Polska bankowość stoi u progu historycznej transformacji, która od końca czerwca 2025 roku fundamentalnie zmieni sposób, w jaki miliony Polaków będą korzystać z usług finansowych. Nadchodzi era bankomatów i wpłatomatów dostępnych dla każdego, niezależnie od ograniczeń. To efekt implementacji Polskiego Aktu o Dostępności, który wprowadza rygorystyczne, ale niezwykle potrzebne zmiany techniczne i funkcjonalne tysięcy urządzeń rozsianych po całym kraju. Ta przełomowa legislacja, będąca polską adaptacją szerszych europejskich standardów, ma na celu stworzenie prawdziwie inkluzywnego systemu finansowego, który po raz pierwszy w pełni uwzględnia potrzeby wszystkich grup społecznych – od osób niewidomych, przez seniorów, po użytkowników wózków inwalidzkich. To nie tylko modyfikacja techniczna, ale rewolucja w filozofii obsługi klienta, która dotknie blisko 10 milionów obywateli.
Rewolucja w bankomatach: Zmiany, które usłyszysz i zobaczysz
Największą innowacją, która przekształci każdy bankomat w Polsce, będzie wprowadzenie zaawansowanego wielokanałowego systemu komunikacji. Od czerwca 2025 roku każda informacja, instrukcja czy komunikat wyświetlany na ekranie urządzenia będzie musiał posiadać pełnowartościowy odpowiednik dźwiękowy. Oznacza to, że osoby niewidome i słabowidzące będą mogły samodzielnie przeprowadzać wszystkie transakcje bankowe, bez konieczności polegania na pomocy osób trzecich. Bankomaty zostaną wyposażone w standardowe gniazda słuchawkowe, których podłączenie automatycznie aktywuje specjalistyczny tryb głosowy. System ten będzie szczegółowo odczytywał opcje menu, funkcje i instrukcje, oferując jednocześnie możliwość regulacji tempa mowy, głośności oraz wyboru wariantów głosu. To komfort obsługi porównywalny z tradycyjnym interfejsem wizualnym.
Dodatkowo, klawiatura numeryczna każdego bankomatu zyska wypukłe oznaczenie na klawiszu numer pięć, służące jako kluczowy punkt orientacyjny. Wszędzie tam, gdzie dotychczas kolor był jedynym sposobem przekazywania informacji (np. potwierdzenia transakcji), pojawią się alternatywne metody – zróżnicowane teksty, intuicyjne symbole graficzne oraz charakterystyczne sygnały dźwiękowe. Ekrany bankomatów będą oferować tryb wysokiego kontrastu z personalizacją schematów kolorystycznych, co znacząco poprawi czytelność dla osób słabowidzących i seniorów. Opcje wizualne obejmą również powiększanie tekstu, zmianę jasności ekranu oraz wybór schematów kolorystycznych zoptymalizowanych pod kątem różnych problemów ze wzrokiem. Koniec z frustrującymi limitami czasowymi – systemy będą informować o nich z wyprzedzeniem i oferować intuicyjną możliwość wydłużenia sesji.
Koniec z barierami fizycznymi: Bankomaty dostępne dla każdego
Transformacja nie ograniczy się jedynie do oprogramowania i interfejsu. Fundamentalne zmiany dotkną również fizycznej konstrukcji oraz ergonomii urządzeń. Nowe bankomaty zostaną przeprojektowane tak, aby umożliwić obsługę przez osoby o ograniczonej sprawności motorycznej. Nie będzie już wymagana znaczna siła fizyczna do wciskania przycisków, precyzyjne ruchy palców czy jednoczesne wykonywanie złożonych manipulacji. To ogromne ułatwienie dla osób z artretyzmem, tremorem czy ograniczoną sprawnością rąk.
Ponadto, instytucje finansowe będą prawnie zobowiązane do systematycznego eliminowania wszystkich fizycznych barier architektonicznych wokół bankomatów. Oznacza to praktyczną konieczność likwidacji schodów bez alternatywnych podjazdów o odpowiednim nachyleniu, obniżenia nadmiernie wysokich krawężników, poszerzenia zbyt wąskich przejść oraz reorganizacji przestrzeni wokół urządzeń. Bankomaty muszą być zlokalizowane na wysokości umożliwiającej wygodną obsługę zarówno przez osoby stojące, jak i siedzące na wózkach inwalidzkich. Te zmiany są kluczowe dla milionów Polaków, którzy do tej pory napotykali bariery w dostępie do podstawowych usług finansowych.
