otrzymywać świadczenie 800 plus. Dotyczy to zarówno rocznego przygotowania przedszkolnego, jak i realizacji obowiązku szkolnego oraz nauki w szkołach ponadpodstawowych.
Spadek liczby beneficjentów świadczenia
Wprowadzenie nowych kryteriów spowodowało znaczący spadek liczby ukraińskich dzieci objętych programem 800 plus. Od początku roku liczba ta zmniejszyła się o 20 tysięcy, co wskazuje na skuteczność weryfikacji uprawnień do świadczenia. Dodatkowo, od września do polskich szkół dołączyło 33 tysiące nowych dzieci z Ukrainy, co świadczy o dostosowywaniu się rodzin do nowych wymogów.
Wyzwania w egzekwowaniu obowiązku szkolnego
Mimo wprowadzenia nowych przepisów, gminy i dyrektorzy szkół napotykają trudności w egzekwowaniu obowiązku szkolnego wśród dzieci ukraińskich. Brak odpowiednich narzędzi prawnych i administracyjnych utrudnia pełną realizację nowych zasad. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) planuje rozpocząć weryfikację prawa do świadczeń 800 plus w drugiej połowie roku, co może dodatkowo wpłynąć na liczbę uprawnionych.
Stanowisko rządu i planowane zmiany
Rząd zapowiada dalsze zmiany w programie 800 plus, mające na celu powiązanie przyznawania świadczeń z aktywnością zawodową rodziców. Premier Donald Tusk wskazał na konieczność ograniczenia wypłat dla osób niepracujących, co może dotknąć również obywateli Ukrainy. Obecnie ponad 500 tysięcy dzieci cudzoziemskich korzysta z programu 800 plus, z czego największą grupę stanowią Ukraińcy.
Kontrowersje wokół zmian w programie 800 plus
Propozycje zmian budzą kontrowersje i są przedmiotem debaty publicznej. Krytycy wskazują, że ograniczenie świadczeń może negatywnie wpłynąć na integrację rodzin uchodźców oraz ich sytuację materialną. Z kolei zwolennicy podkreślają konieczność racjonalizacji wydatków publicznych i zachęcania do aktywności zawodowej.
Wnioski i rekomendacje dla rodzin ukraińskich
Rodziny ukraińskie przebywające w Polsce powinny zwrócić szczególną uwagę na nowe przepisy i dopełnić formalności związanych z zapisaniem dzieci do polskich placówek edukacyjnych. Tylko w ten sposób mogą zapewnić sobie ciągłość otrzymywania świadczenia 800 plus. Warto również śledzić komunikaty rządowe dotyczące ewentualnych dalszych zmian w programie.
Zmiany w programie 800 plus wprowadzone we wrześniu 2024 roku mają na celu zwiększenie integracji dzieci ukraińskich z polskim systemem edukacji oraz zapewnienie, że świadczenia trafiają do rodzin faktycznie przebywających i angażujących się w życie społeczne w Polsce. Jednakże, wprowadzone regulacje niosą za sobą wyzwania zarówno dla rodzin uchodźców, jak i dla polskiego systemu edukacji oraz administracji odpowiedzialnej za egzekwowanie nowych przepisów.
