W Polsce trwa intensywna debata na temat przyszłości gotówki i rosnącej popularności płatności bezgotówkowych. Wprowadzenie limitów na płatności gotówkowe oraz rozwój nowoczesnych metod płatności budzą wiele kontrowersji i obaw. Co rzeczywiście się zmienia, a co pozostaje w obiegu? Oto najnowsze fakty.
Zmiany prawne dotyczące płatności gotówkowych
Od stycznia 2024 roku w życie wchodzą nowe regulacje, które zmieniają limity płatności gotówkowych w transakcjach między firmami a konsumentami. Maksymalna kwota płatności gotówkowej została obniżona do 8 tysięcy złotych, co znacząco wpłynie na zakupy wymagające większych sum, np. sprzętu RTV czy samochodów. Firmy, które przekroczą te limity, będą narażone na sankcje finansowe, w tym odmowę zaliczenia takich wydatków do kosztów podatkowych.
Choć regulacje te nie dotyczą transakcji między osobami prywatnymi, eksperci podkreślają, że mogą one być preludium do dalszego ograniczania użycia gotówki. Dodatkowo w Unii Europejskiej rosną naciski na zaostrzenie kontroli nad dużymi przepływami finansowymi w gotówce, co wprowadza pewne obawy związane z prywatnością i wolnością finansową.
Czy gotówka faktycznie zanika?
Statystyki pokazują, że pomimo wzrostu liczby terminali płatniczych (obecnie w Polsce jest ich ponad 1,2 mln), gotówka wciąż odgrywa istotną rolę w codziennych transakcjach. Jak wynika z badania IBRiS, aż 66,5% Polaków stanowczo sprzeciwia się całkowitemu wycofaniu gotówki z obiegu. Preferencje te są szczególnie widoczne wśród osób starszych – ponad 35% osób w wieku 55+ wciąż wybiera gotówkę jako główny sposób płatności.
Dlaczego gotówka wciąż jest ważna?
Dla wielu Polaków gotówka jest symbolem wolności i niezależności. W sytuacjach kryzysowych, takich jak awarie systemów bankowych czy klęski żywiołowe, fizyczne pieniądze pozostają najbardziej dostępną i niezawodną formą płatności. Ponadto, korzystanie z gotówki pozwala unikać prowizji bankowych, które w przypadku dużych wypłat z bankomatów mogą wynosić nawet 5% wypłacanej kwoty.
Co dalej z płatnościami w Polsce?
W Polsce rozwijane są programy wspierające przejście na płatności bezgotówkowe, takie jak „Polska Bezgotówkowa”, które oferują przedsiębiorcom bezpłatne terminale płatnicze. Jednak eksperci ostrzegają przed całkowitym wyeliminowaniem gotówki. Może to prowadzić do wykluczenia społecznego osób starszych i mniej zamożnych, które mają ograniczony dostęp do technologii. Dodatkowo dane z płatności elektronicznych często trafiają do zagranicznych firm, co rodzi obawy o bezpieczeństwo i suwerenność finansową.
Gotówka w Polsce wciąż ma swoje miejsce, ale presja na rozwój płatności cyfrowych będzie wzrastać. Kluczowym pytaniem pozostaje, jak znaleźć równowagę między nowoczesnością a ochroną praw obywateli.
