Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przygotowuje fundamentalne zmiany w sposobie przeprowadzania licytacji majątków zajętych u dłużników. Nowelizacja przepisów opublikowana przez Rządowe Centrum Legislacji przewiduje uruchomienie nowego, rządowego systemu licytacyjnego – portalu eLicytacje, który zastąpi prywatne platformy. Celem jest zwiększenie transparentności, poszerzenie dostępu dla nabywców i uzyskanie wyższych cen za sprzedawane nieruchomości i ruchomości.
Cyfrowa rewolucja w egzekucji skarbowej
Nowe przepisy, które mogą wejść w życie już po 14 dniach od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, przewidują pełną cyfryzację licytacji prowadzonych przez KAS. Dotychczas proces ten opierał się na współpracy z prywatnymi operatorami platform licytacyjnych, co według ustawodawcy generowało problemy z dostępnością, przejrzystością i konkurencyjnością.
Nowy System Egzekucja, zintegrowany z państwowym portalem eLicytacje, ma te problemy rozwiązać. Jego uruchomienie oznacza przejęcie pełnej kontroli nad licytacjami przez administrację skarbową.
Zwiększenie dostępu i konkurencyjności
W dotychczasowym modelu sprzedaży udział w licytacjach często był ograniczony terytorialnie, co sprawiało, że ceny uzyskiwane za majątki były relatywnie niskie. Uczestnictwo w aukcji wymagało niekiedy osobistej obecności lub skomplikowanej rejestracji u prywatnych operatorów.
Nowy system eLicytacje całkowicie eliminuje tę barierę. Każda osoba z dostępem do internetu będzie mogła brać udział w licytacjach z dowolnego miejsca w kraju – bez potrzeby wizyty w urzędzie skarbowym czy podróżowania na drugi koniec Polski.
To rozwiązanie szczególnie istotne w przypadku atrakcyjnych nieruchomości, które mogą przyciągnąć inwestorów nie tylko z regionu, ale także z innych części kraju. W praktyce oznacza to większą konkurencję pomiędzy kupującymi, a tym samym potencjalnie wyższe ceny końcowe uzyskiwane w licytacjach.
Przejrzystość i bezpieczeństwo procesu
Kolejną istotną zmianą będzie zwiększenie transparentności całej procedury sprzedażowej. W ramach portalu eLicytacje udostępnione zostaną szczegółowe informacje o majątkach objętych licytacją:
- Opisy techniczne i użytkowe,
- Zdjęcia nieruchomości i ruchomości,
- Dokumentacja prawna, w tym stan wpisów w księgach wieczystych,
- Cena wywoławcza i warunki udziału w licytacji.
Wszystkie dane będą dostępne w jednym, publicznym miejscu – co ma zapobiec niejasnościom, nadużyciom i wyeliminować nieuczciwą konkurencję. Kupujący zyskają pełną wiedzę o tym, co i na jakich zasadach kupują, a urzędy skarbowe będą mogły wykazać zgodność procesu z zasadami uczciwości i jawności.
Koniec monopolu prywatnych firm
Do tej pory państwowe organy egzekucyjne były zmuszone korzystać z usług prywatnych platform, które pobierały opłaty za obsługę aukcji i nie zawsze zapewniały odpowiedni zasięg. Dla wielu obywateli system ten był nieczytelny i ograniczający, co wpływało na skuteczność egzekucji.
Zgodnie z nowelizacją, KAS uruchamia portal licytacyjny pozostający pod jej bezpośrednim nadzorem, co zapewni większą kontrolę nad całym procesem oraz eliminację kosztów pośrednictwa.
Dodatkowo, scentralizowany system ma działać jako ogólnopolska baza danych dostępnych majątków zajętych przez skarbówkę, co istotnie zwiększy czytelność i efektywność egzekucji.
Zachowanie elastyczności – tradycyjne metody nadal możliwe
Mimo cyfrowej rewolucji, ustawodawca nie zamierza całkowicie rezygnować z dotychczasowych metod sprzedaży. Organy skarbowe wciąż będą mogły korzystać z tradycyjnych form licytacji lub sprzedaży z wolnej ręki, jeśli uznają to za bardziej odpowiednie dla konkretnego przypadku.
Takie podejście pozwala na:
- Elastyczność w dostosowaniu metody sprzedaży do charakterystyki majątku (np. dzieła sztuki, maszyny przemysłowe),
- Stopniowe wdrażanie systemu eLicytacje i testowanie jego funkcjonalności,
- Zachowanie możliwości szybkiej sprzedaży w wyjątkowych sytuacjach.
To szczególnie istotne dla jednostek terenowych, które mogą różnie oceniać skuteczność rozwiązań elektronicznych w swoich lokalnych warunkach.
Błyskawiczne wejście w życie
Projektowane zmiany mają zostać wprowadzone zaledwie 14 dni po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Tak krótki vacatio legis sugeruje, że Krajowa Administracja Skarbowa już przygotowała infrastrukturę IT i przeprowadziła testy nowego systemu.
Choć oficjalna data startu eLicytacje nie została jeszcze ogłoszona, prawdopodobnie portal zostanie uruchomiony w ciągu kilku tygodni, zaraz po formalnym przyjęciu przepisów. Wprowadzenie nowej platformy będzie istotnym testem dla administracji – zarówno pod względem organizacyjnym, jak i zaufania społecznego.
Perspektywy: nowy standard licytacji publicznych?
Wdrożenie systemu eLicytacje może stać się punktem zwrotnym nie tylko dla egzekucji skarbowej, ale także dla całego sektora licytacji publicznych w Polsce. Jeśli rozwiązanie sprawdzi się w praktyce, można sobie wyobrazić jego zastosowanie także w innych segmentach administracji – np. przez komorników sądowych, samorządy czy inne instytucje publiczne zbywające majątek.
Przejście na jeden, ogólnopolski system z transparentnymi zasadami może stanowić istotny krok ku ujednoliceniu i cyfryzacji procedur sprzedażowych w sektorze publicznym.
Na ten moment jednak, wszystkie oczy skierowane są na KAS i jej pierwszy krok ku cyfrowej egzekucji – który już wkrótce może zmienić sposób, w jaki sprzedawane są domy, mieszkania i ruchomości zajęte przez fiskusa.
