Już od 1 lipca 2025 roku tysiące pracowników samorządowych w Polsce mogą liczyć na wyższe wynagrodzenia. Rząd opublikował długo oczekiwany projekt nowelizacji rozporządzenia, który wprowadza podwyżki dla osób zajmujących kluczowe stanowiska w administracji lokalnej. Zmiany obejmą wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, ich zastępców, a także skarbników i członków zarządów województw oraz powiatów. To bezpośrednia odpowiedź na głosy krytyki ze strony środowiska samorządowego, które zostało pominięte w poprzedniej turze podwyżek.
Nowe przepisy mają na celu zlikwidowanie absurdalnej sytuacji, w której osoby pełniące najważniejsze funkcje z wyboru lub powołania zarabiały mniej niż ich podwładni zatrudnieni na umowę o pracę. Projekt zakłada wzrost maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków funkcyjnych o około 5 procent. Dokument, przygotowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, precyzyjnie określa nowe widełki płacowe, co pozwoli na urealnienie zarobków i docenienie ogromnej odpowiedzialności spoczywającej na liderach lokalnych społeczności. Zmiany wejdą w życie lada moment, co oznacza, że wyższe pensje pojawią się na kontach samorządowców już w najbliższych tygodniach.
Nowe przepisy odpowiedzią na falę krytyki. Kto został pominięty?
Decyzja rządu o nowelizacji przepisów płacowych nie jest przypadkowa. To bezpośrednia konsekwencja kontrowersji, jakie wywołała poprzednia zmiana z maja 2025 roku. Wówczas podwyżki objęły szeroką grupę pracowników samorządowych, jednak wyłącznie tych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Całkowicie pominięto natomiast osoby pełniące funkcje z wyboru (wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, radni) oraz z powołania (zastępcy wójtów, skarbnicy).
Taka sytuacja doprowadziła do licznych paradoksów płacowych. W wielu urzędach w Polsce doszło do sytuacji, w której podwładni, np. dyrektorzy wydziałów, zaczęli zarabiać więcej niż ich bezpośredni przełożeni – wójtowie czy burmistrzowie, którzy ponoszą pełną odpowiedzialność za funkcjonowanie całej gminy. Wywołało to falę uzasadnionej krytyki ze strony korporacji samorządowych, które alarmowały, że takie działanie demotywuje i podważa autorytet władz lokalnych.
W odpowiedzi na te głosy, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Jak podkreślono w uzasadnieniu, celem jest „objęcie podwyżką wynagrodzeń wszystkich pracowników samorządowych”, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy. Dzięki temu nowe regulacje mają charakter kompleksowy i systemowy, eliminując wcześniejsze niedopatrzenia.
Kto i ile dokładnie zyska? Szczegółowe stawki wynagrodzeń
Projekt rozporządzenia precyzyjnie określa nowe, wyższe stawki maksymalnego wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego. Przewidziany wzrost wynosi około 5 procent. To, ile dokładnie wyniesie pensja danego samorządowca, zależeć będzie od decyzji odpowiedniej rady gminy, powiatu czy sejmiku województwa, które ustalają ostateczną wysokość wynagrodzenia w ramach ustawowych widełek.
Oto jak kształtują się nowe, maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego dla poszczególnych stanowisk:
- Prezydent m.st. Warszawy: do 16 187,36 zł
- Prezydent miasta powyżej 300 tys. mieszkańców: do 15 610 zł
- Prezydent miasta do 300 tys. mieszkańców: do 14 960 zł
- Wójt lub burmistrz w gminie powyżej 100 tys. mieszkańców: do 14 960 zł
- Wójt lub burmistrz w gminie od 15 tys. do 100 tys. mieszkańców: do 14 550 zł
- Wójt lub burmistrz w gminie do 15 tys. mieszkańców: do 14 070 zł
- Marszałek województwa powyżej 3 mln mieszkańców: do 16 180 zł
- Marszałek województwa do 3 mln mieszkańców: do 15 610 zł
- Starosta w powiecie powyżej 120 tys. mieszkańców: do 14 550 zł
- Starosta w powiecie od 60 tys. do 120 tys. mieszkańców: do 14 070 zł
Podwyżki obejmą również zastępców, skarbników oraz członków zarządów powiatów i województw. Przykładowo, zastępca marszałka w województwie z populacją przekraczającą 3 miliony mieszkańców będzie mógł zarobić do 15 700 zł, a skarbnik w takim województwie do 14 800 zł. Proporcjonalne wzrosty dotyczą wszystkich szczebli samorządu.
Nowa kategoria dla największych województw. Co to oznacza w praktyce?
Jedną z kluczowych nowości wprowadzonych w projekcie jest stworzenie odrębnej podgrupy stanowisk dla urzędów marszałkowskich w województwach, których liczba mieszkańców przekracza 3 miliony. W praktyce dotyczy to województw mazowieckiego i śląskiego. To rozwiązanie jest odpowiedzią na postulat zgłoszony przez Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej.
Argumentacja Związku była prosta i logiczna: zarządzanie regionem o tak dużej populacji, z rozbudowaną infrastrukturą i złożonymi problemami społecznymi, wiąże się ze znacznie większą skalą obowiązków i odpowiedzialności. Dotychczasowe przepisy nie różnicowały wynagrodzeń marszałków w zależności od wielkości województwa, co prowadziło do sytuacji, w której liderzy największych regionów byli wynagradzani na tym samym poziomie co ich odpowiednicy w znacznie mniejszych jednostkach.
Wprowadzenie nowej kategorii ma na celu bardziej adekwatne odzwierciedlenie tych różnic. Wyższe maksymalne stawki dla marszałków, ich zastępców i członków zarządów w największych województwach mają zapewnić wynagrodzenie współmierne do zakresu zadań. To ważny krok w kierunku profesjonalizacji zarządzania publicznego i docenienia pracy osób kierujących kluczowymi z perspektywy kraju regionami.
Ustawowy limit wynagrodzenia. Tyle maksymalnie zarobią samorządowcy
Choć nowe rozporządzenie podnosi maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, należy pamiętać o nadrzędnym ograniczeniu, które wynika bezpośrednio z ustawy. Zgodnie z ustawą o pracownikach samorządowych, łączne wynagrodzenie osoby zajmującej kierownicze stanowisko w samorządzie nie może przekroczyć ustawowego limitu.
Limit ten jest określony jako 11,2-krotność kwoty bazowej, która jest ustalana corocznie w ustawie budżetowej. W 2025 roku kwota bazowa dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe wynosi 1 878,89 zł. Oznacza to, że maksymalne możliwe wynagrodzenie brutto, jakie może otrzymać wójt, prezydent czy marszałek – wliczając w to wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny oraz dodatek specjalny – wynosi 21 043,57 zł.
Ten ustawowy „sufit” ma na celu zapobieganie niekontrolowanemu wzrostowi płac w sektorze publicznym i utrzymanie ich na racjonalnym poziomie. Nawet jeśli rady gmin czy sejmiki chciałyby przyznać wyższe pensje, są związane tym prawnym ograniczeniem. Jest to gwarancja, że podwyżki, choć istotne, pozostaną w ramach wyznaczonych przez ogólnokrajowe przepisy.
Nowelizacja rozporządzenia ma wejść w życie 1 lipca 2025 roku, z mocą obowiązującą od tego dnia. Oznacza to, że samorządy będą mogły podjąć stosowne uchwały, aby pracownicy objęci zmianami otrzymali wyższe wynagrodzenie już w ramach lipcowej wypłaty. To ważny krok w kierunku uporządkowania systemu płac w administracji lokalnej i docenienia pracy jej liderów.
