Od 2026 fotowoltaika będzie obowiązkowa w każdym domu

Unia Europejska zamierza wprowadzić nakaz instalacji fotowoltaiki na dachach domów jednorodzinnych. Od kiedy miałby obowiązywać nowy przepis?

Odejście od paliw kopalnych odpowiedzialnych za zanieczyszczenie powietrza i zmiany klimatyczne jest pewnikiem. Unia Europejska opracowała program REPowerEU, w którym zawarła m.in. plan dotyczący upowszechnienia fotowoltaiki.

Obowiązkowa fotowoltaika

Wymóg montażu instalacji fotowoltaicznych będzie rozszerzany stopniowo na kolejne grupy budynków:

• od 2026 r. – instalacje fotowoltaiczne mają obowiązywać na wszystkich nowych obiektach publicznych i komercyjnych o powierzchni użytkowej ponad 250 m2,
• od 2027 r. – obowiązek instalacji fotowoltaiki ma zostać rozszerzony na istniejące budynki publiczne i komercyjne o powierzchni użytkowej ponad 250 m2,
• od 2029 r. – instalacje fotowoltaiczne mają obowiązywać we wszystkich nowych domach.

Zatem od 2029 r. każdy nowo budowany dom jednorodzinny powinien mieć własną mikroinstalację fotowoltaiczną.

W każdej gminie na terenie Unii Europejskiej liczącej ponad 10 tys. mieszkańców ma powstać co najmniej jedna energetyczna wspólnota. KE postuluje także wdrażanie przez kraje członkowskie odpowiednich programów, dzięki którym fotowoltaika mogłaby obniżać koszty energii mniej zamożnych odbiorców.

Kraje członkowskie zostaną zobowiązane również do zapewnienia systemów wsparcia dla inwestorów montujących instalacje fotowoltaiczne. W tym w połączeniu z magazynami energii i pompami ciepła, które zapewnią maksymalnie dziesięcioletni okres zwrotu.

Polityka energetyczna Unii Europejskiej

Intensywny rozwój fotowoltaiki ma stanowić sposób na uniezależnienie się od surowców energetycznych z Rosji. Gaz i węgiel to nieekologiczne surowce kopalne. Jednocześnie więc Unia Europejska postanowiła zrobić większy krok w realizacji Zielonego Ładu, który docelowo pozwoli do 2050 r. osiągnąć neutralność klimatyczną w Europie. Założenia przyjęte w ubiegłym roku w programie Fit for 55 (Gotowi na 55), czyli obniżenie do 2030 r. emisji do poziomu stanowiącego 55% emisji z lat 90. XX w. to w tej chwili za mało.

Komisja Europejska przygotowała program REPowerEu, którego wdrożenie ma w szybki sposób uniezależnić państwa europejskie od importu rosyjskich surowców energetycznych. Oprócz poprawienia efektywności energetycznej oraz sprowadzania węgla i gazu z innych rejonów świata ważne jest także rozwijanie technologii związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, m.in. energii pochodzącej ze słońca.

Polityka solarna Unii Europejskiej

W ramach projektu REPowerEu została opracowana strategia solarna Unii (EU Solar Strategy). Celem jest:

• do 2030 r. moc elektrowni fotowoltaicznych w Unii ma wzrosnąć do 600 GW

Do 2025 r. moc elektrowni fotowoltaicznych ma zostać podwojona w stosunku do poziomu z 2020 roku, czyli osiągnąć 320 GW (w 2020 r. było to 136 GW).

Produkcja energii z instalacji fotowoltaicznych zamontowanych na dachach ma wzrosnąć już w pierwszym roku o 19 TWh, czyli o 36% w stosunku do założeń z projektu Fit for 55. Do 2025 r fotowoltaika ma stanowic źródło dodatkowych 58 TWh, czyli wyprodukować dwa razy więcej energii elektrycznej, niż wcześniej zakładano w projekcie Fit for 55.

Proces inwestycji w fotowoltaikę ma być:

• ułatwiony,
• szybszy,
• tańszy.

W krajach Unii Europejskiej należy przygotować strategie sprzyjające rozwojowi fotowoltaiki w połączeniu z pompami ciepła i magazynami energii. To rozwiązanie jest optymalne.

Poszczególne państwa powinny wdrażać przepisy, które sprawią, że maksymalny czas zwrotu z takiej inwestycji będzie skrócony do 10 lat. Fotowoltaika powinna być również dostępna dla mniej zamożnych obywateli, więc konieczne są programy wsparcia finansowego.

Inwestycja w fotowoltaikę ma być prostsza i szybsza. Procedury przygotowania dachowych instalacji fotowoltaicznych powinny trwać nie dłużej niż 3 miesiące.

Koszty REPowerEU

Komisja Europejska zakłada, że wdrożenie całego planu REPower EU będzie kosztować 210 mld euro do roku 2027. Odcięcie zaś importu tylko rosyjskich surowców energetycznych ma przynieść oszczędności rzędu 100 mld euro rocznie. Sektor prywatny może już korzystać z instrumentów pożyczkowych w wysokości do 225 mld euro w ramach unijnego Funduszu Odbudowy. Warunkiem skorzystania z tych pieniędzy jest przygotowanie przez państwa członkowskie UE Krajowych Planów Odbudowy.

KE chce też przeznaczyć na inwestycje zgodne z REPower EU granty w łącznej wysokości 20 mld euro, które mają pochodzić ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2, zebranych w ramach mechanizmu stabilizacyjnego (MSR). Planuje się wydzielenie dla energetyki odnawialnej kolejnych środków z innych programów, w tym z Funduszu Spójności i Wspólnej Polityki Rolnej – są to kwoty szacowane na dziesiątki miliardów euro.