Tryb incognito w przeglądarce Chrome wielu użytkownikom kojarzy się z pełną anonimowością. Tymczasem – jak pokazują kolejne analizy i procesy sądowe – Google posiada techniczne możliwości śledzenia aktywności nawet wtedy, gdy korzystasz z trybu „prywatnego”.
Czym naprawdę jest tryb incognito?
Tryb incognito to funkcja przeglądarek internetowych, która nie zapisuje historii przeglądania, plików cookie ani danych formularzy po zakończeniu sesji. W teorii – ma chronić prywatność użytkownika, szczególnie przy korzystaniu z cudzych urządzeń lub podczas wyszukiwań, które nie mają trafić do historii.
Jednak – i to warto podkreślić – tryb incognito nie oznacza, że jesteś niewidoczny dla stron internetowych, dostawców usług internetowych (ISP) ani firm takich jak Google. Informacje mogą być nadal rejestrowane, analizowane i przetwarzane.
Google wie więcej, niż się wydaje
W 2020 roku w USA złożono przeciwko Google pozew zbiorowy, którego przedmiotem było rzekome śledzenie użytkowników nawet w trybie incognito. Zgodnie z zarzutami, firma miała zbierać dane poprzez narzędzia analityczne (Google Analytics), wtyczki reklamowe i inne skrypty osadzone w milionach stron internetowych. Nawet jeśli użytkownik przeglądał je w „prywatnym” trybie, dane – takie jak adres IP, urządzenie, lokalizacja czy preferencje – nadal trafiały do systemów Google.
W grudniu 2023 roku, w wyniku porozumienia sądowego, Google zgodziło się usunąć miliardy rekordów danych, które miały zostać zgromadzone w takich właśnie „prywatnych” sesjach przeglądania.
Co rejestruje Google podczas sesji incognito?
Choć w trybie incognito nie zapisujesz lokalnej historii przeglądania, Google i odwiedzane strony nadal mogą zbierać informacje, takie jak:
- Adres IP, który pozwala określić przybliżoną lokalizację,
- Dane urządzenia (system operacyjny, rozdzielczość ekranu, przeglądarka),
- Czas i długość sesji,
- Kliknięcia, przewijanie i interakcje,
- Logowanie do usług Google (np. Gmail, YouTube) – jeśli użytkownik tego dokona w trakcie sesji incognito, cała anonimowość traci sens.
Nawet bez aktywnego logowania, Google może przypisać dane do „profilu cienia” – czyli zbioru informacji powiązanych ze sobą na podstawie unikalnych identyfikatorów (np. fingerprinting przeglądarki).
Czy Google działa niezgodnie z prawem?
Sprawy dotyczące trybu incognito były przedmiotem postępowań sądowych w USA, m.in. w Kalifornii. Google utrzymywało, że użytkownicy są informowani o ograniczeniach trybu incognito – odpowiednie komunikaty wyświetlają się przy otwieraniu nowej zakładki. Firma podkreślała, że funkcja ta nie zapewnia pełnej anonimowości, a jedynie brak zapisu danych na urządzeniu.
Jednak sąd uznał, że komunikaty mogą być niewystarczające lub niejednoznaczne, co wprowadza użytkowników w błąd. W wyniku ugody z końca 2023 roku Google nie tylko usunęło dane, ale też zobowiązało się do zmiany opisu trybu incognito i wprowadzenia bardziej przejrzystych komunikatów.
Co możesz zrobić, by chronić swoją prywatność?
Jeśli zależy ci na realnej anonimowości w sieci, tryb incognito nie wystarczy. Specjaliści od cyberbezpieczeństwa wskazują na alternatywne lub uzupełniające środki ochrony:
- Korzystanie z przeglądarek zorientowanych na prywatność, jak Brave czy Tor,
- Użycie sieci VPN, która ukrywa twój adres IP przed odwiedzanymi stronami,
- Blokowanie skryptów śledzących i plików cookie stron trzecich,
- Wylogowywanie się z kont Google przed przeglądaniem,
- Zamiana wyszukiwarki na DuckDuckGo lub Startpage.
Warto również pamiętać, że każda aktywność online zostawia ślad, nawet jeśli nie jest zapisywana lokalnie. Kluczowe jest więc zrozumienie, co obiecuje dany tryb prywatności, a co faktycznie realizuje.
Perspektywa na przyszłość
Rozwój przepisów dotyczących ochrony prywatności i danych osobowych (np. RODO w UE, CCPA w Kalifornii) wymusza na firmach takich jak Google większą transparentność. Jednocześnie jednak coraz bardziej złożone metody analizy danych sprawiają, że anonimowość w internecie staje się coraz trudniejsza do osiągnięcia bez zaawansowanych narzędzi technicznych.
Tryb incognito nie jest rozwiązaniem dla tych, którzy chcą się ukryć przed korporacjami. To tylko ograniczenie lokalnego zapisu danych – nie gwarancja prywatności. Użytkownicy, którzy chcą naprawdę kontrolować swoje dane, muszą podejmować bardziej świadome i aktywne działania.
