Ogłoszono koniec plastikowych dokumentów. Cyfrowy dowód osobisty już od 2026 roku

Europejska Tożsamość Cyfrowa (EUDI) to system, który ma diametralnie zmienić sposób, w jaki obywatele Unii Europejskiej zarządzają swoimi danymi osobowymi. Zamiast nosić fizyczny dowód osobisty czy inne dokumenty, każdy obywatel i firma z UE będzie mógł skorzystać z cyfrowego portfela tożsamości dostępnego na smartfonie.

EUDI to odpowiedź na potrzebę bezpiecznej, zaufanej i uniwersalnej formy identyfikacji cyfrowej, zgodnej z europejskimi standardami ochrony danych osobowych. Zgodnie z planem Komisji Europejskiej, system ma być dostępny od 2026 roku we wszystkich państwach członkowskich.

System już w testach: 250 firm i instytucji, 25 krajów

Zanim cyfrowa tożsamość stanie się codziennością, Komisja Europejska uruchomiła cztery projekty pilotażowe, które wystartowały 1 kwietnia 2023 roku. W testach bierze udział ponad 250 firm i instytucji publicznych z 25 krajów UE, a także Norwegii, Islandii i Ukrainy. Celem pilotaży jest sprawdzenie działania cyfrowych portfeli tożsamości w realnych sytuacjach, m.in. w usługach bankowych, zdrowotnych, transportowych czy administracyjnych.

Dzięki szerokiemu zakresowi testów Unia chce wychwycić wszelkie luki i niedociągnięcia obecnych rozwiązań identyfikacyjnych, zanim EUDI zostanie wdrożona na poziomie ogólnoeuropejskim.

Bezpieczeństwo i kontrola danych kluczowe dla użytkowników

Jednym z głównych atutów EUDI ma być pełna kontrola obywateli nad swoimi danymi. Jak podkreślała Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej, technologia umożliwi każdej osobie decydowanie o tym, jakie informacje udostępnia, komu i na jakich warunkach.

System EUDI będzie działał zarówno online, jak i offline, co zapewni jego dostępność nawet w sytuacjach braku połączenia z internetem. Umożliwi to np. wylegitymowanie się cyfrowym dokumentem podczas podróży, wizyty w urzędzie czy korzystania z usług komercyjnych — bez potrzeby noszenia ze sobą plastikowego dowodu.

Korzyści dla obywateli i firm

Cyfrowa tożsamość ma ułatwić kontakt z administracją publiczną, umożliwiając np. otwieranie kont bankowych, podpisywanie umów, rezerwowanie hoteli czy też załatwianie spraw urzędowych — wszystko za pomocą jednej aplikacji. Z perspektywy firm oznacza to szybszy dostęp do usług, automatyzację procesów oraz redukcję ryzyka związanego z błędną identyfikacją klientów.

Dla obywateli to przede wszystkim wygoda, oszczędność czasu i większe bezpieczeństwo danych.

Niemcy już zaczęły: cyfrowe prawo jazdy w aplikacji

Podczas gdy system EUDI jest jeszcze w fazie testów, niektóre kraje członkowskie idą o krok dalej. Niemieckie Ministerstwo Cyfryzacji i Transportu wprowadziło od kwietnia 2024 r. możliwość jazdy samochodem bez fizycznego prawa jazdy. Kierowcy mogą korzystać z jego cyfrowej wersji dostępnej w aplikacji mobilnej.

Wcześniej, w marcu, przeprowadzono pilotaż, w którym udział wzięło 2,5 tys. osób. Test miał na celu ocenę praktycznego działania nowego rozwiązania. Ograniczona liczba uczestników pozwoliła na szybkie wprowadzanie poprawek oraz zebranie opinii użytkowników w czasie rzeczywistym.

To kolejny przykład pokazujący, że cyfryzacja dokumentów to nie tylko przyszłość — to rzeczywistość, która już się dzieje.

Co dalej? Harmonogram i kolejne kroki

Choć EUDI ma być oficjalnie dostępna od 2026 roku, proces wdrażania systemu będzie wymagał dalszej współpracy państw członkowskich, instytucji publicznych i sektora prywatnego. Kluczowe będą:

• ustalenie standardów technicznych i interoperacyjności między krajami,
• zabezpieczenia infrastruktury IT, aby przeciwdziałać cyberzagrożeniom,
• kampanie informacyjne i edukacyjne, które przygotują obywateli do korzystania z nowego systemu.

Zgodnie z założeniem Komisji Europejskiej, cyfrowa tożsamość ma stać się podstawowym narzędziem identyfikacji w całej Unii Europejskiej — nie tylko w kontaktach z urzędami, ale również w codziennym życiu.