W Polsce coraz większą rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa na drogach odgrywają odcinkowe pomiary prędkości (OPP). Te nowoczesne systemy, które śledzą prędkość pojazdów na określonym odcinku drogi, okazują się znacznie skuteczniejsze w przeciwdziałaniu nadmiernemu rozpędzaniu się kierowców niż tradycyjne fotoradary. Od niedawna w kraju pojawiły się trzy nowe miejsca, gdzie takie pomiary zostały wdrożone.
Nowe lokalizacje odcinkowych pomiarów prędkości
Droga krajowa 74: Biała Pierwsza – Biała Rządowa
Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD) poinformowało o uruchomieniu pierwszego nowego odcinkowego pomiaru prędkości na drodze krajowej 74. Obejmuje on odcinek między Białą Pierwszą a Białą Rządową, rozciągający się od trasy S8 do Wielunia. Na tym 3,8-kilometrowym odcinku obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h w obu kierunkach.
System został zamontowany na prośbę mieszkańców, którzy cztery lata temu byli świadkami tragicznego wypadku, w którym zginął 17-latek. Od tamtej pory społeczność lokalna domagała się wprowadzenia skutecznych środków prewencyjnych, które zapobiegną podobnym tragediom w przyszłości.
Województwo podkarpackie: Gniewczyna Łańcucka – Gniewczyna Tryniecka
Drugi nowy odcinkowy pomiar prędkości został uruchomiony w województwie podkarpackim, pomiędzy miejscowościami Gniewczyna Łańcucka a Gniewczyna Tryniecka. Odcinek ten znajduje się w terenie zabudowanym, gdzie prędkość jest ograniczona do 50 km/h. Wprowadzenie pomiaru w tej lokalizacji ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców oraz przejeżdżających tamtędy kierowców.
Dukla, województwo podkarpackie
Trzeci odcinkowy pomiar prędkości został wdrożony również w województwie podkarpackim, w miejscowości Dukla. Odcinek pomiarowy ma długość 1,6 km, a na jego całej długości obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h. Dzięki tej inwestycji, CANARD liczy na zmniejszenie liczby wypadków oraz poprawę ogólnego bezpieczeństwa ruchu drogowego w regionie.
Skuteczność odcinkowych pomiarów prędkości
Porównanie z tradycyjnymi fotoradarami
Odcinkowe pomiary prędkości różnią się od tradycyjnych fotoradarów tym, że monitorują prędkość pojazdu na całym odcinku drogi, a nie tylko w jednym miejscu. To sprawia, że kierowcy muszą utrzymywać odpowiednią prędkość przez dłuższy czas, co znacznie zwiększa efektywność kontroli. Fotoradary często wyłapują tylko krótkie momenty przekroczenia prędkości, co nie zawsze przekłada się na rzeczywistą poprawę bezpieczeństwa.
Dane statystyczne
Według danych policji, nadmierna prędkość jest główną przyczyną wypadków śmiertelnych oraz tych powodujących ciężkie obrażenia. Mimo podwyższenia taryfikatora mandatów i punktów karnych od początku 2022 roku, kierowcy wciąż nagminnie przekraczają dozwolone limity prędkości. W pierwszym kwartale 2024 roku w Polsce funkcjonowały 463 fotoradary, choć część z nich mogła być tymczasowo wyłączona z powodu konserwacji, naprawy lub legalizacji.
Rozbudowa systemu nadzoru
Obecnie CANARD wykorzystuje 36 odcinkowych pomiarów prędkości, obejmujących łącznie 180 km dróg. Plany rozbudowy systemu przewidują zwiększenie liczby OPP do 74, co pozwoli na nadzór około 400 km dróg. Poza systemem fotoradarowym, nadzór obejmuje również 24 urządzenia RedLight monitorujące skrzyżowania i przejazdy kolejowo-drogowe pod kątem wjazdu na czerwonym świetle. Liczba tych urządzeń ma wzrosnąć do 41. Dodatkowo, CANARD dysponuje 33 mobilnymi urządzeniami rejestrującymi prędkość zamontowanymi w radiowozach GITD.
Dlaczego odcinkowe pomiary prędkości są skuteczne?
Prewencja i edukacja
Odcinkowe pomiary prędkości mają przede wszystkim działanie prewencyjne. Informacja o istnieniu takiego systemu na danym odcinku drogi zniechęca kierowców do nadmiernej prędkości, co bezpośrednio przekłada się na zmniejszenie liczby wypadków. Ponadto, regularne korzystanie z tych systemów edukuje kierowców i pomaga w wyrabianiu nawyku jazdy zgodnie z przepisami.
Technologia i niezawodność
Nowoczesne systemy OPP wykorzystują zaawansowane technologie, takie jak kamery o wysokiej rozdzielczości, czujniki oraz algorytmy analizy obrazu. Dzięki temu są one niezwykle dokładne i niezawodne w pomiarach prędkości. To sprawia, że są trudne do oszukania, co dodatkowo zwiększa ich efektywność.
Wpływ na bezpieczeństwo
Badania pokazują, że w miejscach, gdzie wprowadzono odcinkowe pomiary prędkości, liczba wypadków drogowych znacząco spadła. Na przykład w Wielkiej Brytanii po wdrożeniu systemów OPP odnotowano zmniejszenie liczby wypadków o 50-60%. Podobne efekty zaobserwowano w innych krajach europejskich.
Wyzwania i przyszłość systemów nadzoru
Koszty wdrożenia i utrzymania
Choć odcinkowe pomiary prędkości są skuteczne, ich wdrożenie i utrzymanie wiążą się z wysokimi kosztami. Instalacja nowoczesnych systemów monitoringu wymaga znaczących inwestycji, zarówno na etapie montażu, jak i późniejszej konserwacji. Jednakże, długoterminowe korzyści związane z poprawą bezpieczeństwa drogowego i zmniejszeniem liczby wypadków często przewyższają początkowe wydatki.
Akceptacja społeczna
Nie wszyscy kierowcy są zwolennikami odcinkowych pomiarów prędkości. Niektórzy uważają je za nadmierną ingerencję w prywatność i ograniczenie swobód obywatelskich. Dlatego ważne jest, aby działania informacyjne i edukacyjne towarzyszyły wdrażaniu nowych systemów, wyjaśniając ich cel i korzyści dla społeczności.
Przyszłość technologii nadzoru
Technologie nadzoru ruchu drogowego nieustannie się rozwijają. W przyszłości możemy spodziewać się jeszcze bardziej zaawansowanych systemów, które będą integrować różne rodzaje monitoringu, takie jak pomiar prędkości, wykrywanie alkoholu u kierowców, czy automatyczne rozpoznawanie numerów rejestracyjnych. Takie rozwiązania mogą znacząco przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa na drogach i zmniejszenia liczby wypadków.
Podsumowanie
Odcinkowe pomiary prędkości to skuteczne narzędzie w walce z nadmierną prędkością i poprawie bezpieczeństwa na drogach. Ich wprowadzenie w trzech nowych miejscach w Polsce ma na celu zmniejszenie liczby wypadków oraz edukację kierowców w zakresie przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Mimo wyzwań związanych z kosztami i akceptacją społeczną, korzyści wynikające z poprawy bezpieczeństwa na drogach są nieocenione. W przyszłości możemy spodziewać się dalszego rozwoju technologii nadzoru, co jeszcze bardziej zwiększy efektywność działań prewencyjnych i poprawi bezpieczeństwo na polskich drogach.
