Powolny koniec gotówki w Unii Europejskiej. Wiadomo co nas czeka w 2025

Europejski Bank Centralny (EBC) opublikował szczegółowy raport dotyczący zmieniających się nawyków płatniczych mieszkańców strefy euro. Wyniki badań jednoznacznie wskazują na postępujący spadek popularności gotówki w codziennych transakcjach. W 2024 roku jej udział w płatnościach w sklepach wyniósł 52%, co oznacza znaczący spadek w porównaniu do 2016 roku, kiedy to gotówka odpowiadała za prawie 80% transakcji.

Jak płacą Europejczycy w 2024 roku?

Badanie, przeprowadzone na grupie 41 tysięcy osób z 18 krajów strefy euro, ukazało różnorodność w wyborze metod płatności. Płatności kartami zyskały na popularności i obecnie stanowią 45% wartości transakcji w sklepach. Gotówka, choć wciąż często używana, odpowiada już tylko za 39% transakcji. Co ciekawe, rosnąca popularność płatności mobilnych osiągnęła w 2024 roku poziom 6%, co oznacza ich dwukrotny wzrost w stosunku do 2022 roku.

Różnice regionalne:

• Malta – gotówka nadal króluje, odpowiadając za 67% transakcji.
• Holandia – tylko 22% płatności odbywa się przy użyciu gotówki, co wskazuje na dominację metod cyfrowych.
• Finlandia i Holandia – pomimo ogólnego trendu spadkowego, odnotowano niewielki wzrost użycia gotówki w 2024 roku.

Demografia a preferencje płatnicze

Raport wskazuje, że wiek, wykształcenie i poziom dochodów mają istotny wpływ na wybór form płatności:

• Osoby starsze (65+) – 57% transakcji realizują gotówką.
• Młodsze pokolenie (18-24 lata) – tylko 45% płaci w ten sposób, preferując nowoczesne rozwiązania, takie jak karty i płatności mobilne.
• Wykształcenie i dochody – osoby z wyższym wykształceniem oraz wyższymi dochodami częściej wybierają płatności bezgotówkowe.

Gotówka w płatnościach między osobami

Mimo spadku popularności w sklepach, gotówka nadal dominuje w płatnościach między osobami fizycznymi (P2P). Odpowiada za 41% takich transakcji, choć jej udział wartościowy to jedynie 24%.

Przykładem jest Niemcy, gdzie aż 74% drobnych płatności między osobami odbywa się za pomocą gotówki, co jest wynikiem znacznie wyższym niż średnia dla całej strefy euro.

Nowe limity płatności gotówkowych w UE

W kwietniu 2024 roku Unia Europejska przyjęła pakiet przepisów, wprowadzający jednolity limit płatności gotówkowych w wysokości 10 000 euro. Oznacza to, że od 2027 roku transakcje przekraczające tę kwotę będą musiały być realizowane za pomocą środków bezgotówkowych. Państwa członkowskie mają jednak możliwość ustanowienia niższych limitów, dostosowanych do krajowych realiów.

Pomimo rosnącego udziału kart płatniczych i płatności mobilnych, gotówka wciąż odgrywa ważną rolę w codziennym życiu wielu Europejczyków, szczególnie w transakcjach o niższej wartości.