Mandat za prędkość w Polsce może dziś zrujnować domowy budżet, a w 2025 roku ryzyko finansowe dla kierowców staje się jeszcze bardziej realne. Za jedno poważne wykroczenie drogowe można zapłacić nie tylko kilka tysięcy złotych, ale w skrajnych przypadkach narazić się na grzywnę sięgającą aż 30 tysięcy złotych. Polski taryfikator mandatów, zaostrzony w 2022 roku, należy do najsurowszych w Europie, a jego celem jest radykalna poprawa bezpieczeństwa na drogach. Nadmierna prędkość pozostaje główną przyczyną tragicznych wypadków, dlatego ustawodawca sięgnął po narzędzia, które mają skutecznie odstraszać od brawury. Dla wielu kierowców oznacza to koniec z pobłażliwością i konieczność stałej kontroli prędkościomierza. Chwila nieuwagi może bowiem kosztować więcej niż miesięczna pensja, a konsekwencje nie ograniczają się wyłącznie do uszczuplenia portfela.
Drakońskie kary już za niewielkie przewinienia. Jak wygląda taryfikator?
W 2025 roku nawet niewielkie przekroczenie prędkości wiąże się z natychmiastową karą finansową. Kierowcy muszą pamiętać, że taryfikator nie przewiduje żadnego marginesu błędu. Przekroczenie dozwolonej prędkości do 10 km/h to mandat w wysokości 50 zł. Choć kwota wydaje się niewielka, to stanowi dopiero początek rosnących stawek. Każde kolejne 10 km/h więcej na liczniku znacząco podnosi wysokość grzywny.
Szczegółowy taryfikator prezentuje się następująco:
- Przekroczenie prędkości o 11-15 km/h – 100 zł
- Przekroczenie prędkości o 16-20 km/h – 200 zł
- Przekroczenie prędkości o 21-25 km/h – 300 zł
- Przekroczenie prędkości o 26-30 km/h – 400 zł
Prawdziwe uderzenie po kieszeni zaczyna się jednak przy większych naruszeniach. Jazda o ponad 30 km/h szybciej niż pozwalają przepisy to już wydatek rzędu 800 zł. Przekroczenie o ponad 50 km/h skutkuje mandatem w wysokości 1500 zł, a brawurowa jazda z prędkością o ponad 70 km/h wyższą od limitu to już kara w wysokości 2500 zł. Te kwoty to jednak stawki podstawowe, które w określonych warunkach mogą zostać podwojone.
Recydywa, czyli podwójna kara. Kiedy mandat rośnie do 5000 zł?
Jednym z najdotkliwszych mechanizmów wprowadzonych w 2022 roku jest zasada recydywy. Oznacza ona, że kierowca, który w ciągu dwóch lat od popełnienia poważnego wykroczenia drogowego popełni je ponownie, zapłaci podwójną stawkę mandatu. Przepis ten dotyczy najpoważniejszych naruszeń, w tym znacznego przekroczenia prędkości. W praktyce, jeśli kierowca zostanie złapany na jeździe o ponad 70 km/h za szybko i w ciągu kolejnych 24 miesięcy powtórzy ten „wyczyn”, jego mandat nie wyniesie już 2500 zł, lecz aż 5000 zł.
Mechanizm recydywy obejmuje szeroki katalog wykroczeń, w tym nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, wyprzedzanie na zakazie czy jazdę po spożyciu alkoholu. Dla kierowców jest to jasny sygnał, że jednorazowy błąd może mieć długofalowe konsekwencje. System ten został zaprojektowany, by eliminować z dróg osoby notorycznie łamiące przepisy i stanowiące największe zagrożenie. Dwuletni okres „próby” sprawia, że każde poważne wykroczenie jest zapisywane w historii kierowcy i może skutkować znacznie surowszymi konsekwencjami finansowymi w przyszłości.
Odmowa mandatu to prosta droga do grzywny 30 000 zł. Kiedy sprawa trafia do sądu?
Każdy kierowca ma prawo nie przyjąć mandatu wystawionego przez policjanta i skierować sprawę do sądu. W 2025 roku taka decyzja wiąże się jednak z ogromnym ryzykiem. Jeśli sąd uzna winę kierowcy, może nałożyć grzywnę w wysokości do 30 000 zł. To sześciokrotnie więcej niż maksymalna kara, która obowiązywała jeszcze kilka lat temu (5000 zł). Tak drastyczny wzrost górnej granicy grzywny ma na celu zniechęcenie kierowców do bezzasadnego kwestionowania mandatów i przeciągania postępowań.
Decyzja o skierowaniu sprawy do sądu powinna być zatem bardzo dobrze przemyślana. Jest uzasadniona tylko wtedy, gdy kierowca ma solidne dowody na swoją niewinność, na przykład nagranie z wideorejestratora lub wiarygodnych świadków. W przeciwnym razie ryzykuje karę, która może poważnie nadszarpnąć, a nawet zrujnować domowy budżet. Sąd, wymierzając karę, bierze pod uwagę nie tylko okoliczności zdarzenia, ale także sytuację materialną obwinionego, co nie zawsze działa na jego korzyść.
Nie tylko pieniądze. Utrata prawa jazdy i punkty karne to realne zagrożenie
Wysoki mandat to nie jedyna konsekwencja brawurowej jazdy. Każde przekroczenie prędkości wiąże się z przypisaniem punktów karnych, a ich nadmiar prowadzi do utraty uprawnień. Za największe wykroczenia, takie jak przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h, kierowca otrzymuje jednorazowo aż 15 punktów karnych. Biorąc pod uwagę, że limit dla doświadczonych kierowców wynosi 24 punkty (a dla tych z prawem jazdy krócej niż rok – 20 punktów), jedno lub dwa poważne naruszenia mogą zakończyć się egzaminem sprawdzającym.
Osobną i bardzo dotkliwą sankcją jest zatrzymanie prawa jazdy na trzy miesiące. Taka kara jest nakładana obligatoryjnie za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym o ponad 50 km/h. Jeśli w tym okresie kierowca zostanie ponownie zatrzymany za kierownicą, zakaz zostanie wydłużony do sześciu miesięcy. Trzecie takie naruszenie to już cofnięcie uprawnień i konieczność ponownego zdawania egzaminu na prawo jazdy. W 2025 roku polskie drogi stają się miejscem, gdzie lekkomyślność kosztuje więcej niż kiedykolwiek wcześniej.
