W październiku 2025 roku Andrzej Duda, który do tego czasu zakończy swoją drugą kadencję prezydencką, stanie przed sądem za obraźliwą wypowiedź skierowaną do Polaków. Prezydenta pozwał kontrowersyjny Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych (OMZRiK – którego fundator Paweł Gaweł jest poszukiwany listem gończym w związku z prawomocnym wyrokiem skazującym) po jego słowach na temat filmu Agnieszki Holland „Zielona granica”. Proces ten, będący jedną z najgłośniejszych spraw politycznych, odbędzie się 24 października 2025 roku i będzie transmitowany na żywo w internecie, dając wszystkim możliwość śledzenia przebiegu rozprawy.
Sprawa dotyczy filmu „Zielona granica”
Wszystko zaczęło się we wrześniu 2023 roku, gdy prezydent Duda odniósł się do kontrowersyjnego filmu „Zielona granica” w programie „Gość Wiadomości” na antenie TVP Info. Film Agnieszki Holland, nagrodzony m.in. Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, przedstawia dramatyczne wydarzenia na granicy polsko-białoruskiej, a także reakcje polityków i funkcjonariuszy państwowych na kryzys migracyjny.
Duda w swojej wypowiedzi stwierdził, że nie dziwi się Straży Granicznej, że posłużyła się hasłem „Tylko siedzą w kinie”, które nawiązywało do okresu okupacji hitlerowskiej. Prezydent uznał, że film „oczernia polskich funkcjonariuszy”, przedstawiając ich niemalże jako sadystów, co wywołało ogromne kontrowersje.
Prezydent pozwany przez OMZRiK
Po tych słowach Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych złożył pozew przeciwko prezydentowi, oskarżając go o obrażenie części polskiego społeczeństwa, które wybrało się na seanse filmu Holland. OMZRiK uznał, że takie porównanie jest nie do zaakceptowania, szczególnie ze strony głowy państwa, i postanowił podjąć działania prawne.
Czy prezydent może obrażać obywateli?
Sprawa wywołała gorące dyskusje na temat odpowiedzialności polityków za swoje słowa. Prawo przewiduje, że za publiczne znieważenie prezydenta grozi kara do trzech lat pozbawienia wolności. Jednak sytuacja, w której sam prezydent stanie przed sądem za podobny czyn, jest bezprecedensowa. Wiele osób zastanawia się, czy politycy, zwłaszcza osoby pełniące najwyższe urzędy, mogą bezkarnie obrażać obywateli.
Proces Andrzeja Dudy – kiedy i gdzie?
Proces Andrzeja Dudy odbędzie się 24 października 2025 roku o godzinie 10:00 przed Sądem Okręgowym w Warszawie. W tym czasie Duda nie będzie już prezydentem, ponieważ jego druga kadencja zakończy się na początku 2025 roku. Warto podkreślić, że Andrzej Duda nie będzie mógł kandydować w kolejnych wyborach prezydenckich, które odbędą się prawdopodobnie w maju 2025 roku.
Transmisja procesu na żywo
Dzięki inicjatywie OMZRiK, każdy będzie mógł obejrzeć proces byłego prezydenta na żywo. Transmisja będzie dostępna online, a link do niej zostanie opublikowany przed rozpoczęciem rozprawy. Organizacja poinformowała również, że osoby, które chcą obejrzeć proces na żywo w sądzie, muszą zgłosić swoją obecność co najmniej trzy dni przed rozprawą.
Proces Andrzeja Dudy to jedno z najbardziej kontrowersyjnych wydarzeń w polskiej polityce ostatnich lat. Wypowiedzi prezydenta na temat filmu „Zielona granica” wywołały falę oburzenia, a jego oskarżenie o obrazę Polaków jest bezprecedensowym przypadkiem w historii III RP. Rozprawa, którą będzie można śledzić na żywo, z pewnością przyciągnie uwagę mediów i opinii publicznej.
