Już od stycznia 2025 roku na konta części polskich seniorów może wpłynąć wyjątkowe świadczenie w wysokości ponad 6200 zł. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przyznaje specjalną gratyfikację honorową, która jest formą uznania dla najstarszych obywateli Polski. To znaczący zastrzyk gotówki, który w większości przypadków trafia do uprawnionych automatycznie, bez konieczności składania jakichkolwiek dokumentów. Jednak nie każdy emeryt może liczyć na te pieniądze.
Kluczowy jest jeden, bardzo konkretny warunek – wiek. Świadczenie to przysługuje wyłącznie osobom, które przekroczyły barierę 100 lat życia. Dla wielu rodzin może to być istotna informacja, zwłaszcza że zasady przyznawania i wysokość kwoty bywają źródłem nieporozumień. Wyjaśniamy, kto dokładnie kwalifikuje się do wsparcia, jaka będzie jego wysokość w 2025 roku i co zrobić, aby pieniądze na pewno trafiły na konto stulatka.
Kto dokładnie otrzyma ponad 6200 zł od ZUS? Kluczowy warunek
Świadczenie honorowe, bo tak oficjalnie nazywa się ta gratyfikacja, jest przyznawane przez ZUS (lub KRUS) każdej osobie, która ukończyła 100 lat. To jedyny i podstawowy warunek, który należy spełnić. Oznacza to, że w 2025 roku na wsparcie mogą liczyć przede wszystkim seniorzy z rocznika 1925, a także wszyscy starsi obywatele, którzy do tej pory z różnych przyczyn go nie otrzymali.
Wysokość świadczenia nie jest stała. Zmienia się co roku 1 marca i jest równa kwocie bazowej obowiązującej w danym momencie. Osoby, które ukończą 100 lat od 1 marca 2024 roku do 28 lutego 2025 roku, otrzymują świadczenie w wysokości 5 540,25 zł brutto. Z kolei nowa, wyższa kwota, która zacznie obowiązywać od 1 marca 2025 roku, wyniesie 6 246,13 zł brutto. Ważne: kwota przyznana w dniu setnych urodzin jest wypłacana do końca życia i nie podlega późniejszym waloryzacjom.
Co istotne, świadczenie honorowe jest przyznawane niezależnie od wysokości pobieranej emerytury czy renty oraz faktu jej posiadania. To dodatkowe pieniądze, które mają na celu docenienie wyjątkowej długowieczności seniora.
Automatyczna wypłata bez wniosku. Kiedy trzeba działać samodzielnie?
Większość stulatków otrzyma pieniądze bez żadnych formalności. ZUS przyznaje świadczenie honorowe z urzędu, czyli automatycznie. Dzieje się tak w przypadku osób, które już pobierają emeryturę lub rentę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W miesiącu, w którym senior kończy 100 lat, ZUS samodzielnie uruchamia procedurę i dołącza dodatkowy przelew do standardowego świadczenia.
Sytuacja wygląda inaczej, gdy stulatek nie jest świadczeniobiorcą ZUS. W takim przypadku konieczne jest złożenie wniosku. Dotyczy to przede wszystkim osób, które:
- pobierają emeryturę rolniczą z KRUS (wtedy wniosek składa się do KRUS),
- pobierają emerytury wojskowe lub policyjne (z MON lub MSWiA),
- nigdy nie pracowały i nie pobierają żadnych świadczeń emerytalno-rentowych.
Aby otrzymać pieniądze, należy złożyć w placówce ZUS prosty wniosek o przyznanie świadczenia honorowego. Do wniosku trzeba dołączyć dokument potwierdzający datę urodzenia, najczęściej jest to odpis aktu urodzenia wydany przez Urząd Stanu Cywilnego. To kluczowy krok, o którym powinny pamiętać rodziny i opiekunowie najstarszych seniorów.
Świadczenie nie jest wolne od podatku. Jakie są realne kwoty?
Chociaż świadczenie honorowe jest specjalną gratyfikacją, podlega ono standardowym zasadom opodatkowania. Od kwoty brutto potrącana jest zarówno składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%), jak i zaliczka na podatek dochodowy (12%). Oznacza to, że kwota, która ostatecznie trafi na konto seniora, będzie niższa od kwoty brutto.
Dla świadczenia w wysokości 6 246,13 zł brutto (obowiązującego od marca 2025), kwota netto wyniesie około 5 340 zł. To wciąż bardzo duży, comiesięczny dodatek do budżetu, jednak warto mieć świadomość realnej kwoty przelewu. Informacja ta jest szczególnie ważna przy planowaniu domowych wydatków. Prawo do świadczenia honorowego nie wpływa w żaden sposób na inne dodatki, takie jak 13. czy 14. emerytura, ani na prawo do zasiłków czy ulg.
Praktyczne porady dla rodziny i opiekunów stulatka
Zbliżające się setne urodziny bliskiej osoby to doskonały moment, aby zadbać o formalności związane ze świadczeniem honorowym. Przede wszystkim warto sprawdzić, skąd senior otrzymuje swoją emeryturę. Jeśli jest to ZUS, można spać spokojnie – instytucja zadziała automatycznie. Jeśli jednak świadczenie wypłaca KRUS lub inna instytucja, albo senior nie ma żadnej emerytury, należy przygotować się do złożenia wniosku.
Najważniejsze kroki, o których warto pamiętać:
- Sprawdź źródło emerytury: Upewnij się, czy stulatek jest klientem ZUS.
- Przygotuj dokumenty: Jeśli wniosek jest konieczny, uzyskaj z USC odpis aktu urodzenia.
- Złóż wniosek w odpowiednim miejscu: Wniosek należy złożyć w ZUS lub KRUS, w zależności od sytuacji seniora.
- Skontaktuj się z urzędem: W razie jakichkolwiek wątpliwości, infolinia ZUS (22 560 16 00) lub lokalna placówka udzielą wszystkich niezbędnych informacji.
Zapewnienie tego dodatkowego wsparcia finansowego to nie tylko pomoc materialna, ale także wyraz troski i szacunku dla niezwykłego jubileuszu, jakim są setne urodziny.
