Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) przygotowuje projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który może znacząco wpłynąć na przyszłość emerytur w Polsce. Główna zmiana dotyczy wliczania do stażu pracy okresów wykonywania pracy na umowie-zleceniu oraz w ramach indywidualnej działalności gospodarczej. To przełomowe rozwiązanie ma na celu zwiększenie emerytur osób pracujących na umowach cywilnoprawnych i samozatrudnionych.
Nowelizacja Kodeksu Pracy: Szczegóły Projektu
Obecne przepisy Kodeksu pracy faworyzują osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, co prowadzi do nierównego traktowania pracowników. W dzisiejszych realiach wiele zawodów wykonywanych jest na podstawie różnych stosunków prawnych, co często wynika z obowiązujących przepisów. Przykładem może być radca prawny, który może wykonywać swój zawód zarówno w ramach umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej, prowadząc jednocześnie działalność gospodarczą.
Ministerstwo chce zmienić ten stan rzeczy, wliczając do stażu pracy również okresy pracy na umowach cywilnoprawnych oraz działalności gospodarczej, jeżeli stanowiły one podstawę do ubezpieczeń społecznych.
Okresy Zaliczone do Stażu Pracy
W szczególności projekt nowelizacji przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane następujące okresy:
- Umowy Agencyjne i Umowy-Zlecenia: Okresy pracy na podstawie umów agencyjnych oraz umów-zleceń będą wliczane do stażu pracy.
- Umowy o Świadczenie Usług: Dotyczy to również umów, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące prowadzenia działalności pozarolniczej, w tym indywidualnej działalności gospodarczej.
- Pełnienie Mandatów: Okres pełnienia mandatu posła, posła do Parlamentu Europejskiego lub senatora również będzie brany pod uwagę.
- Praca w Warunkach Szczególnych: Wykonywanie odpłatnej pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pełnienie czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego oraz odbywanie służby zastępczej.
- Praca w Spółdzielniach Rolniczych: Okresy pracy związanej z członkostwem w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych.
Dodatkowe Okresy Niepodlegania Ubezpieczeniom Społecznym
Projekt nowelizacji przewiduje również zaliczanie do stażu pracy niektórych okresów niepodlegania ubezpieczeniom społecznym, które są związane z wykonywaniem pracy lub działalności, co do zasady stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych. Przykładem może być wykonywanie pracy na podstawie umowy o świadczenie usług przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat.
Potwierdzenie Okresów Pracy
Za potwierdzenie wymienionych okresów pracy będzie odpowiedzialny Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który będzie wydawał stosowne zaświadczenia.
Lepszy Dostęp do Uprawnień Pracowniczych
Jednym z głównych celów zmian jest zapewnienie równego dostępu do uprawnień pracowniczych, takich jak nagroda jubileuszowa czy dodatek stażowy, które często są uzależnione od długości stażu pracy. Dzięki nowelizacji, osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych i prowadzące działalność gospodarczą będą mogły ubiegać się o te świadczenia na równi z osobami zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę.
Zwiększenie Emerytur
Wliczenie okresów pracy na umowach cywilnoprawnych oraz prowadzenia działalności gospodarczej do stażu pracy wpłynie również na wysokość emerytur. Osoby, które pracowały na tych podstawach, zyskają dłuższy staż pracy, co bezpośrednio przełoży się na wysokość ich przyszłych świadczeń emerytalnych.
Walka z Nierównościami
Zmiany te mają na celu wyeliminowanie nierówności pomiędzy różnymi formami zatrudnienia. W obecnych realiach gospodarczych i prawnych, zróżnicowanie form zatrudnienia jest powszechne, a nowelizacja Kodeksu pracy ma zapewnić sprawiedliwe traktowanie wszystkich pracowników, niezależnie od formy zatrudnienia.
Harmonogram Prac Legislacyjnych
Prace nad projektem nowelizacji Kodeksu pracy są już zaawansowane. W wykazie prac legislacyjnych rządu poinformowano, że projekt jest na etapie przygotowań do przedstawienia Radzie Ministrów.
Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to trzeci kwartał 2024 roku. Oznacza to, że nowelizacja może wejść w życie jeszcze przed końcem roku 2024, pod warunkiem sprawnego przebiegu procesu legislacyjnego.
Eksperci i Pracodawcy
Zmiany proponowane przez MRPiPS wywołują różnorodne reakcje wśród ekspertów i pracodawców. Wielu z nich pozytywnie ocenia inicjatywę, wskazując na potrzebę dostosowania przepisów prawa pracy do współczesnych realiów rynku pracy. Podkreślają, że takie rozwiązania mogą przyczynić się do zwiększenia motywacji do legalnego zatrudnienia na umowach cywilnoprawnych oraz prowadzenia działalności gospodarczej.
Pracownicy
Z kolei pracownicy, zwłaszcza ci zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych i prowadzący działalność gospodarczą, mogą czuć się docenieni i bardziej zabezpieczeni na przyszłość. Dłuższy staż pracy przekładający się na wyższe emerytury to dla nich szansa na lepsze zabezpieczenie finansowe w wieku emerytalnym.
Nowelizacja Kodeksu pracy, nad którą pracuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, może znacząco wpłynąć na przyszłość systemu emerytalnego w Polsce. Wliczanie do stażu pracy okresów wykonywania pracy na umowach cywilnoprawnych oraz prowadzenia działalności gospodarczej to krok w kierunku większej równości i sprawiedliwości w systemie zatrudnienia i ubezpieczeń społecznych.
Zmiany te nie tylko zwiększą emerytury wielu pracowników, ale również wyrównają ich szanse na dostęp do różnych uprawnień pracowniczych. Planowane przyjęcie projektu przez Radę Ministrów w trzecim kwartale 2024 roku wskazuje na determinację rządu w dążeniu do wprowadzenia tych istotnych zmian.
Pracownicy, eksperci i pracodawcy z niecierpliwością czekają na dalszy rozwój sytuacji, mając nadzieję, że nowelizacja przepisów przyczyni się do poprawy warunków pracy i zabezpieczenia przyszłości finansowej Polaków.