Początek sierpnia przyniósł upragnioną poprawę pogody, a wraz z nią tysiące Polaków ruszyło nad wodę, by skorzystać z ostatnich tygodni wakacji. Niestety, plany wielu urlopowiczów mogą zostać gwałtownie przerwane. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) podjął nagłą decyzję o zamknięciu kolejnych popularnych kąpielisk w różnych częściach kraju. Powodem jest niebezpieczny zakwit sinic, który sprawia, że kąpiel w tych miejscach stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Czerwone flagi pojawiły się nie tylko nad morzem, ale również nad jeziorami i zalewami w głębi Polski. Decyzja GIS, ogłoszona w najnowszym komunikacie, jest bezpośrednią odpowiedzią na pogarszającą się jakość wody, spowodowaną wysokimi temperaturami. Eksperci apelują o bezwzględne przestrzeganie zakazów i sprawdzanie komunikatów przed każdym wyjściem na plażę.
Nagła decyzja GIS w szczycie sezonu. Dlaczego kąpieliska są zamykane?
Główny Inspektorat Sanitarny regularnie monitoruje jakość wody w oficjalnie wyznaczonych kąpieliskach na terenie całej Polski. W najnowszym komunikacie, wydanym 5 sierpnia, instytucja poinformowała o konieczności natychmiastowego zamknięcia kilku popularnych miejsc wypoczynku. Bezpośrednią przyczyną jest masowy zakwit sinic (cyjanobakterii), który stanowi poważne zagrożenie epidemiologiczne. Rozwojowi sinic sprzyjają obecne warunki pogodowe – wysoka temperatura powietrza, intensywne nasłonecznienie oraz brak silnego wiatru i opadów, co prowadzi do stagnacji wody.
Sinice to mikroorganizmy, które w sprzyjających warunkach namnażają się w gwałtownym tempie, tworząc na powierzchni wody charakterystyczne, zielonkawe kożuchy. Niektóre gatunki sinic produkują silne toksyny, zwane cyjanotoksynami. To właśnie te substancje są niebezpieczne dla ludzi i zwierząt. GIS, działając w oparciu o ustawę Prawo wodne oraz wyniki badań laboratoryjnych próbek wody, jest zobowiązany do wydania zakazu kąpieli, gdy stężenie sinic lub ich toksyn przekroczy dopuszczalne normy. Czerwona flaga wywieszona na plaży oznacza bezwzględny zakaz wchodzenia do wody, który obowiązuje aż do odwołania.
Czym są sinice i dlaczego stanowią zagrożenie dla zdrowia?
Choć sinice są naturalnym elementem ekosystemów wodnych, ich masowy zakwit jest zjawiskiem niebezpiecznym. Produkowane przez nie toksyny mogą powodować szereg dolegliwości, nawet przy krótkotrwałym kontakcie. Zagrożenie dotyczy nie tylko osób pływających, ale również tych, które wdychają aerozole wodne unoszące się nad skażonym akwenem. Kontakt z wodą zawierającą toksyny sinicowe może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Do najczęstszych objawów zatrucia należą dolegliwości skórne, takie jak wysypka, swędzenie, rumień czy zapalenie spojówek. Połknięcie nawet niewielkiej ilości skażonej wody może skutkować problemami ze strony układu pokarmowego, w tym nudnościami, wymiotami, biegunką, bólami brzucha, a także gorączką i bólami mięśni oraz stawów. W skrajnych przypadkach, szczególnie u dzieci, osób starszych i alergików, kontakt z cyjanotoksynami może prowadzić do uszkodzenia wątroby, nerek czy układu nerwowego. Dlatego tak ważne jest, by nie lekceważyć ostrzeżeń i pod żadnym pozorem nie wchodzić do wody, gdy kąpielisko jest zamknięte.
Oficjalna lista zamkniętych kąpielisk. Sprawdź, gdzie obowiązuje zakaz
Decyzja Głównego Inspektoratu Sanitarnego dotyczy kąpielisk w kilku województwach. Urlopowicze i mieszkańcy tych regionów muszą znaleźć alternatywne miejsca do ochłody. Poniżej przedstawiamy oficjalną listę miejsc, w których obecnie obowiązuje zakaz kąpieli z powodu zakwitu sinic. Lista jest na bieżąco aktualizowana przez GIS, dlatego przed wyjazdem zawsze warto sprawdzić Serwis Kąpieliskowy online.
Aktualnie zamknięte kąpieliska (stan na 5 sierpnia):
- Kąpielisko w Stepnicy nad Zalewem Szczecińskim (woj. zachodniopomorskie)
- Kąpielisko nad jeziorem miejskim w Nidzicy (woj. warmińsko-mazurskie)
- Kąpielisko nad Jeziorem Skępskim Wielkim w Skępem (woj. kujawsko-pomorskie)
- Kąpielisko nad stawem w Konstantynowie Łódzkim (woj. łódzkie)
- Kąpielisko Patyki w Kolonii Łobudzice nad rzeką Pilsią (woj. łódzkie)
- Zalew Kluczbork w Ligocie Górnej nad rzeką Stobrawą (woj. opolskie)
- Ośrodek Wypoczynkowy nad jeziorem Paprocany w Tychach (woj. śląskie)
Władze sanitarne podkreślają, że sytuacja jest dynamiczna i lista może się zmieniać. Pojawienie się sinic jest możliwe w każdym zbiorniku wodnym, dlatego kluczowa jest czujność i odpowiedzialne zachowanie.
Jak rozpoznać skażoną wodę i co robić? Praktyczne porady
Nawet jeśli dane kąpielisko nie znajduje się na oficjalnej liście zamkniętych, zawsze należy zachować ostrożność. Sinice można często rozpoznać gołym okiem. Zwróć uwagę na kolor wody – jeśli jest ona mętna, ma nietypową, zielonkawą lub brązowo-czerwoną barwę i tworzy na powierzchni gęsty kożuch przypominający rozlaną farbę, to znak ostrzegawczy. Często towarzyszy temu również nieprzyjemny, stęchły zapach.
Jeśli zauważysz takie zjawisko, zrezygnuj z kąpieli, nawet jeśli nie ma oficjalnego zakazu. Pod żadnym pozorem nie pozwalaj na wchodzenie do takiej wody dzieciom ani zwierzętom domowym, dla których toksyny mogą być szczególnie niebezpieczne. Jeśli na plaży wywieszona jest czerwona flaga, oznacza to, że zakaz jest oficjalny i bezwzględny. W przypadku przypadkowego kontaktu ze skażoną wodą, należy jak najszybciej wyjść na brzeg, dokładnie umyć całe ciało czystą wodą z mydłem i wypłukać oczy. Jeśli po kontakcie z wodą pojawią się niepokojące objawy, takie jak wysypka, problemy żołądkowe czy gorączka, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, informując go o możliwej przyczynie dolegliwości.