Cyfrowa transformacja i język dla każdego: Bankowość bez żargonu
Równolegle z modernizacją bankomatów, wszystkie polskie banki muszą poddać gruntownej transformacji swoje platformy cyfrowe. Strony internetowe i aplikacje mobilne zostaną dostosowane do międzynarodowych standardów dostępności cyfrowej, określonych w wytycznych dla treści internetowych WCAG 2.1 na poziomie podwójnego A. Oznacza to wprowadzenie zaawansowanych funkcji, takich jak szczegółowe teksty alternatywne dla wszystkich elementów graficznych, odpowiedni kontrast kolorystyczny między tekstem a tłem oraz możliwość znacznego powiększania tekstu bez utraty funkcjonalności. Wszystkie funkcje będą dostępne za pomocą samej klawiatury, eliminując tzw. „pułapki klawiaturowe”, które dotychczas utrudniały nawigację.
Jedna z najważniejszych zmian dotknie sposobu komunikacji banków z klientami. Wprowadzony zostanie wymóg używania prostego i zrozumiałego języka we wszystkich dokumentach, umowach, regulaminach i materiałach marketingowych. Banki będą musiały całkowicie porzucić specjalistyczny żargon prawno-bankowy na rzecz jasnych, jednoznacznych sformułowań dostępnych dla przeciętnego obywatela. Poziom językowej złożoności dokumentów nie będzie mógł przekraczać drugiego stopnia zaawansowania według europejskiej skali kompetencji językowych. Na indywidualne żądanie klientów, banki będą zobowiązane do udostępniania dokumentów w specjalistycznych formatach alternatywnych, takich jak alfabet Braille’a, pliki audio czy dokumenty z powiększoną czcionką i podwyższonym kontrastem.
Nowe kanały komunikacji: Banki otwarte na wszystkich klientów
System obsługi klienta również przejdzie kompleksową metamorfozę, wykraczającą daleko poza tradycyjne infolinie telefoniczne. Banki będą musiały wprowadzić zróżnicowane alternatywne kanały komunikacji, w tym zaawansowane czaty tekstowe, umożliwiające sprawną komunikację osobom niesłyszącym, niedosłyszącym lub mającym trudności w mówieniu. Szczególnie rewolucyjne będzie wprowadzenie profesjonalnych usług wideotłumacza polskiego języka migowego, które zapewnią pełnoprawną i równorzędną obsługę bankową klientom głuchym. Te usługi, dostępne w czasie rzeczywistym poprzez połączenia wideo, umożliwią klientom głuchym samodzielne załatwienie wszystkich spraw bankowych, bez konieczności polegania na pomocy rodziny czy znajomych. To krok milowy w budowaniu prawdziwie dostępnego i sprawiedliwego systemu finansowego w Polsce.
Miliony beneficjentów: Dlaczego to ważne dla całej Polski?
Skala społecznego oddziaływania wprowadzanych zmian jest imponująca. W Polsce żyje od czterech do nawet siedmiu milionów osób z różnorodnymi niepełnosprawnościami, które bezpośrednio skorzystają z wprowadzonych udogodnień. Równocześnie polskie społeczeństwo przechodzi intensywny proces demograficznego starzenia się. Na koniec 2023 roku osoby w wieku 60 lat i więcej stanowiły już ponad jedną czwartą całej populacji kraju, co przekłada się na blisko 10 milionów obywateli. Ta grupa często doświadcza naturalnych zmian w sprawności fizycznej, ostrości wzroku czy słuchu.
Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że do 2060 roku połowa mieszkańców Polski będzie miała ponad pięćdziesiąt lat. Oznacza to, że korzyści wynikające z nowych standardów dostępności odczuje nie marginalna grupa społeczna, ale zdecydowana większość polskiego społeczeństwa. Inwestycje w dostępność przestają być kwestią społecznej odpowiedzialności, a stają się ekonomiczną koniecznością i strategicznym imperatywem dla długoterminowej rentowności sektora bankowego. Wprowadzenie tych przepisów to również realizacja Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, którą Polska ratyfikowała w 2012 roku, oraz harmonizacja standardów w całej Unii Europejskiej.
Dla polskiego sektora bankowego ta transformacja to historyczna szansa na budowanie bardziej inkluzywnego, nowoczesnego i społecznie odpowiedzialnego systemu finansowego. Banki, które proaktywnie dostosują się do nowych wymogów, zyskają znaczącą przewagę konkurencyjną, budując lojalność i zaufanie wśród rosnącej grupy świadomych społecznie klientów. Wiele rozwiązań, projektowanych z myślą o osobach z niepełnosprawnościami, okaże się ulepszeniami cenionymi przez wszystkich użytkowników, zgodnie z zasadą uniwersalnego projektowania. Choć proces ten będzie wymagał znaczących inwestycji finansowych i organizacyjnych, otworzy on nowe możliwości rozwoju technologicznego i innowacji, pozycjonując polskie banki jako liderów w dziedzinie dostępności cyfrowej. To inwestycja w przyszłość, która przyniesie korzyści całemu społeczeństwu i gospodarce.
Obserwuj nas w Google News
Obserwuj
