W 2024 roku Wojsko Polskie może powołać na ćwiczenia wojskowe nawet 200 tys. żołnierzy rezerwy. Mimo że służba wojskowa w Polsce jest obecnie dobrowolna, mobilizacja i ćwiczenia wojskowe dotyczą zarówno mężczyzn, jak i kobiet spełniających określone kryteria. Dowiedz się, kto może spodziewać się wezwania na ćwiczenia, jakie są zasady kwalifikacji wojskowej i kto jest zwolniony z obowiązku stawienia się.
Kto jest zobowiązany do udziału w ćwiczeniach wojskowych?
Podstawą do udziału w ćwiczeniach wojskowych jest tzw. kwalifikacja wojskowa, którą przechodzi każdy obywatel Polski, kończący 19. rok życia. Podczas tej kwalifikacji nadawana jest kategoria zdrowia oraz przypisanie do rezerwy.
Kategoria zdrowotna ma kluczowe znaczenie – osoby z kategorią A są w pełni zdolne do służby wojskowej i mogą zostać wezwane na ćwiczenia rezerwy. Kobiety związane z zawodami medycznymi, takimi jak pielęgniarki, położne czy psycholodzy, również podlegają kwalifikacji.
Jakie są kategorie zdrowotne?
W ramach kwalifikacji wojskowej nadawane są następujące kategorie zdrowotne:
- A: Zdolny do służby wojskowej.
- B: Czasowa niezdolność, wymagająca późniejszej weryfikacji.
- D: Niezdolność do służby w czasie pokoju, ale możliwość służby w czasie wojny (np. w Wojskach Obrony Terytorialnej).
- E: Trwała i całkowita niezdolność do służby wojskowej, nawet w czasie wojny (np. osoby z poważnymi schorzeniami lub niepełnosprawnościami).
Kto może uniknąć kwalifikacji wojskowej?
Uniknięcie kwalifikacji wojskowej jest trudne – tylko osoby przebywające za granicą, posiadające odpowiednią dokumentację medyczną lub inne poważne przeszkody mogą odroczyć stawiennictwo. Każdy obywatel powinien zgłosić się do kwalifikacji, chyba że istnieją uzasadnione powody, które uniemożliwiają jego udział.
Jak wygląda wezwanie na ćwiczenia?
Osoby z kategorią A, przeniesione do rezerwy, mogą zostać wezwane na ćwiczenia wojskowe, szczególnie jeśli posiadają tzw. przydział mobilizacyjny. Takie wezwanie dotyczy głównie specjalistów w kluczowych dziedzinach, jak operatorzy dronów, kierowcy czy informatycy, którzy mogą zostać powołani do obsługi nowoczesnego sprzętu wojskowego.
Ćwiczenia wojskowe – ile trwają i jak są wynagradzane?
Ćwiczenia wojskowe mogą trwać od kilku dni do nawet 90 dni, w zależności od formy. Pracodawcy mają obowiązek udzielić bezpłatnego urlopu pracownikom powołanym na ćwiczenia, jednak żołnierze otrzymują wynagrodzenie od wojska za każdy dzień służby, a także rekompensatę w przypadku niższych zarobków w wojsku.
Ograniczenia wiekowe i zwolnienia
Osoby, które ukończyły 60 lat (szeregowi) lub 63 lata (oficerowie i podoficerowie), są zwolnione z obowiązku uczestnictwa w ćwiczeniach. Zwolnienia przysługują także rodzicom małych dzieci oraz rolnikom w okresie żniw, którzy mogą odroczyć swoje wezwanie.
Co oznacza mobilizacja?
W przypadku ogłoszenia mobilizacji, osoby zdolne do służby wojskowej mogą być powołane w każdym momencie. Obywatele przebywający za granicą muszą zgłosić swój adres do polskich placówek dyplomatycznych i stosować się do ich poleceń.