Dyskusja o finansowaniu wspólnot religijnych w Polsce nabiera nowego tempa. Do Senatu trafiła petycja proponująca wprowadzenie podatku kościelnego na wzór systemu niemieckiego. Jeśli propozycja zyska akceptację, może to oznaczać znaczące zmiany w Twoim domowym budżecie. Czy Twoja pensja będzie pomniejszona o nową opłatę? Sprawdź, co musisz wiedzieć o tej potencjalnej rewolucji.
Co to jest podatek kościelny i kogo dotknie?
Propozycja, która obecnie znajduje się w Komisji Petycji Senatu, zakłada, że Urząd Skarbowy potrącałby 8 procent od Twojego podatku dochodowego (PIT) uzyskiwanego z tytułu umów o pracę, umów zlecenia oraz umów o dzieło. Pieniądze te miałyby trafiać bezpośrednio do wspólnot religijnych, do których formalnie należysz. W praktyce oznacza to, że jeśli jesteś zadeklarowanym członkiem Kościoła katolickiego lub innej wspólnoty wyznaniowej, część Twoich zarobków mogłaby automatycznie zasilać budżet danej organizacji.
Inspiracją dla tej inicjatywy jest funkcjonujący w Niemczech system, gdzie katolicy, protestanci czy żydzi płacą od 8 do 9 procent swojego podatku dochodowego na rzecz swojej wspólnoty. Kluczowe jest to, że osoby niewierzące są z tej opłaty zwolnione. Podobnie miałoby być w Polsce, co otwiera drogę do uniknięcia nowej daniny.
Jakie są różnice między obecnym a proponowanym systemem?
Obecnie Kościół i inne związki wyznaniowe w Polsce utrzymują się głównie z dobrowolnych datków wiernych oraz środków z Funduszu Kościelnego. W 2025 roku Fundusz Kościelny ma wynieść 275,7 miliona złotych i w całości pochodzi z budżetu państwa, czyli z pieniędzy wszystkich podatników, niezależnie od wyznania.
Autor petycji, którego nazwisko nie zostało ujawnione, krytykuje obecny system jako nieprzejrzysty. Według niego, wprowadzenie podatku kościelnego zapewniłoby większą transparentność finansów wspólnot religijnych, pozwoliłoby rzetelnie ustalić faktyczną liczbę wiernych i znacząco zasilić budżety Kościołów. Dla Ciebie jako podatnika oznaczałoby to bezpośrednie i obowiązkowe finansowanie wybranej wspólnoty, zamiast dobrowolnych datków i pośrednich dotacji z budżetu państwa.
Warto zwrócić uwagę na jedną istotną różnicę w stosunku do systemu niemieckiego: w polskiej propozycji nie ma wzmianki o mechanizmie ochronnym dla osób o bardzo niskich dochodach. Oznaczałoby to, że podatek kościelny obowiązywałby wszystkich zadeklarowanych wiernych, niezależnie od ich sytuacji materialnej, co może budzić kontrowersje.
Czy możesz uniknąć płacenia? Kluczowa deklaracja
Tak, możesz uniknąć płacenia proponowanego podatku kościelnego. Zgodnie z założeniami petycji, aby zostać zwolnionym z tej opłaty, musiałbyś złożyć oficjalną deklarację o braku przynależności religijnej, na przykład określając się jako ateista. Jest to mechanizm analogiczny do tego, który funkcjonuje w Niemczech. Bez takiej deklaracji, jeśli jesteś zadeklarowanym wiernym, podatek mógłby być automatycznie potrącany z Twojej pensji przez Urząd Skarbowy.
Ta możliwość rezygnacji z płacenia jest kluczowa, ponieważ daje Ci wybór i kontrolę nad tym, czy i w jaki sposób Twoje pieniądze wspierają wspólnoty religijne. Pamiętaj jednak, że wymagałoby to podjęcia świadomej decyzji i dopełnienia formalności urzędowych.
Co dalej z propozycją? Harmonogram i potencjalny zasięg
Obecnie sprawa znajduje się w Senacie, w Komisji Petycji. To senatorowie zdecydują, czy propozycja trafi do dalszych prac legislacyjnych. Nie ma jeszcze określonego harmonogramu, a proces ten może być długotrwały i budzić wiele dyskusji publicznych.
Jeśli jednak propozycja przejdzie przez proces legislacyjny i wejdzie w życie, mogłaby objąć znaczną część polskiego społeczeństwa. Według danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku, w Polsce mieszka 27,6 miliona osób deklarujących przynależność religijną, z czego niemal 90 procent to katolicy. To oznacza, że nowa opłata mogłaby dotknąć milionów Polaków, zmieniając dotychczasowy model finansowania Kościołów i innych związków wyznaniowych.
Będziemy na bieżąco monitorować rozwój sytuacji i informować Cię o każdym nowym etapie tej ważnej inicjatywy. Śledź nasze aktualizacje, aby wiedzieć, czy i kiedy zmiany te mogą wpłynąć na Twoje finanse.
